LAN(Local Area Network: yerel ağ): Aynı yapıya sahip sınırlı bir alan içerisindeki birbirine bağlı bilgisayarların yerel ağ olarak adlandırılan yapıya LAN adı verilir. Örnek olarak internet kafeler LAN’ı en iyi şekilde tanımlar. LAN‘larda temel amaç ise aynı yapı içerisinde kullanılan bilgisayarların kendi donanımlarını paylaşmasını ve ortak çalışma ortamını sağlayarak zamandan tasarruf edilmesi sağlayarak bilginin hızlı bir şekilde elde edilmesini hedefler.
Daha pekiştirecek olursak, bir odada yirmi bilgisayar olduğunu farz edelim her bir kullanıcının sürekli yazıcı kullanması gerekli . Eğer ağ ortamı yoksa, bunu ya hepsine ayrı ayrı yazıcı bağlayarak hallederiz ya da kim döküman çıkaracaksa o kişi dökümanı kaydedip yazıcının bağlı olduğu bilgisayardan çıkış alarak işini halleder. Birinci yöntem çok masraflı olacağı gibi ikincisi ise çalışma performansını düşürecek ve çok zaman kaybına neden olacaktır.İşte bu sorun ufak bir ağ kurarak yazıcının kullanım sıklığına bağlı olarak bir yada birkaç bilgisayara yazıcı kurup, bu yazıcıları da ağdaki diğer bilgisayarların kullanımı için paylaşıma açılabilinir. Böylece hem maddi yönden tasarruf sağlanır, hem de çalışma performans artar.
Örneklerden de anlaşılabileceği gibi LAN farklı cihazları aynı kaynakları ortak kullandırabilmek için hızlı ve tasarruflu olabilmesi için büyük bir kolaylık sağlayan ağ sistemidir. Dolayısıyla bilgisayarlar birbirlerine veri alışverişi de yapabilirler. Konum olarak yakın olan bilgisayarların birbirine bağlı olarakhareket etmesi ile örnekte de görüldüğü gibi bir yazıcıyı birçok bilgisayarın kullanılması büyük kolaylıklar sağlamıştır.
WAN(Wide Area Network: geniş alan ağları): Farklı bölgelerde oluşturulan LAN (YEREL AĞLAR)’ın birbirine bağlanması sonucu oluşturulan geniş ve büyük bilgisayar ağlarıdır. Dolayısıyla WAN’lar çok geniş alanları kapsamaktadır. Değişik tipteki Lan’ların birleştirilmesiyle şehirler ve ülkeler arası ağlardır. Bu Lan’ların birleşmesi için bir takım özel aletler gereklidir. (Link antemleri, uydu bağlantıları, tekrarlayıcılar, geçitler vs.)
WAN sistemi üzerinde onbinlerce bilgisayar çalıştırılıp birleştirilebilinmektdir. Bu kullanıcılar birleştirildiği zaman tıpkı yerel ağ olan Lanlar gibi yerel ağ şeklinde çalıştırılabilir ve kullanılabilir. Fakat WAN’larda kullanıcı sayısı arttıkça erişim hızını yerel ağa göre düşürür. Klavyeden yazılanlar yerel ağa nazaran biraz daha geç iletim sağlanır. Bu durumu ise bant genişliği ile çözebilmek mümkündür. Lan bağlantıları yerel olduğundan daha küçük alanları kapsadığından doğal olarak WAN’a göre daha hızlı olabilmektedir.
Günümüzde yaygın olarak kullanılan kullanılan Lan teknolojisi Ethernet’tir. Ethernet’ten sağlanılan veri iletişim hızları 10 Mbps’den 1000 Mbps’ye kadar geniş bir aralıktadır. Lan’ larda kullanılan en genel iki cihaz Switch ve Hub’dur. Kurulacak Lan’da ihtiyaç ve trafiğe bağlı olarak yoğun ortamlarda Switch tercih edilmelidir.
Sonuç olarak şunları söyleyebiliriz: Diğer ağ türlerine göre daha düşük hızlarda çalışır. Farklı noktalardaki Lan’ların birleşiminden oluşurlar. Geniş alanlarda kullanıldıkları için yönlendiriciler kullanılır. WAN’a örnek olarak İnternet’i verebiliriz, her evdeki bilgisayarlar birer Lan oluşturur, bu Lan’ların birleşimi sayesinde de İnternet oluşmaktadır. Yani Lan’ların birleşiminden bir WAN oluşmaktadır.
Resimdende anlaşılacağı üzere Lan ve Wan’ın çalışma stilleri belirtilmiş olup kapsadıkları alanlar ve birleşimleri şekilsel olarak özetlenerek daha iyi bir şekilde kavrayabilmemize yardımcı olan bir resimdir.
