Sizlere bu yazımızda başımdan geçen olayı kısaca anlatmaya çalışayım. Bir arkadaşımla -araçla- seyir halindeyken amortisörlerin patlak olduğunu söyledi. Tabi ilk başta fazla önemsemedim. Araç yeniydi ve amortisörle ilgili bir problemin olduğuna ihtimal veremedim. Aslında amortisörlerin ne olduğunu ve ne işe yaradığı konusunda pek bir fikrimin olmadığını söyleyeyim. Neyse başka bir arkadaşta bu sorunun olabileceğini söyleyince ilk işim işinin ehli bir servise uğramak oldu. (Aslında servise gitmeden birkaç gün önce TÜVTÜRK muayenesinden geçmişti. Ama orada amortisörlerle ilgili bir sorun tarafıma bildirilmedi. Muhtemelen amortisörlerin sorunlu olması aracın muayeneden kalmasına engel değildi.) Neyse serviste kontrol yapıldı ve arka iki amortisörün patlak olduğu ortaya çıktı. Usta, normalde bu şekilde seyahat etmenin bir problem oluşturmadığını ancak kısa zamanda değiştirmenin aracın güvenliği açısından daha uygun olacağını ve bu sorunun büyük ihtimalle bir çukura veya kasise hızlı girmekten kaynaklandığı söyledi. Tabi ilk işim Google’ye bakmak oldu. Google amca, araçla seyir halindeyken özellikle kasislerde lokurtu ve gıcırtı sesi gelmesi, amortisör kenarlarından yağ akması ve aracın normalden daha basık durması “amortisörün patlak -olma ihtimali- olduğunu” söylüyordu. Biraz daha araştırdığımda, amortisörlerin araç için görevi yüksek yol tutuşu sağladığı ve amortisör patlak olduğunda yol tutuşu %70’lere kadar azalarak virajlarda savurmalara ve kazalara neden olabileceğini öğrenmiş oldum. Kısaca patlak amortisör sürüş güvenliğini tehlikeye atacağı sonucuna vardığımda değiştirme kararı aldım.
Patlak Amortisörler | VW Arka Takım Amortisörler
Amortisörler ön ve arka için farklı olduğundan fiyat farkı çıkabiliyor. Tabi araç marka modeli de fiyata etki ediyor. Sadece arka iki amortisör patlak olduğundan ikisi değiştirildi ve 400 TL + 400 TL = 800 TL fatura çıkarıldı. (Bu arada ön amortisörler daha pahalı.) Sadece bir tane patlak olsa bile takım halinde (ön veya arka olacak şekilde ikişerli) değiştirildiğini hatırlatayım. Çünkü frene bastığınızda araç sağlı ve sollu olarak kapanma hareketi gösterir. İşte bu seviyeyi eşit yapmaz ise sağa ya da sola araba kızaklama yapabilir. Tek tarafı değiştirilen amortisörler de kapanmalar eşit olmazlar. Bundan dolayı takım olarak değiştirmek daha mantıklıdır. Ayrıca mümkün olduğunda orijinal amortisör ile değiştirmenizi tavsiye ediyorum. Aksi halde sorunu tekrar yaşayabileceğinizi belirteyim. Diğer bir konuda sorunlu amortisörün tamir edilemeyeceğidir. Tamir edilse bile tekrar patlama ihtimali bulunuyor. Sonuç olarak, arka lastikler söküldü ve yaklaşık 20 dk. içerisinde yeni amortisörler takıldı ve test sürüşüne çıkıldı. Araç konforu bariz bir şekilde arttı ve kasislerde duyduğum ses tamamen kaybolmuştu.
Amortisör Nedir? Ne İşe Yarar? Çeşitleri Nelerdir?
Amortisör, aracın ağırlığını taşıyan yayların salınmasını azaltarak konforlu sürüş sağlayan bir donanımdır. Amortisör değişimi her 20 bin km’de bir yetkili servis tarafından kontrol edilmeli ve sorun görülüyorsa mutlaka yenisi ile değiştirilmelidir. Araç sahipleri bazen amortisörün değişip değişmemesi gerektiğini anlamayabilirler. Bunu gösteren durumlar; aracın virajlarda sarsılmaya ya da savrulmaya başlaması, tümseklerde sallanıp, ses çıkarması, fren yapıldığında aracın ön veya arka kısmının çok fazla inip kalkması, lastiklerin çok kısa sürede aşınması vs. gibi durumlardır. Unutulmamalıdır ki, iyi bir amortisör virajlarda savrulmayı önler, tekerleklerin yola iyi basmasını sağlayarak hem çekişi arttırır hem de fren yapıldığında duruş mesafesini kısaltır.
Amortisör ve Yay
Aracınız için amortisör değişimi yapmak istediğinizde karşınıza gazlı ve yağlı amortisör seçenekleri çıkacaktır. Şimdi ilk olarak gazlı amortisörleri anlatalım. Amortisör içerisine eklenmiş özel bir gaz ile çalışan sistem genellikle ağır ve lüks araçlar için kullanılır. Sönümlemesi gazları sıkıştırma sonucu yaptığından daha konforludur ve yüksek ağırlıklara dayanabilir. Nispeten daha uzun ömürlü olan bu sistemler, yağlı amortisörlere göre pahalıdır. Genellikle ekonomik segment otomobillerde kullanılan yağlı amortisörler ise, içlerindeki yağın sıvı basıncını kullanarak darbeyi sönümlerler. Gazlı amortisöre göre konforu ve dayanıklılığı biraz daha azdır. Fiyatları biraz daha uygun olan yağlı amortisörler arıza yaptığında dışarısına yağ vermesi ile kolayca anlaşılabilir.
