Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü bazen de İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (İngilizce: Organisation for Economic Co-operation and Development), uluslararası bir ekonomi örgütüdür. OECD, 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Sözleşmesi’ne dayanılarak, 1961’de kurulmuştur ve savaş yıkıntıları içindeki Avrupa’nın Marshall Planı çerçevesinde yeniden yapılandırılması amacıyla 1948 yılında kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün (OEEC) doğrudan mirasçısıdır. Üyelerinin büyük bir bölümü AB ve İUT üyeleridir, çoğunluğu da gözlemci üyelerdir. OECD ülkeleri sanayileşip zengin olmuş ülkelerdir.
OECD Amaçları
Örgütün tüzüğe bağlanmış amaçları şunlardır:
1- Finansal istikrarın eşzamanlı olarak korunduğu üye ülkelerde ve hem de özellikle gelişmekte olan ülkelerde halkın yaşam standartının iyileştirilmesi, sürekli ve dengeli ekonomik gelişim sağlayan politikaya destek ve yardım, işsizliğin ortadan kaldırılması;
2- Ekonomik genişleme politikasının uyandırılması ve sosyo-ekonomik eşgüdümlü gelişmenin desteklenmesi;
3- Uluslararası yükümlülüklere uygun olarak çok taraflı ve ülkeler arasında ayrım gözetmeyen dünya ticaretinin geliştirilmesine destek verilmesi.
4- OECD’ye üye veya bu örgüte üyelik talebinde bulunan ülkeler, sosyo-politik ve ekonomik yaşamda, aşağıda belirtilen üç ilkeyi vazgeçilmez değerler olarak benimsemişlerdir:
5- Demokrasi;
6- İnsan haklarına ve yurttaş özgürlüğüne bağlılık;
Bu ilkeler, aynı zamanda, yukarıda belirtilen amaçların gerçekleştirilmesine de hizmet ederler. OECD, bir taraftan bu ilkelerin üye ülkelerde güçlendirilmesine katkı sağlarken, diğer taraftan da örgüte üye olmayan ülkelerde ilkelerinin tanıtımını yapmaktadır. Halen 34 tam üye (2010’da Estonya’nın katılımı ile) olan ülke vardır, bu ülkeler arasında 30 tanesi (* ile gösterilmiştir) Dünya Bankası tarafından 2005’te yüksek gelirli ülkeler arasında gösterilmiştir.
OECD Üye Ülkeler
OECD Kurucu Ülkeler
- Avusturya
- Belçika
- Kanada
- Danimarka
- Fransa
- Almanya
- Yunanistan
- İzlanda
- İrlanda
- İtalya
- Lüksemburg
- Hollanda
- Norveç
- Portekiz
- İspanya
- İsveç
- İsviçre
- Türkiye
- Birleşik Krallık
- Amerika Birleşik Devletleri
OECD Sonradan Katılan Ülkeler
- Yugoslavya (1962)
- Japonya (1964)
- Finlandiya (1969)
- Avustralya (1971)
- Yeni Zelanda (1973)
- Meksika (1994)
- Çek Cumhuriyeti (1995)
- Macaristan (1996)
- Polonya (1996)
- Güney Kore (1996)
- Slovakya (2000)
- Şili (2010)
- Estonya (2010)
- Slovenya (2010)
- İsrail (2010)
- Letonya (2016)
- Yugoslavya, örgüt faaliyetlerine özel bir statüde iştirak etmekteydi.
