Laptop/Notebook Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Herkese Merhaba.

Bu yazımızda sizlere özellikle laptop/notebook satın almak isteyenlere “Laptop/Notebook Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?” sorusunun cevabını vermeye çalışacağız. Hepimizin bildiği –veya bilmediği- gibi bir bilgisayarın ne kadar güçlü olduğunu gösteren en önemli donanım birimleri işlemci, ram ve ekran kartıdır. Bu üç birim bilgisayarınızın hızını ve performansını belirler. Ancak şu unutulmamalıdır. Piyasada satılan bir çok bilgisayar özellikleri yüksek olmasına rağmen yeterli performans alınamamaktadır. Bunun temel nedeni bu saydığım üç donanım biriminin “ayrıntısı” hakkındaki bilgi eksikliğidir. Mesela –çok uzatmadan- şöyle örnek vereyim. Bir i7 işlemci her zaman i5 işlemciden üstün değildir. 2 GB Bir ekran kartı her zaman 1 GB ekran kartından üstün değildir. Hatta 4 GB bir RAM her zaman  2 GB RAM’den üstün değildir. Yani demek ki sayısal değerler bizi yanıltıyor. Burada detay olabildiğince önemli! Yine basit bir örnekle kısaca açıklayayım.

4 GB GeForce 840M ile 4 GB GeForce GTX 1050 Ekran Kartlarını Karşılaştıralım. Görünüşte ikisi de 4 GB değerinde bir ekran kartı. Biri yaklaşık 350 TL (840M) değerinde diğer ise yaklaşık 1000 TL (GTX 1050) değerinde. 4 GB GeForce GTX 1050 ekran kartını üstün kılan şey mimarisi, çekirdek hızı, bellek türü, bellek boyutu, memory bus genişliği, transistör sayısı gibi bir çok –saça gelebilen- detay.

Ancak bir kişi bir ekran kartının ne kadar iyi olduğunu memory bus genişliği(bit) değerini öğrenerek hızlıca öğrenebilir. Piyasada ucuz ekran kartlarının neredeyse tamamı 64 bit değerinde iken kaliteli ekran kartları 128, 256, 512 bit değerinde oluyor.

RAM olayına gelince burada dikkat etmeniz gereken değer frekans. Bir RAM’i kaliteli yapan şey frekansı. Piyasada bir çok farklı frekans değerinde RAM’e sahip laptop bulabilirsiniz. RAM Frekansı arttıkça haliyle değeri artıyor. 800, 1066, 1333, 1600, 2133 Mhz gibi.  Tabi RAM Tipi dediğimiz DDR, DDR2, DDR3, DDR4 RAM’in yaşadığı teknolojik gelişimi gösteren bir ibare.

İşlemci ise çok fazla detaylı bilgi isteyen bir ayrıntıya sahip. Bir işlemcinin model/türüne baktığınızda daha fazla bilgiye sahip olmanız gerekiyor. Örneğin; Intel Core i7-6700HQ 2.60 GHz (Max 3.50 GHz) 6 MB Önbellek İşlemcisi. Kısaca bu işlemciyi açıklarsak  -kısaca açıklanacak ek bir şey değil ama- yine de deneyelim. İşlemciler genelde iki firma tarafında üretiliyor. Farklı firmalar var ama çoğunlukla dünyada AMD ve Intel firmaları dünya pazarına hakim. Yukarıdaki Intel’in ürettiği bir işlemci. Core dediğimiz bir işlemci türü; piyasada Intel’in Pentium, Celeron, Xeon, Core, Atom gibi işlemciler var. Core işlemcilerse gelişim segmentlerine göre i3, i5, i7, i9 şeklinde ayrılıyor. Bu arada Core=Çekirdek demek. Üretilen işlemcilerse Jenerasyon/Nesil şeklinde üretiliyor. Mesela şu anda üretilen işlemciler (i3, i5, i7, i9) 8. Nesil işlemci olarak geçiyor. Yanılmıyorsam nesiller 4. Nesilden başlıyor ve öncekiler eski nesil olarak kabul ediliyor. Burada ki i7-6700HQ işlemcinin numarası oluyor. Başındaki -6- rakamı 6.Nesil olduğunu gösteriyor. Tahminen 2015 yılında piyasaya çıktığını/üretildiğini söyleyebiliriz. 2.60 GHz İşlemci Temel Frekansı ve Max 3.50 GHz Maximum Turbo Frekansı. Bu değerler ne kadar yüksek olursa işlemci o derece yüksek performanslı oluyor. Turbo motora sahip bir araba gibi düşünün. 6 MB ise Önbellek. Yine önbellek değeri ne kadar yüksekse işlemciyi daha performanslı hale getiriyor. Aklınıza takılmış olabilir 6700’ün sonundaki HQ nedir diye. Anlatayım.  6700’ün sonundaki harfler High Performance Quad-Core demek. Yani yüksek performanslı 4-Çekirdek. Buradan bunun 4 çekirdek olduğunu anlamışızdır. İşlemciler daha çok sırasıyla Ultra Low, Mobile Quad-Core, High Performance Quad-Core olarak belirtilir. Her i7 işlemci 4 çekirdek olmuyor. U serisi işlemciler ultrabookların kullanımı için tasarlanmış olup daha düşük voltajda çalışmaktadırlar ve çift çekirdekli özelliğe sahiptirler. HQ ve MQ işlemciler dört çekirdekli olup yüksek voltajlarda çalışmaktadırlar.

Umarım şu teknik detaylarda kafanız çok karışmamıştır. Ancak genel olarak –kısaca- işlemci, ram ve ekran kartı konusu böyle. Bu üç konuya hakimseniz manavdan domates alır gibi dilediğiniz laptopu rahatlıkla alabilirsiniz. Geri kalan teknolojiler tamamen seçim işi. Alacağınız bir laptop her zaman için ne kadar yeni tarihle piyasaya çıkmışsa o derece daha kaliteli oluyor. Mesela X marka/model bir bilgisayar bir önceki sene ısınma sorunu veya kullanıcının şikayetiyle sonuçlanan bir durum ortaya çıkardıysa mühendisler yeni çıkaracağı üst modeli bu sorunları minimum düzeye getirecek şekilde veya sorunu tamamen ortadan kaldıracak şekilde üretirler.

Hangi Dizüstü Bilgisayarı Almalıyım?

Bir “dizüstü bilgisayar” satın almadan önce bazı şeyleri belirlemeniz gerekiyor. Şimdi kısaca bunlara değinelim.

1- Laptop/Notebook için bütçenizi net olarak belirlemeniz gerekiyor. Doğru bir tercihle ayıracağınız her 100 TL bilgisayarın performansına ekstra bir katkı olacağını aklınızdan çıkarmayın. Ancak kullanım amacınızın üstünde bir laptopunda size fayda getirmeyeceğini hatırlatmamda fayda var.

2- Bilgisayarı ne amaçla kullanacağınız önemli. Oyun mu?  Film-dizi seyretmek için mi? Yüksek grafik isteyen oyun veya programlar kullanmak için mi? Günlük kullanım mı? İş/Work tarzı bir ofiste kullanmak için mi?

3- Hangi amaç için alacağınızı belirledikten sonra çevrenizde bu işten anlayan bilişim konusunda bilgili insanlara bütçenizi ve kullanım amacınıza göre 3-4 dizüstü bilgisayar önermesini isteyin.

4- İnternetten özellikle forumlarda veya yorum köşelerinde notebook/laptoplar hakkında fikir edinmeye çalışın. Kısaca Google amcaya aklınıza takılanları sorun.

5- İmkanınız varsa elektronik mağazalarda laptopları inceleyin. Bakın alın demiyorum. İnceleyin. Çünkü mağaza görevlileri sizi alıcı müşteri olarak algıladığında size bir laptop aldırmak için akla hayale gelmeyen cümleler sarfedeceklerdir. Bütçenize göre alabileceğiniz laptopları inceleyerek farklarını karşılaştırın.

6- FresDos laptoplar daha ucuz olarak satılmaktadır. Bunun nedeni içerisinde işletim sistemi olmamasıdır. Böyle bir laptop alacaksanız format dediğimiz işletim sistemi yükleme-güncelleme ve kullanacağınız paket programlarını bilgisayarınıza yükleme işlerinden anlayan birisini bulmanız gerekiyor. Yoksa bilgisayarı açtığınızda simsiyah bir ekrandan başka bir şey bulamayacaksınız. Alacağınız laptopun FreeDos olup olmadığını muhakkak sorun.

7- Alacağınız laptopları muhakkak karşılatırın. Marka değeri yüksek özellikle Asus, MSI, Lenovo, Samsung, HP, Dell gibi dizüstü bilgisayarları tercih edin. Çünkü elektronik cihazlar bozulma eğilimi gösterirler. Yani kısaca biraz şans işi olabiliyor bazen. Bu durumda ürünün arkasında durabilecek bir teknik servis olmasında fayda var. Yoksa evde yer kaplayan bir cisimden başka bir şey olmayacaktır.

8- İnternet üzerinden MediaMrkt, Vatan Bilgisayar, İstanbul Bilişim, Teknosa gibi mağazalardan laptopları temin edebilirsiniz. Bu e-ticaret siteleri güvenilir adını kanıtlamış siteler. Bildiğiniz veya tavsiye edilen sitelerdende spariş verebilirsiniz.

Aslında laptop/notebook satın alma işlemi çok teferruatlı bir konu değil. Birkaç günlük araştırma ve yönlendirme ile kaliteli bir bilgisayar alabilirsiniz. Sadece laptop alırken acele etmemeniz sizin yararınıza. Bazı arkadaşlar sırf özellikleri yüksek diye oyun amaçlı aldığı bilgisayar için “yaw ısınıyor, donuyor” şikayetinde bulunuyor. Eee güzel kardeşim, aldığın bilgisayar bir multimedya bilgisayarı oyun için tasarlanmamış ki! Diğer bir konu reklamlara kanıp aldığı bilgisayarın çöp olması! Yukarıda dediğim gibi piyasada özellikleri yüksek ve ucuz bilgisayarlar ÇÖP! Ucuz etin yahnisi olmaz. Eğer kalite ve güç istiyorsanız bütçeyi arttıracaksınız. Yok ben film müzik izleyecem diyorsanız 500 TL’lik tablet bile işinizi görür. Unutmayın ortalama bir bilgisayar 1.000-30.000 TL arasında değişiyor. Film izlemek için 30.000 laptop alınmaz ve oyun oynamak için 1.000 TL’lik bilgisayar.

Kullandığım laptop Lenovo! 1250 TL’ye 5-6 yıl önce aldım. Emin olun hala ilk günkü gibi bir performansa sahip! Güzel bir çanta ve güzel kablosuz fare aldım. Kesinlikle çok sıcak veya çok soğuk bir yerde saklamadım, hor kullanmadım. Bu laptopla hala bir çok oyun ve yüksek performans isteyen programları kullanıyorum. Laptoplar doğru kullanım ile yıllarca kullanabilirsiniz. Çarpmadan, düşmeden, aşırı sıca-soğuk alanda kullanmakta, toz-kirden, sıvıya temas etmesinden olumusz etkilenirler. Buda performansa veya kullanım süresine etki edecektir.