Bilgisayarınızın performansını artırmak istiyorsanız, overclock yapmayı deneyebilirsiniz. Overclock, bilgisayarınızın bileşenlerinin normalden daha yüksek hızda çalışmasını sağlayan bir işlemdir. Bu sayede daha yüksek performans elde edebilirsiniz. Ancak overclock yapmak için bazı şartları ve riskleri de bilmelisiniz. Bu makalede overclock nedir, nasıl yapılır, overclock yaparken nelere dikkat etmek gerekir sorularının cevaplarını bulabilirsiniz.
Overclock Nedir?
Overclock yani hız aşırtma, tüm bilgisayar veya aygıtlar için donanım bileşenlerinin onaylanan hızdan biraz daha hızlı çalışacak şekilde yapılandırılmasıdır. Bu işlem özellikle işlemci (CPU), ekran kartı (GPU) veya bellek (RAM) gibi bileşenlerde uygulanır. Overclock sayesinde bu bileşenler daha yüksek frekans ve voltajda çalışarak daha fazla işlem yapabilir.
Overclock’un Avantajları Nelerdir?
Overclock yapmanın bazı avantajları vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Daha ucuz bir bileşen satın alıp overclock yaparak daha pahalı bir bileşene eşdeğer bir performans elde edebilirsiniz.
- Eski bir cihazın kullanışlılığını artırabilir veya onu daha yeni bir cihazla eşit hale getirebilirsiniz.
- Test ve karşılaştırma yapmak için farklı marka ve modellerin sınırlarını belirleyebilirsiniz.
Overclock Nasıl Yapılır?
Overclock işlemi, farklı bileşenlere ve özelliklere bağlı olarak değişse de, bazı genel yöntemler vardır. Aşağıda en yaygın olarak overclock yapılan iki bileşen olan CPU ve GPU’da overclock nasıl yapılır onu gösterelim.
CPU (İşlemci) Overclock
CPU’nuzun overclock işlemi için ihtiyacınız olan en temel şey “overclock dostu” bir CPU’dur. Bunun için CPU’nuzun üretici firması tarafından overclock izni verilmiş olmalıdır. Örneğin Intel’in K serisi ve X serisi işlemcileri overclock için uygundur. AMD işlemciler ise genellikle overclock destekler. Ayrıca anakartınızın da CPU’nuzun overclock özelliğine uyumlu olması gerekir.
CPU’nuzun overclock işlemi için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Uygun sistem soğutmasının kurulması: Overclock işlemi CPU’nuzun daha fazla ısı üretmesine neden olacağından ekstra soğutma sağlamanız gerekir. Bunun için ekstra bir soğutucu veya daha verimli bir fan kullanabilirsiniz.
- BIOS ayarlarının değiştirilmesi: BIOS (Basic Input/Output System), bilgisayarınızın temel ayarlarını yöneten bir yazılımdır. BIOS’a girmek için bilgisayarınızı açarken F2, F10, F12 veya Delete tuşlarından birine basmanız gerekir. BIOS’ta CPU’nun frekansını, voltajını ve çarpanını değiştirerek overclock yapabilirsiniz1. Bu değerleri yavaş yavaş ve dikkatli bir şekilde artırmanız gerekir. Aşırı yükseltmek sisteminizin kararsız veya zarar görmesine neden olabilir.
- Sistem performansının test edilmesi: Overclock işleminden sonra sisteminizin performansını ve stabilitesini test etmeniz gerekir. Bunun için Prime95, Cinebench, CPU-Z gibi programları kullanabilirsiniz. Bu programlar CPU’nuzu zorlayarak ısınma, güç tüketimi ve hata oluşumu gibi durumları gözlemlemenizi sağlar. Eğer sisteminizde bir sorun yoksa overclock işlemini başarıyla tamamlamışsınız demektir.
GPU (Ekran Kartı) Overclock
GPU’nuzun overclock işlemi, CPU’ya göre daha kolay ve daha az risklidir. GPU’nuzun overclock işlemi için ihtiyacınız olan tek şey uygun bir yazılımdır. MSI Afterburner, EVGA Precision X1, ASUS GPU Tweak II gibi programlar GPU’nuzun overclock işlemi için kullanabileceğiniz popüler programlardır.
GPU’nuzun overclock işlemi için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
- Uygun sistem soğutmasının kurulması: GPU’nuzun da overclock işlemi sırasında daha fazla ısı üreteceğini unutmayın. Bu yüzden ekstra bir soğutucu veya fan kullanmanız gerekebilir.
- Overclock yazılımının kurulması ve çalıştırılması: Yukarıda bahsettiğimiz programlardan birini indirip kurun ve çalıştırın. Programın arayüzünde GPU’nuzun frekansı, voltajı, fan hızı, sıcaklığı gibi değerleri görebilirsiniz.
- GPU değerlerinin değiştirilmesi: Programın arayüzünde GPU’nuzun frekansını ve voltajını artırabilirsiniz. Bu değerleri yavaş yavaş ve dikkatli bir şekilde artırmanız gerekir. Aşırı yükseltmek sisteminizin kararsız veya zarar görmesine neden olabilir.
- Sistem performansının test edilmesi: Overclock işleminden sonra sisteminizin performansını ve stabilitesini test etmeniz gerekir. Bunun için FurMark, 3DMark, Unigine Heaven gibi programları kullanabilirsiniz. Bu programlar GPU’nuzu zorlayarak ısınma, güç tüketimi ve hata oluşumu gibi durumları gözlemlemenizi sağlar. Eğer sisteminizde bir sorun yoksa overclock işlemini başarıyla tamamlamışsınız demektir.
Overclock Yaparken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Overclock yaparken bazı riskler ve dezavantajlar da vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Overclock yapmak sisteminizin daha fazla ısı üretmesine neden olur. Bu da bileşenlerin ömrünü kısaltabilir veya zarar görmesine neden olabilir. Bu yüzden iyi bir soğutma sistemi kullanmanız gerekir.
- Overclock yapmak sisteminizin daha fazla güç tüketmesine neden olur. Bu da elektrik faturanızı artırabilir veya güç kaynağınızın yetersiz kalmasına neden olabilir. Bu yüzden yeterli bir güç kaynağı kullanmanız gerekir.
- Overclock yapmak sisteminizin kararsız veya çökmeye yatkın olmasına neden olabilir. Bu da veri kaybı veya bozulmasına neden olabilir. Bu yüzden overclock yapmadan önce verilerinizi yedeklemeniz ve overclock işlemini dikkatli bir şekilde yapmanız gerekir.
- Overclock yapmak sisteminizin garantisini iptal edebilir. Bazı üreticiler overclock yapılmasını yasaklar veya bunun için ekstra ücret ister. Bu yüzden overclock yapmadan önce üreticinizin politikasını kontrol etmeniz gerekir.
Overclock yaparken dikkat etmeniz gereken noktaları özetlemek gerekirse:
- Uygun sistem soğutması
- Uygun güç kaynağı
- Veri yedekleme
- Üretici politikası
Bu noktaları göz önünde bulundurarak overclock işlemini daha güvenli ve verimli bir şekilde yapabilirsiniz. Overclock işlemi bilgisayarınızın performansını artırmanın etkili bir yoludur. Ancak bunun için bilgisayarınızı iyi tanımalı ve araştırma yapmalısınız.
