Türkiye Noterler Birliği, Anayasa’nın 135’inci maddesine göre Noterlik Kanunu ile kurulmuş olup, kamu kurumu niteliğinde tüzel kişiliğe sahip bir meslek kuruluşudur. Bu Kanun’da gösterildiği şekilde Devletin idari ve mali denetimine tabidir. Birliğin merkezi Ankara‘dadır.
Birliğin inşası 2009 yılında tamamlanan merkez binası Ankara, Söğütözü’nde bulunmaktadır. Usulüne uygun şekilde kurulmuş bütün noterler, birliğin üyesidirler.
Türkiye Noterler Birliği Yönetim Kurulu yedi üyeden oluşmaktadır ve dört yıllık bir dönem için Türkiye Noterler Birliği Kongresince görevlendirilir. Kurulun dört asil dört de yedek üyesi vardır.
Noterlerin yaptıkları işlemlerden Harçlar Kanunu‘na göre aldıkları ücretlerin her yıl tespiti ve güncellenmesi Noterler Birliği‘nin görev ve sorumluluğundadır.
Birliğin görevleri Noterlik Kanunu’nun 166’ncı maddesinde gösterilmiş olup, şunlardır:
Türkiye Noterler Birliği Görevleri
- Birliğin taşınır ve taşınmaz malları ile paralarını Birlik amaçlarına uygun bir şekilde yönetmek ve işletmek,
- Her adli yılın açılmasından önce kendi çalışmaları ve mesleki ihtiyaçları hakkında Adalet Bakanlığına rapor vermek,
- Mesleğin gelişmesi için kitap ve dergi yayınlamak, konferanslar düzenlemek,
- Meslektaşlar arasında birlik ve yardımlaşmayı sağlamak,
- Milletlerarası toplantılara katılmak ve sair çalışmalarda bulunmak,
- Noter kâtibi yetiştirmek için kurslar açmak,
- Noter Odalarının üye sayısı ve çalışması göz önünde bulundurulmak suretiyle Noter Odalarına Birlikçe verilecek ödenek miktarı ve ödeme şeklini belli etmek,
- Noterler ile katiplerine, Yönetmelikte gösterilecek belirli bir süre ve tutarda borç para vermek,
- Noterlerin genel menfaatlerini ve mesleğin ahlak, düzen ve geleneklerini korumak,
- Noterlerle kâtip ve hizmetliler arasında yapılacak sözleşmeler için tek tip örnek hazırlamak,
- Noterliği ilgilendiren konularda görüşünü yetkili mercilere kendiliğinden veya istek üzerine bildirmek,
- Noterlik Kanunu’nun 109’uncu maddesi hükümleri saklı kalmak üzere, her nevi ortak hesap paylaşım esaslarını belirlemek,
- Noterliklere ait evrakın korunması ve saklanması için ortak tedbirler almak,
- Uyulması zorunlu meslek kurallarını tespit ve tavsiye etmek,
- Üyelerin ev sahibi olmaları, çocuklarının tahsillerini iyi şartlarla yapabilmeleri vesair sosyal hizmetlerden faydalanmaları konusunda tedbirler almak,
- Noterlik işlerinin bu Kanun’a uygun şekilde yapılmasını sağlamak ve özellikle kambiyo senetlerinin (çek, poliçe, emre muharrer senet) protestoları ile sair konularda noterler arasında rekabeti önlemek amacı ile ilgili resmi ve özel kuruluşlarla temas etmek, gerekirse varılan sonuçları tarafların uymakla yükümlü olduğu bir protokole bağlamak, (İlgili resmi ve özel kuruluşlar, Türkiye Noterler Birliği ile gerekli temasta bulunmaktan ve protokol düzenlemekten kaçınamazlar).
- Kanunlarla verilmiş diğer görevleri yapmak.
Türkiye Noterler Birliği Organları
- Birlik Başkanı,
- Birlik Başkanlık Divanı,
- Birlik Yönetim Kurulu,
- Birlik Disiplin Kurulu,
- Birlik Kongresi,
- Noter Odalarıdır.
