Bu makalemizde Veritabanı Nedir? Veritabanı Ne İşe Yarar? sorularına cevap vermeye çalışacağız.
Veri Tabanı teriminden önce “Veri nedir?” sorusuna cevap vermemiz daha doğru olacaktır. Veri; Türk Dil Kurumunun sözlüğünde; “ Olgu, kavram veya komutların, iletişim, yorum ve işlem için elverişli biçimli gösterimi” bilişim terimi olarak tanımlanmaktadır.
Bu tanımından yola çıkarsak,”bugün hava çok sıcak”, ”bu bina baya bir yüksek”, gibi ifadeler birer veri niteliği değilken,”bugün hava 35 °C”, “bu bina 20 katlı” ifadelerindeki 35 °C hava sıcaklığı ve 20 kat sayısı birer veridir. Kısaca ölçülebilen ve nicelik olarak bir değer niteliği taşıyan kavramlar birer veridir.
Herhangi bir kişiye yada ürüne ait detaylı verilerin bir düzen çerçevesinde saklandığı ortamlar “Veri tabanı” olarak isimlendirilir. Veri tabanı ile verilerinizi kaydedebilir, silebilir, güncelleyebilir, yeni veriler ekleyip mevcut verileriniz üzerinde sorgulamalar yapabilirsiniz. Günümüzde Veri tabanları yaşamımızın birçok alanında karşımıza çıkmaktadır. Örneğin internet üzerinden yapmış olduğunuz bir alışverişte satıcı firmanın veri tabanına erişim sağlamış oluyorsunuz. İnternet üzerinden notlarınızı veya birtakım bilgileri öğrenmek için girmiş olduğunuz sistem Milli Eğitim Bakanlığının veri tabanında size ait bilgilerin önceden kaydedilmiş olduğu sisteme, bir mağazada herhangi bir ürünün olup olmadığını öğrenmeye çalıştığınızda o mağazanın veritabanına erişmiş oluyorsunuz.
Veri tabanları birbirleriyle ilişkili bilgilerin depolandığı alanlardır. Bilgi artışıyla birlikte bilgisayarda bilgi depolama ve bilgiye erişim konularında yeni yöntemlere ihtiyaç duyulmuştur. Veri tabanları; büyük miktardaki bilgileri depolamada geleneksel yöntem olan ‘‘dosya-işlem sistemine’’ alternatif olarak geliştirilmiştir. Telefonlarımızdaki kişi rehberi günlük hayatımızda çok basit bir şekilde kullandığımız veri tabanı örneği olarak kabul edilebilir. Bunların dışında internet sitelerindeki üyelik sistemleri, akademik dergilerin ve üniversitelerin tez yönetim sistemleri de veri tabanı kullanımına örnektir. Veri tabanları sayesinde bilgilere ulaşır ve onları düzenleyebiliriz. Veri tabanları genellikle bireysel olarak satın alınamayacak kadar yüksek meblağlara sahip olmasına karşın; ücretsiz kullanıma açılan akademik veri tabanları da bulunmaktadır. Akademik veri tabanları aracılığıyla bazen bibliyografik bilgi bazen de tam metinlere erişmek mümkündür. Veri tabanları, veri tabanı yönetim sistemleri aracılığıyla oluşturulur ve yönetilir. Bu sistemlere; Microsoft Access,MySQL, IBM DB2, Informix, Interbase, Microsoft SQL Server, PostgreSQL, Oracle ve Sysbase örnek olarak verilebilir.
Bir database (veritabanı), information(bilgiler) topluluğudur. Bu bilgi çok yapısallaştırılmış bir şekilde muhafaza edilir. Bilinen bu yapıyı çok iyi değerlendirerek bilgiye hızlı ve doğru bir biçimde erişebilir ve değiştirebiliriz.
İçinde bulunduğumuz bilgi çağında database‘ler hemen her yerdedir:
1- Bankanız bütün parasal kayıtlarınızı kendi veritabanı/database’i üzerinde tutmaktadır. Aylık hesap eksterlerinizi size gönderen bankanız aslında database report/veritabanı raporu bastırıp size göndermektedir.
2- Kitapçıya gittiğinizde ve bilgisayarda belirli bir kitabı aradığınızda kitapçının kitap database’ine erişiyorsunuz demektir.
3- Eğer internet üzerinden bir ürünü “on-line” olarak satın alıyorsanız, Web Sitesi sahibi satıcının ürün database’ine ulaşıyorsunuz demektir.
4- Arabanızı tamire götürdüğünüzde, servis teknisyeni, arabanız üzerinde eski tarihlerde ne türde işler yapıldığını görmek için kendi database’ine bakmaktadır.
5- Bir süper markete gittiğinizde kasiyer, her ürünü bar-kod okuyucusu ile okuttuğunda, süper marketin database’inden o ürünün fiyatını aldığı gibi, stok kontrolünü de aynı zamanda birlikte yapmaktadır.
6- Doktorunuza telefon edip randevu istediğinizde, sekreter, müsait zaman için aslında kendi database’ine bakmaktadır.