Otomobili tasarlayan mühendisler otomobil için en uygun olan lastik ebatını kullanacak şekilde aracı tasarlarlar. En kararlı lastik türü ile hem konfor hem yol tutuş hemde yakıt tüketim seçeneklerini hesaplayarak lastik ölçülerini belirlerler. Ancak gelin görün ki modifiye severler veya bir otombilin jantını önemseyenler daha büyük jant takarak otomobilin daha -cool- görünmesini sağlarlar. 16 inç jant kullanan bir otomobile 17 inç jant takmak konfor, yol tutuş veya yakıt konusunda önemsenecek bir değişiklik oluşturmazlar.
Lastik Genişliği Kuru ve stabilize yüzey için ; lastik genişliği arttıkça, lastiğin yere temas eden yüzey alanı artar. Bu da lastiğin yere daha iyi tutunmasını sağlar. Yere daha iyi tutunan lastiğin fren durma mesafesi kısalır, virajlarda stabilite artar. Araç virajı daha güvenli şekilde alır. Yerle temas eden alanın artmasından dolayı tekerleğin gücü yere iletebilme kabiliyeti artar. Drag yarışlarında arkadan çekişli amerikanlarda arka tekerleklerin devasa şekilde geniş olması ve ilk hareket anında aracın burnunun havaya kalkması bu sebeptendir. Genişleyen lastikte büyük ihtimalle tekerlek modülünün de ağırlığı artacağından ve yol direncinin artmasından dolayı aracın performansında düşüş gözlenebilir. Tekerleği dönen bir cisim olduğundan kütlesi ne kadar fazla ise o derecede bir eylemsizlik direnci gösterecektir. Bu da performans kaybına yol açacaktır. Karlı ve ya kaygan zemin ise tüm bunların tersi geçerlidir. Buzlu ve ya karlı zeminde dar lastik yere daha iyi tutunma sağlar.
Yanak yüksekliği ve jant çapı Lastiğin yanak yüksekliği (yanak oranı değil, yüksekliği) ise konfor açısından önemlidir. Geniş yanağa sahip tekerleğin, darbeyi sönümleme kabiliyeti artacağından konfor artacaktır. Bunun yanında dış çapın sabit kaldığını düşünerek ; artan yanak yüksekliği jantın da küçülmesine sebep olacağından yakıt tüketiminin düşmesini de sağlayacaktır.
Aracın yakıt tüketimini ne arttırır?
- Tekerlek modülünün (jant+lastik) ağırlığı
- Yol direnci
Tekerlek modülünün ağırlığı; jant çapına ve jantın malzemesine bağlıdır. Saç ve alaşım jantlar arasında ağırlık farkları vardır. Yol direncini arttıran sebep ise lastiğin genişliğidir. Lastik ebatının değişiminde hem jant çapı arttırılır hem de lastik genişliği artırılırsa yakıt tüketimine etkisi maksimum düzeye çıkar. Burada zor olan kısım ise bu etkilerin oranını tahmin etmektir. Ancak ve ancak aynı araç üzerinde farklı lastik ve jant kombinasyonu için yapılan bir test bize doğru bir fikir verebilir.
Buradan çıkacak net sonuç şudur; Lastik genel çapını değiştirmezseniz ve jant ağırlığı artmazsa yakıt ta değişim olmaz. Çapı değiştiğinde kuruş düzeyinde olsada yakıt tüketimi artar ancak fren mesafesi kısalır buna bağlı hızlanma ise azalır.
Ancak her zaman için tavsiye ve tercih edilmesi gereken ORJİNAL JANT’lardır.
Lastikler için temel ilke her zaman için aynı “dönme yarıçapına”sadık kalmaktır. Farklı ebatta lastik tercih edilecekse lastiğin dönme çevresinin orijinaline göre en fazla % -2,5 ya da % + 1,5 arasında olması gerekir.
Özetlemek gerekirse; değişimlerde temel ilke, araç altındaki orijinal lastiğin dönme çevresine sadık kalmaktır. Başka bir ifadeyle, değişim sonucunda aracın yerden yüksekliği değişmemeli veya çok yakın toleranslarda olmalıdır. Değişimlerde özellikle jant ofsetine dikkat edilmelidir. Lastiklerdeki boyut büyümesi aracın yerden açıklığını bir miktar arttırarak, süspansiyonunun sertleşmesine ve kullanım konforunun bozulmasına neden olabilir.
Kaynak:
- http://www.otoguncel.com/teknik-bilgiler/lastik-ebatlarini-buyutmenin-sakincasi-var-midir/
