Herkese Merhaba. Bu yazımızda sizlere “Mbps (Megabit – Mb/s) ve MB (Megabyte – MB/s) Nedir? Farkları Nelerdir? Ne Anlamlara Geliyor?” şeklindeki sorularınıza cevap vermeye çalışacağız.
Tabi yazımıza geçmeden önce aşağıdaki temel farkları bilmenizde fayda var. Böylece konuyu net bir şekilde anlayabilirsiniz.
- Mbps’nin okunuşu Megabit şeklindedir. Mb/s ise saniyede transfer edilen Megabit miktarını temsil eder.
- MB’nin okunuşu ise Megabayt şeklindedir. MB/s ise saniyede transfer edilen Megabayt miktarını temsil eder.
ÖNEMLİ NOT: Mb/s ve MB/s farklı kavramlardır. Mb/s; saniyede “Megabit” şeklinde okunurken, MB/s ise saniyede “Megabayt” şeklinde okunur. Harflerin büyüklüğü veya küçüklüğü kavramın ne olduğunu belirtir. Bilişim sistemlerinde 1 MB (Megabyte) = 8 Mbps (Megabit)’tir. Kavramlardaki “s” harfi saniye‘yi temsil eder.
- Örneğin biri benim internet hızım 100 Mbps (Megabit) dediğinde bunun anlamı bilgisayarı saniyede 12 Megabayt (MB) veri indiriyor anlamı çıkar. Megabit değerini 8’e böldüğümüzde bize -yaklaşık- Megabayt sonucunu veriyor.
Bit, Byte Nedir?
Megabit ve Megabayt, bilgisayarlar ve internet gibi dijital ortamlarda veri miktarını ölçmek için kullanılan birimlerdir.
Bit, bilgisayar ve dijital teknolojide veri miktarını ölçmek için kullanılan en küçük birimdir. Bit, ikili sayı sisteminde 0 veya 1 değerini alabilir. Bu iki değer, açık veya kapalı, evet veya hayır, doğru veya yanlış gibi iki durumu temsil eder.
Bit, bilgisayarların çalışma mantığının temelini oluşturur. Bilgisayarlar, elektrik sinyalleri ile veri işlerler. Elektrik sinyali varsa 1, yoksa 0 değeri alınır. Bu şekilde bitler aracılığıyla bilgi kodlanır ve iletilir. Bitler tek başlarına çok fazla anlam ifade etmezler. Ancak bitleri bir araya getirerek daha büyük veri birimleri oluşturabiliriz. Örneğin, 8 bitlik bir veri parçasına bayt adı verilir. Bayt, kısaca Byte olarak yazılır. Bayt, harfler, rakamlar ve semboller gibi karakterleri temsil etmek için kullanılır. Bit, bilgisayar ve dijital teknolojinin vazgeçilmez bir unsuru olarak karşımıza çıkar. Bit sayesinde veri saklayabilir, işleyebilir ve iletebiliriz.
Veri Kapasite Dönüşümleri Nasıl Hesaplanır?
Veri, bilgiyi temsil eden sayısal kodlardır. Bu kodlar 0 veya 1 değerini alabilen “bit” adı verilen en küçük veri birimlerinden oluşur. Örneğin, A harfi 01000001 şeklinde 8 bitlik bir koddur.
Farklı bir şekilde Cüneyt ismini ASCII kodlaması ile yazarsak, her harf için 8 bit kullanacağız. Bu durumda, Cüneyt ismi 6 harften oluştuğu için 6 x 8 = 48 bit olacaktır.
Bu şekilde veri dönüşümlerini aşağıdaki gibi listeleyebiliriz.
- 8 Bit = 1 Byte
- 1024 Byte = 1 Kilobyte (KB)
- 1024 Kilobyte (KB) = 1 Megabyte (MB)
- 1024 Megabyte (MB) = 1 Gigabyte (GB)
- 1024 Gigabyte (GB) = 1 Terabyte (TB)
Megabit ve Megabayt Nedir?
Megabayt ise bir milyon “bayt” anlamına gelir. Kısaca MB olarak yazılır. Bayt ise 8 bitlik bir veri parçasıdır. Veri depolama kapasitesi genellikle megabayt cinsinden ifade edilir. Örneğin, 16 GB bellek kartı, 16 milyar bayt yani 16 bin megabayt veri saklayabileceği anlamına gelir.
Megabit ise bir milyon “bit” anlamına gelir. Kısaca Mb olarak yazılır. İnternet hızı genellikle megabit cinsinden ifade edilir. Örneğin, 10 Mb/s internet hızı, bir saniyede 10 milyon bit veri aktarılabileceği anlamına gelir.
Megabit ve Megabayt Arasındaki Fark Nedir?
Megabit ve Megabayt arasındaki fark, birimlerin büyüklüğü ile ilgilidir. Bir megabayt, sekiz megabite eşittir. Yani bir megabaytın içinde sekiz megabit vardır. Bu yüzden megabit daha küçük bir birimdir.
1 MB (Megabyte) = 8 Mbps (Megabit)
Bu farkı anlamak için basit bir örnek verebiliriz. Diyelim ki bir resim dosyasının boyutu 8 megabayttır. Bu resmi internet üzerinden indirmek istiyoruz. İnternet hızımız ise 8 megabit/saniyedir. Bu durumda resmi indirmek için ne kadar süre gerektiğini hesaplayabiliriz.
- 8 megabayt = 8 x 8 = 64 megabit
- 64 megabit / 8 megabit/saniye = 8 saniye
Yani bu resmi indirmek için yaklaşık 8 saniye beklememiz gerekir.
Eğer internet hızımız 8 megabayt/saniye olsaydı, resmi indirmek için sadece 1 saniye beklememiz gerekirdi.
Megabit ve Megabayt Arasındaki Fark Neden Önemlidir?
Megabit ve Megabayt arasındaki farkın önemi, internet hızı ve veri depolama kapasitesi ile ilgilidir. İnternet hızı, bir saniyede aktarılan veri miktarını gösterir. Veri depolama kapasitesi ise bir cihazda saklanabilen veri miktarını gösterir. Bu iki kavram, dijital ortamlarda sıkça karşılaştığımız kavramlardır.
Örneğin, bir video dosyasının boyutu 1 gigabayttır. Bu videoyu internet üzerinden izlemek istiyoruz. İnternet hızımız ise 10 megabit/saniyedir. Bu durumda videoyu izlemek için ne kadar süre beklememiz gerektiğini hesaplayabiliriz.
- 1 gigabayt = 1000 megabayt = 1000 x 8 = 8000 megabit
- 8000 megabit / 10 megabit/saniye = 800 saniye
Yani bu videoyu izlemek için yaklaşık 800 saniye yani 13 dakika 20 saniye beklememiz gerekir.
Bu örnekte görüldüğü gibi, internet hızı ve veri depolama kapasitesi arasındaki farkı bilmek, videoyu izlemek için ne kadar süre gerektiğini tahmin etmemizi sağlar. Eğer internet hızımız megabayt cinsinden olsaydı, videoyu izlemek için çok daha kısa süre beklememiz gerekirdi.
Megabit ve Megabayt Arasındaki Fark Nasıl Hesaplanır?
Megabit ve Megabayt arasındaki farkı hesaplamak için ise alttaki basit formülü kullanabiliriz. Bu formülü kullanarak, herhangi bir veri miktarını megabit veya megabayt cinsinden ifade edebiliriz.
1 MB (Megabyte) = 8 Mbps (Megabit)
Örneğin, bir müzik dosyasının boyutu 5 megabayttır. Bu dosyayı megabit cinsinden ifade etmek istiyoruz. Bu durumda formülü uygularız.
- 5 megabayt = 5 x 8 = 40 megabit
Yani bu müzik dosyasının boyutu 40 megabittir.
Bu formülün tersini de kullanabiliriz. Örneğin, bir oyunun indirme boyutu 50 gigabittir. Bu boyutu gigabayt cinsinden ifade etmek istiyoruz. Bu durumda formülü tersine uygularız.
- 50 gigabit / 8 = 6.25 gigabayt
Yani bu oyunun indirme boyutu 6.25 gigabayttır.
Sonuç: Megabit ve Megabayt
Megabit ve Megabayt, dijital ortamlarda veri miktarını ölçmek için kullanılan birimlerdir. Megabit daha küçük bir birimdir ve daha çok internet hızı için kullanılır. Megabayt daha büyük bir birimdir ve veri depolama kapasitesi için kullanılır. Bu iki birim arasındaki farkı bilmek ve hesaplamak, dijital ortamlarda doğru kararlar vermemizi sağlar.
Megabit, genellikle internet hızı, veri aktarım hızı ve veri sıkıştırma oranı gibi kavramlar için kullanılır. Megabit cinsinden ifade edilen bazı örnekler şunlardır:
- İnternet hızı “Megabit” cinsinden ölçülür. Türkiye’de ortalama internet hızı 2020 yılında “5 Mbps” yani megabit/saniye olarak ölçülmüştür.
- Bir video dosyasının kalitesi, saniyede kaç megabit veri aktarıldığına bağlıdır. Örneğin, 1080p çözünürlükte bir video için “8 Mbps” yeterli olabilirken, 4K çözünürlükte bir video için “25 Mbps” gerekebilir.
- Bir ses dosyasının kalitesi de saniyede kaç megabit veri aktarıldığına bağlıdır. Örneğin, CD kalitesinde bir ses için “4 Mbps” yeterli olabilirken, yüksek çözünürlüklü bir ses için “9.2 Mbps” gerekebilir.
- Bir GitHub projesinin adı olarak da megabit kullanılabilir. Örneğin, “Megabit/Blazorise-Samples” adında bir proje vardır.
Megabayt ise genellikle veri depolama kapasitesi, dosya boyutu ve bellek boyutu gibi kavramlar için kullanılır. Megabayt cinsinden ifade edilen bazı örnekler şunlardır:
- Bir fotoğraf, video, ses, belge gibi dökümanın boyutu megabayt cinsinden ifade edilebilir. Örneğin, bir JPEG fotoğrafın boyutu “8 MB” olabilir.
- Bir USB belleğin veya bir hard diskin kapasitesi megabayt cinsinden ifade edilebilir. Örneğin, bir USB belleğin kapasitesi “16 GB” yani “000 Megabayt” olabilir.
- Bir bilgisayarın veya bir telefonun RAM (rastgele erişimli bellek) boyutu megabayt cinsinden ifade edilebilir. Örneğin, bir bilgisayarın RAM boyutu “8 GB” yani “000 Megabayt” olabilir.
- Bir metin dosyasının boyutu da megabayt cinsinden ifade edilebilir. Örneğin, bu makalenin boyutu yaklaşık olarak “03 MB” yani 30 kilobayttır.
- Bir SSD’nin okuma/yazma hızıda Megabayt cinsinden ifade edilir. Örneğin, Samsung 980 PRO saniyede 7000 MB okuma hızı vardır. Bu “7000 MB/s” şeklinde ifade edilir.
