1473 yılında Prusya’da doğmuştur. Baba bir tüccar, annesi ise varlıklı bir ailenin kızıydı. Dört kardeşin en küçüğüdür. Erkek ve kız kardeşi rahip ve rahibedir. Baba erken yaşta vefat ettiğinden Copernicus aileye bakmıştır ve hiç evlenmemiştir.
1491 yılında matematik ve astronomi eğitimini bitirmiştir. 1494 yılında başpiskopos amcasının isteği üzerine İtalya’ya dini eğitim almaya gitmiştir. 1454-1504 yılları arasında astronom Nowarra ile çalışmalar yapmıştır. 1501 yılında tıp eğitimi alamaya başlamıştır. Kopernik, dünyanın ve diğer gezegenlerin güneşin etrafında döndüğünü keşfetmiştir fakat bunu hayatının sonuna kadar açıklayamamıştır. Bunun sebebi, kiliseden korkmasıdır. O dönem ki Hıristiyan inancına göre Hz. İsa, güneşe sabit dur emrini vermiştir. Bu nedenle güneş kıpırdamıyordu. Kilisede olan diğer inanç ise, dünyanın düz bir tepsi olduğu yönündeydi.
Kilisenin söylediklerine ters düşmek, dinden aforoz edilmek ve çeşitli engisizyon cezaları almak mümkündü. Aslında astronominin kurucusu kabul edilen Kopernik bu nedenle açıklama yapmamıştır. Ömrünün son yıllarında yazdığı kitapları ortaya çıkarmış ve kimseyi umursamamıştır. De revolutionibus orbium coelestium kitabında heliosentik teorisini detaylıca anlatmıştır. Dünyanın yuvarlak olduğu, ekliptik konusu, ay, güneş ve gezegenlerin incelenmesidir. Yunanlı astronom Batlamyus’un teorisinde ki yanlışlıkları da anlatarak bilim dünyasına hizmette bulunmuştur. 16. Yüzyılda Ptolemaios’un görüşleri astronomide en güvenilir olanlardı. Evrenin merkezi yer değil, güneş olarak kabul edildiği bir dönemde yaşansa da Ptolemaios yer olduğu noktada çalışıyordu. Gözlemlenen tüm gezegen hareketleri bulunmuştur fakat sitemler ve çözümler gayet karışık hesaplanmaktaydı.
Kopernik, yerin hareketli olduğu varsayımından hareketle gezegenlerin yörüngeler üstünde düzgün bir rota ile hareket ettikleri kavramını kabul etti. Matematiksel hesaplamalar ile yeni bir teori ortaya çıkardı. 1510 yılında el yazması hesaplamalarını anlatan bir el kitapçığı yaparak yakın dostlarına dağıttı. Yıldızların hareketlerinin, yerin kendi ekseninde dönüşünün güneşin çevresinde ki yıllık dolanımından kaynaklandığını anlattı. Bu açıklamalardan 150 yıl sonra Newton evrensel kütle çekim prensibi ile Kopernik’i tastiklemiş oldu. Yerküre, normal bir gezegendi ve diğer gezegenlerden hiçbir farkı yoktu.
