Ons (İngilizce Ounce), sembolü “oz” olan, Anglosakson ülkelere (İngiltere, Amerika) özgü bir ağırlık ölçüsü (kütle) birimidir. Genellikle, “Gümüş, Platin, Elmas, Yakut ve Altın” gibi değerli olan taşların ve madenlerin fiyatlarının hesaplanması işlemi ons birim fiyatı üzerinden yapılmaktadır.
Uluslararası piyasada 1 Ons, 31.10 gram olarak kabul edilen ölçü birimidir.
Fransa ve İngiltere’de kullanılan bu terim diğer ülkelerde farklı terimlerle kullanılmaktadır. Fransa’da 30,59 gram ve İngiltere’de 28,349 gram ağırlığa denk gelmektedir.
1 Troya Onsu altın 31,1034768 gram saf altına eşit bir ölçü birimidir. Altın genellikle tam saf halde bulunmaz ve bizim bildiğimiz ons altında yaklaşık 28,3495231 gram altın bulunmaktadır. Altın ile ilgili hesaplamalarda Troyes ölçeği kabul edilir.
Troya Onsu, Orta Çağ Avrupa’sının önemli ticaret şehirlerinden biri olan Fransa’nın Troyes kentinde kullanılan Troy Ağırlık Sistemi‘ne ait ölçü birimidir. Genellikle gümüş, altın ve platin gibi kıymetli metallerin veya elmas, yakut gibi değerli taşların kütlelerinin ölçülmesi için kullanılır. 1 Troya Onsu; tam olarak 31,1034768 gram‘a eşittir.
Genellikle yaygın olarak buğday, arpa gibi diğer emtialarda “Ons” olarak “Avoirdupois Onsunu“ belirtmek için kullanılsa da farklı ons çeşitleri de vardır. 1 Avoirdupois Onsu; tam olarak 28,349523125 gram‘a eşittir.
Ons altın tüm dünyada kullanılan bir ölçü birimidir, ancak gram altın yalnızca ülkemizdeki piyasalarda işlem görmektedir. Bu nedenle Türkiye’de gram altın hesabı yapılırken ons birim hesabı dikkate alınır. Ons birim fiyatının düşmesi ya da yükselmesi, Türk Lirası’nın değer kaybetmesi ya da kazanması ile doğru orantılı olarak gram altının fiyatına etki etmektedir.
Gram Altın Nedir?
Gram Altın, 1 gram altın ile temsil edilen değer miktarıdır. Gram Altın, İstanbul Altın Rafinerisi’nin (İAR) tescilli markası olmakla birlikte, 1 gr, 5 gr, 10 gr, 20 gr, 50 gr, ve 100 gr olarak, 995 veya 999.9 saflıkta üretilen, standart ağırlık ve standart saflıktaki, garantili işlenmemiş altın külçeleridir. Gram Altın’ın tasarlanması ve çeşitlendirilip üretilmesinin sebebi, para birimleri gibi ayrılarak kullanılmasının kullanımı kolaylaştırmasıdır.
Ons Altın Nedir?
Altın, platin, gümüş, elmas yakut gibi değerli taş ve madenlerin fiyatlarının hesaplanması ons birim fiyatı ile hesaplanır. Ayrıca, sabit birim fiyatları da ons birim fiyatı ile değerlendirilir. Ons‘un yukarıda bahsettiğimiz üzere sembolü “OZ”dur ve aslen bir kütle birimidir. Dünya genelinde ons altın 31.10 Has Altın demektir. Ons altın, gram altının Türk Lirası karşılığını hesaplamak için kullanılır, daha sonra gram altın fiyatı üzerinden çeyrek altın ve yarım altın hesaplanır.
Çeyrek Altında Kaç Gram Has Altın Bulunur?
Ulusal piyasalarda 1 Ons altının karşılığı 31,10 gram has altındır. Örneğin; Ons fiyatı 1.502 dolar seviyesinde olsun. Dolar kuru da 5,71 lira olarak baz alalım ve iç piyasalardaki gram altının Türk Lirası karşılığını hesaplayalım. Ons altın fiyatını 31,10’a bölüp, dolar kuruyla çarptığımızda çıkan sonuç bize has altın fiyatını verir. 1.502/31,10 x 5,71= 275,76 Lira has (gram) altın demektir. Aşağıdaki formülden de anlaşılacağı gibi değişen kurlara göre Dolar’ın yükselmesi ya da düşmesi altın fiyatlarının da değişmesine neden olmaktadır.
Formül: Ons Fiyatı/31,10 x Dolar Kur Fiyatı = Has Altının Fiyatı
Altın fiyatları değişken bir yapıya sahiptir. Uluslararası piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ons altın fiyatını doğrudan etkileyecektir. Genellikle uluslararası piyasalar olumsuz günler geçirirken altın fiyatlarındaki yukarı yönlü hareketler görülebilir. Bunun sebebi ise; altın, ticaretin başladığı yıllardan beri para veya değerli mal olarak kabul edildiği için piyasalarda güvenli mal algısı oluşturmuştur. Ancak altını gram bazında değerlendiren yatırımcılar hem ons altını hem de dolar/tl paritesinin genel durumunu takip etmesi ve değerlendirmesi daha güvenilir olacaktır.