TSI (Turbo Supercharger Injection) Motor Nedir?

TSI (Turbo Supercharger Injection), küçük hacimli motora (1.4 lt gibi) Turbo ve kompresörün eklenmesiyle oluşmuş bir teknoloji. İlk kalkıştan itibaren emrinize hazır bekleyen motorda turbo devreye girene kadar kompresör size eşlik ediyor. Bu sayede turbo motorlu araçların büyük bir kısmında yaşanan “Turbo Boşluğu” kompresörün varlığıyla ortadan kalkmış oluyor.

Küçük Hacim ve Büyük Güç = Ekonomik ve Hızlı

Bugüne kadar özel amaçlı üretimler (Ralli araçları gibi) dışında 1.4 lt hacmindeki bir motordan alınmamış güç elde edilmiş olması bazı otoritelerce tedirginlikle karşılansa da; VW yılların verdiği uzmanlığını burada da sürdürerek, TSI motorlu Golf ve Jetta ile yapılmış 300.000 km test sonuçlarını araçların piyasaya çıktığı dönemde kamuoyuna sunarak yeni teknolojilerine olan güveni teknik sonuçlarla kanıtlamış oldu.

Tüm dünyadaki satışları bir yana ülkemizde de VW Türkiye Distribütörü Doğuş Oto’nun tahminlerinin oldukça üstünde gerçekleşen satışların elbette belli birkaç sebebi var: Bunların en başında ve bence en önemlisi motor hacminin düşüklüğü; 1.4 lt bir motordan neredeyse bir V6 motor gücü almak ve düşük vergi dilimine tabi olup, 1.6 lt sınıfındaki birçok araçtan bile az yakıta ihtiyaç duymak. Bana göre cebe seslenen en önemli iki unsuru daha yolun başında alt etmiş VW. Bunun dışında ülkemizde yeni yeni bilinç kazandığımız bir diğer konuda da TSI motorun başarısı alkışı hakediyor: TSI motorlu VW’lerin kilometre başına doğaya bıraktığı zehirli gaz oranı bu güçteki diğer markaların araçlarına oranla neredeyse yarı yarıya daha az. Kendi markası içinde örnek vermek gerekirse; VW Golf 1.6 (102 hp) kilometrede 166 gram zehirli gaz yayarken, aynı aracın 1.4 TSI (122 hp) versiyonu daha güçlü olmasına karşın 144 gram zehirli gaz yayıyor. Hatta VW bu sene TSI motoruyla birçok Hibrid (Melez, elektrik motoru+benzinli motor) ve dizel motoru geride bırakarak “Yılın Yeşil Motoru” seçildi.

İlk olarak 2006 yılında markanın kompakt sınıftaki temsilcileri Golf ve Jetta’nın kaputları altında iki farklı güç seçeneği (1.4 lt 140 bg, 1.4 lt 170 bg) ile sunulan TSI motor seçeneği zaman geçtikçe markanın değişik sınıftaki birçok üyesinde kendine yer buldu ( Passat, Touran, Scirocco vs.). Aradan geçen 3 yılda TSI motora yeni kardeşler eklendi. İlk başlarda iki güç seçeneği bulunan TSI motorun bugüne kadar 4 farklı güçte( hepsi 1.4 lt 122 bg,140 bg,160 bg,170 bg) versiyonları üretildi. Şu anda gelen müşteri taleplerine göre 122bg, 140bg ve 160 bg olarak üretimine devam edilen 1.4lt TSI motorun 1.8 TSI (160 beygir) ve 2.0 TSI (200 beygir) olmak üzere iki tanede ağabeyi bulunmakta. Bunun dışında çok yakında bu yeni efsaneye bir küçük kardeş daha geliyor: 1.2 lt TSI (105 beygir). Yeni motoru ilk olarak 2009’un son çeyreğinde ülkemizde satışa sunulan olan tamamen yenilenmiş ve abisi Golf’ü andıran yeni Polo’da göreceğiz. Passat ailesinde 1.4 litre TSI 122 bg, 1.8 TSI 160 bg, 2.0 litre TFSI 200 bg benzinli TSI motor seçeneği bulunuyor.

TSI motorlarının ekonomik ömrü ne kadar?

Volkwagen, hem kompresör hem de turbo teknolojisini sentezlendiği TSI motorunu ilk kez 2005 yılında Frankfurt Otomobil Fuarı’nda tanıttı. 1.4 lt’lik TSI motorlar, iki aşırı besleme sisteminin beraberliğinde 170 HP üretiyordu. Günümüzde bu motordan vazgeçilirken, sadece turbo beslemeye sahip 1.4 TSI modellerinde, 122 ve 125 HP olmak üzere iki ayrı güç seyiyesi mevcut. Turbo ve kompressörün beraberliği 160 HP’lik motorda devam ediyor. Başta Golf, Passat ve Jetta olmak üzere çok sayıda VW modelinde kullanılan TSI motorlar, Audi, Seat ve Skoda’da da görev yapıyor. 122 HP’lik versiyon 1500-4000 d/d aralığında 200 Nm’lik tork üretiyor. Downsizing üretim felsefesiyle geliştirilen ve hem kompresör hem de turbo beslemeli olarak, 140 HP, 160 HP ve 170 HP’lik diğer TSI motorlardan farklı olarak, bu kategorinin baz versiyonu 122 HP’lik TSI’da sadece turbo kullanılmaktadır. Volkswagen, bu motoru pazara sunmadan önce yüzbinlerce kilometre süren testler gerçekleştirdi. Bu testlerde motor, dayanıklılığı ve servis ömrü konularında yeterliliğini ispatlayınca seri üretime geçti. Bu motorlar, üstün kaliteli ve uzun ömürlü olacak şekilde üretilmişlerdir. Ancak takdir edersiniz ki kullanılan koşulu ve şekli ile periyodik bakımlarının aksamadan yapılması ortaya oldukça farklı sonuçlar çıkarabilir. Ancak motorun kullanım ömründe; üreticinin kullandığı malzemeden, geliştirdiği teknolojiden çok araç kullanıcısı ön plana çıkıyor. Turbo beslemeli motorların ömrünün uzun kalması için, ilk çalıştırma anında veya motoru kapatmadan önce bir süre rolantide bekletilmesi tavsiye edilmektedir. Bunun haricinde, alınan yakıtın kalitesi, motorun devirli kullanılması ve periyodik bakımlar gibi birçok nokta, motorun ömrünü direkt olarak etkilemektedir.

TSI ve TFSI araçlara LPG uygulanırsa performans kaybı olur mu?

LPG dönüşümü; karbüratörlü, tek noktadan enjeksiyonlu ve çok noktadan enjeksiyonlu motorlarda sorunsuzca uygulanabiliyor. Ancak Audi ile Volkswagen (TSI ile TFSI) ve Mitsubishi (GDI) gibi markaların geliştirdiği direkt enjeksiyonlu motorlarda LPG uygulanmasında sınırlı performans ve ekonomi sağlanıyordu. Alternatif yakıt sistemleri üreticisi olan Vialle markası FSI motorlara sıvı propan enjeksiyonu (LGi – Liquid Propane Injection) üzerinde çalışmalar yaparken direkt enjeksiyonlu ve kademeli dolgulu motorlar için BRC, Zavoli ve Tartarini gibi bazı firmalarda uygulamalarına devam ediyor. Bu uygulamaların veriminin beklentileri karşılama oranı şu an için düşük seviyelerde. Çünkü bu tip motorlarda homojen dolgulu yanmanın gerçekleştiği fazlarda yani genellikle 1200 d/d ile 5000 d/d aralığındaki motor devirlerinde otogazlı yanma uygulanırken diğer devir bantlarında benzin enjeksiyonu sürdürülmektedir. Bir diğer ifadeyle heterojen dolgulu yanma fazlarında benzin enjeksiyonu devam ettirilir. Öte yandan dönüşümde konvansiyonel enjeksiyonlu motorlardaki çevrime ek olarak sistem basıncının da ölçüldüğünü vurgulamak gerekir. Genel olarak GDI, FSI, TSI ve TFSI gibi motorlara uygulanacak LPG dönüşümü şu an için hem performansta hem de ekonomiklikte beklentileri karşılamayabilir. Çünkü LPG’li kullanımda motorun sunacağı performans standart otomobillere göre düşecektir.

Kaynak: Alıntı (Facebook)