Metafizik Nedir?

Metafizik, felsefenin bir dalıdır. İlk felsefeciler tarafından “fizik bilimlerinin ötesinde kalan” anlamına gelen “metafizik” sözcüğü ile felsefeye kazandırılmıştır. İncelemeleri varlık, varoluş, evrensel, özellik, ilişki, sebep, uzay, zaman, tanrı, olay gibi kavramlar üzerinedir. Metafiziği tanımlamaktaki zorluk Aristotales’in bu alana ismini verdiği yüzyıldan bu yana bu alanın gösterdiği değişimdir. Metafiziğin konusu olmayan konular metafizik içine dahil edilmişlerdir. Yüzyıllarca metafiziğin içinde olan Din felsefesi, Aklın felsefesi, Algı felsefesi, Dil felsefesi ve Bilim felsefesi gibi konular kendi alt başlıkları altında incelenmeye başlanmıştır. Bir zamanlar metafiziğin konusu içinde yer almış konuların hepsinden söz etmek çok yer tutabilir.

Temel metafizik sorunları hep metafiziğin konusu olagelmiş konular olarak tanımlamak mümkündür. Bu sorunların ortak niteliği ise hepsinin ontolojik (varlıksal) sorunlar olmasıdır. Metafizik Mendel’in belirttiğine göre durağanlıktır ve bunun zıddı diyalektik’tir. Diyalektik de her şeyin değiştiğini savunan bir felsefi akımdır. Hegel’in tanımında metafizik ilkelerini de oluşturmuştur.

Özdeşlik İlkesi: Varlıklar var olan boyutundadır, degiştirilemezler. Üç varlık vardır, üç boyut vardır ama biz insan oğlu sadece kendi boyutumuz ölçüsünde durabiliriz. Başka boyutlara giremeyiz de, başka boyutları göremeyiz de.

Aşılmaz Sınıflandırmalar İlkesi: Bu ilkede de varlıkların birbirinden farklı olduğu vurgulanmaktadır.

Zıtların Karşıtlığı İlkesi: Zıt boyutların aynı yapıda boyut değiştirmesi.

Metafizik Kelimenin Kaynağı

Eski Yunan filozofu Aristoteles Fizik ismi verilen bir seri kitap yazmıştır. İlk sürümlerinden birinde Aristoteles’in çalışmaları bazı kitap grupları Fizik ‘ten hemen sonra yer almıştır. Bu kitaplar felsefi sorgulamanın temel alanı ile ilgilidir ve o dönemde bir ismi yoktur. Bu sebeple ilk Aristoteles uzmanları bu kitaplara “ta meta ta fizika” yani “fizik ile ilgili kitaplardan sonra gelen kitaplar” ismini vermişlerdir. Bu ‘metafizik’ kelimenin kaynağıdır. Dolayısıyla etimolojik olarak metafizik Aristoteles’in toplu olarak Metafizik adı verilen kitaplarının konusudur. Etimolojik anlamda ‘metafizik’ sadece Aristo’nun Metafizik kitabının çalışma konusu manasına gelmektedir. Aristoteles’in bu kitaplarının konusu neydi? Metafizik üç bölüme ayrılmıştır:

• Ontoloji
• Teoloji
• Evren bilim