Mahkeme Çeşitleri Nelerdir?

Mahkeme, taraflar arasındaki hukukî anlaşmazlıkları (davaları) hukukun üstünlüğüne uygun olarak sivil ya da askerî, adlî veya idarî konularda adaleti sağlamak üzere yetkilendirilmiş, toplum yapısına ve kültüre göre değişiklikler gösterebilen bir yargılama formudur. Mahkemeler genellikle bir devlet kurumu şeklinde teşkilatlanır. Mahkeme kelimesi Türkçeye Arapça’dan geçmiştir. Hüküm, hakim, muhakeme vs. kelimeler mahkeme kelimesi ile aynı kökten gelmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 9. maddesi uyarınca “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır.”  Bugün Türkiye Cumhuriyeti’nde mevcut olan yargı teşkilatı aşağıdaki gibidir.

A) Adli Yargı Mahkemeleri

B) İdari Yargı Mahkemeleri

C) Yüksek Mahkemeler

D) Sayıştay

Mahkeme Çeşitleri Nelerdir?

A) Adli Yargı Mahkemeleri

Kendi İçerisinde; Hukuk Mahkemeleri ve Ceza Mahkemeleri olarak iki kısma ayrılırlar.

Hukuk Mahkemeleri: Sulh Hukuk, Asliye Hukuk ve Özel Kanunla Kurulan Hukuk Mahkemelerinden meydana gelir. Özel Kanunla Kurulan Hukuk Mahkemeleri ise; Ticaret, İş, İcra, Aile ve Kadastro Mahkemeleri şeklinde ayrılırlar.

Ceza Mahkemeleri: Asliye Ceza, Ağır Ceza ve Özel Kanunlarla Kurulan Ceza Mahkemelerinden meydana gelir. Özel Kanunlarla Kurulan Ceza Mahkemeleri, Devlet Güvenlik Mahkemeleri ve Çocuk Mahkemeleri şeklinde ayrılırlar. Ancak kanunla Devlet Güvenlik Mahkemeleri kaldırılmıştır.

B) İdari Yargı Mahkemeleri

Kendi içerisinde; Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemeleri şeklinde ayrılırlar.

C) Yüksek Mahkemeler

Anayasa Mahkemesi, Danıştay, Uyuşmazlık Mahkemesi ve Yargıtay’dan oluşur.

D) Sayıştay

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’na dayanan bu mahkemeler, Anayasa Mahkemesi tarafından yüksek mahkeme olarak kabul edilmemekle birlikte mahkeme sıfatını taşırlar.