PATA, SATA,SCSI, SAS Sabit Disk arabirim çeşitleri olarak nitelendirilmektedir. Sabit disklerin anakarta bağlandığı veriyolu tipleri günümüzde 4 çeşittir. Bunlar: PATA, SATA,SCSI, SAS.
Fiziksel olarak tüm sabit diskler birbirine benzerler ve yakın boyutlardadır. Bir sabit diskin desteklediği arabirimi belirlemek için bağlantı soketlerine bakmak yeterlidir. Arabirimlerin bant genişliği, kablo yapısı, kablo uzunluğu, kanal başına düşen sürücü sayısı gibi belirleyici özellikler vardır.
PATA (IDE)
Paralel ileri teknoloji eklentisi anlamına gelmektedir. Bu kelime ATA, IDE, ATAPI olarak ta birçok yerde geçmektedir. Paralel olarak veri iletimine sahiptir. Sahip olunan arabirim CDROM, DVDROM ve HDD ler içinde aynıdır. 40 ve 80 iletkenli kablo(ribbon kablo) ile anakarta bağlanır.
SATA (Serial ATA)
Seri olarak veri alışverişine imkan veren PATA’dan sonra çıkartılan bir arabirimdir. İletişim için ATA komut setini kullanmaktadır. Haberleşme tek yönlü yapıdadır. Seri iletimi yapısından dolayı kablo iletken sayısı azdır. Band genişliği daha fazla ve kablo boyutları uzun ve incedir. SATA disk kullanımının diğer bir avantajı da kablonun az yer kaplaması dolayısı ile hava sirkülasyonun daha az engel olmasıdır. SATA larda kendi aralarında ayrılmaktadır. SATA2 hard diskinin SATA 1’hard diskine göre anakart ve sistem ile haberleşme yolu teorik olarak iki kat fazladır. Ama bu performansın da 2 kat fazla olduğu anlamına gelmez çünkü bu noktadaki en büyük kısıt hard diskinin dönme ve hard diskin kafasının okuma hızıdır. SATA ve PATA disklerin arasında seçim yaparken dikkat edilecek bir husus kasa güç soket yapısı olacaktır. Kasamızı PATA uyumlu seçip disk ve DVD sürücüleri SATA seçtiğimizde güç kabloları konusunda sıkıntı yaşayabiliriz.
SCSI
Daha çok sunucularda kullanılan disklerdir. Disklerinin dönüş hızları ve performansları çok yüksektir. Bu yüzden fiyatları ev kullanımı için uygun değildir. SCSI arabirimi disklerin dışında birçok farklı donanım (tarayıcı, DVDROM…) ile de beraber çalışabilir. Seri ve paralel çalışan tipleri vardır.
SAS
Paralel SCSI yapısının seri versiyonudur. Dört ve daha fazla kanalı birlikte kontrol edebilen noktadan noktaya iletişim mimarisine sahiptir. Çift yönlü iletişim kanallarına sahiptir. SAS yapısı SATA diskleri desteklemektedir fakat tersi yani SATA kanallar SAS disklerini desteklememektedir. Kablo iletken sayısı ve konektör yapıları paralel SCSI ya göre oldukça düşüktür.
Kaynak: Kaynağı belli olmayan bir PDF Dökümanından alınmıştır.
