Bilgi
Kurban Bayramı Neden Kutlanır?
Kurban Bayramı, Müslümanlar tarafından Hicri Takvime göre Zilhicce ayının 10. gününden itibaren dört gün boyunca kutlanan bir dini bayramdır. Zilhicce ayının onuncu, on birinci ve on ikinci günlerine “Eyyam-ı Nahr” (Kesme Günleri) ve bir önceki gün olan Zilhicce ayının dokuzuncu gününe Arife denir. Kurban Bayramı, aynı zamanda İslam âleminin her yıl Mekke’de “Hac Farizasını” ifa ettikleri vakittir. Kurban Bayramı, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan birçok ülkede dinî bayram olmasının yanı sıra resmî tatil ilan edilir. Ramazan Bayramı ile beraber İslam dinindeki en önemli iki bayramdan biridir. Hicri takvim bir ay takvimi olduğu için yıllar güneş temelli miladi takvimden 11-12 gün kısadır. Bu nedenle Kurban Bayramı her sene 11-12 gün daha erken kutlanır. Yaklaşık 33 senede bir bayramı aynı tarihlere tekabül eder.
Kurban kelimesi dilimize Farsçadan geçmiştir ve anlam olarak “Allah’a yaklaşmak ve Allah rızasına ermek niyetiyle kesilen, kurban edilen, hayvan demektir.” Kur’an’da geçen İbrahim peygamber ve oğlu İsmail ile ilgili kıssadan yola çıkarak, kurban kavramı, çok daha genel bir adanmışlığı, Allah için bireyin her şeyini feda edebilecek olmasını, Allah’a teslimiyeti ve ona karşı şükür içinde olmayı ifade etmektedir.
Kurban Bayramı Neden Kutlanır ve Tarihçesi
Hz. İbrahim’in Eşi Sare’den bir çocuğu olmuyordu (bazı rivayetlere göre 125 yıl). Allah’a yalvarır, dua eder. Kendisinin ve eşinin yaşlı olduğu bir zamanda mucizevi bir şekilde oğlu olur. Çocuk biraz büyüdüğünde, Hz. İbrahim peygamber rüyasında onu kurban etmesi gerektiğini görür. Oğluna “Yavrum, ben rüyamda seni boğazladığımı gördüm. Düşün bakalım, ne dersin?” dedi. O da, “Babacığım, emrolunduğun şeyi yap. İnşallah beni sabredenlerden bulacaksın” der. Peygamberlerin rüyaları normal insanların rüyalarından farklı olduğundan bu bir emir olarak kabul edilmiş ve Hz. İbrahim peygamber oğlunu kurban etmeye götürmüştür. Ancak Allah’ın emriyle bıçak çocuğu kesmez. Bu esnada Cebrail kucağında bir koç ile gelir. Bu imtihan başarı ile geçildikten sonra tüm İbrahimi dinlerde Zilhicce ayının 10. günü aynı şekilde kurban kesilerek kutlanan bayram olmuştur. İslam peygamberi, Hac gibi terk edilen İbrahim geleneği, tekrar hayata geçirmiştir.
Kimler Kurban Kesmelidir?
Kurban vaciptir ve dinimizin bir buyruğudur. Durumu yeten kadın ya da erkek fark etmeksizin “herkes” kurban kesebilir. Ancak parası olmayan borç para alarak kurban kesemez. Kişinin durumu iyi olmalı ve kestiği kurbanı fakirlere dağıtmalıdır. Kurban bayramında her fakirin evine belki de yılda bir defa da olsa et girebilmektedir. Kestiğiniz kurbanın hayrını almak istiyorsanız gönül ferahlığıyla fakir insanlara dağıtmalısınız, dolapta saklayarak kurbanın sevabını azaltmayın.
1- Kurban kesecek kimsenin Müslüman olması gerekir. Hür ve yolculuk halinde bulunmayıp mukim olması, malı olması gerekir.
2- Akıllı ve buluğa ermiş olması gerekir. Ama İmam Azam’a göre buluğa ermeden zengin çocuklarının da kesebileceğini söyler.
3- Seferi olan kişiler kurban kesmek zorunda değildir. Hacdaki insanlara kurban kesmek farz değildir, vaciptir. Burada kurban kesmenin bir mecburiyeti yoktur ama kesilirse sevabı çoktur.
4- Kişi fakirse sonradan zenginleşirse kurban kesmesi şarttır. Eğer durumunuz yoksa, borcunuz varsa kurban kesmek size farz değildir. Kesmediği kurbanları zengin olduktan sonra kesmesine gerek yoktur. Zengin olduğunuz zaman bu ibadetinizi yerine getiriniz, bu sizin için farzdır.
Kurbanlık Alırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Kurbanlık hayvan için bir yaş sınırlaması vardır. Bu çok önemli. Bazı yaş altındaki hayvanlar kurbanlık olamaz. Bu, develer için 5 yaşın üstü, büyükbaş hayvanlar için 2 yaşın üstü, küçükbaş hayvanlar için ise 1 yaşın üstünde olacak. Hayvanın yaşını dişine bakarak anlayabiliyoruz. Vatandaşımız, hayvan sahibine rica ederek dişine bakabilirler. Halk arasında bu “kapağını atmış atmamış, kazması çıkmış çıkmamış” olarak adlandırılmaktadır. Öndeki iki kesici dişinin çıkmış olması gerekiyor. Yani süt dişi olmaması gerekiyor. Biz buna “kazma” ya da “kapağını atmış” diyoruz. Kurbanlık hayvanın küpesinin çok önemlidir. Küpeli bir hayvanın kayıtlı hayvan olduğu bilinmelidir. Vatandaşları, küpesiz hayvanlara rağbet etmemeleri yönünde uyarılmalıdır ve zayıf, düşkün ve kırık olan hayvanlardan da uzak durulmalıdır.
1- Kurbanlık alırken ilk önce dikkat etmeniz gereken şey kurbanlığın sağlıklı olup olmamasıdır.
2- Kurbanda iyi hayvan seçmenin en iyi yolu elle kontrol etmektir. Eğer hayvanın kemik bölgeleri etli ve dolgunsa o hayvan kurban için idealdir.
3- Kurbana önden baktığınızda hayvan geniş durmalıdır.
4- Kurbanın yaşı öğrenilmesi gereken en önemli şeylerden birisidir.
5- İyi kurbanın derisi diğerlerine göre daha parlaktır.
6- İyi kurbanlığın döşü kalın ve dolgundur.
7- Kurbanlığın tırnaklarının, ayaklarının ve kuyruğunun sağlıklı olması en önemli hususlardan birisidir.
8- Kurbanlığın aşılarının tam olup olmadığı mutlaka öğrenilmelidir.
9- Kurbanın sağlık raporlarını kontrol etmekte çok önemlidir.