Kısa ve Uzun Gün Bitkisi Nedir? Örnekleri Nelerdir?

Bitkiler ışık yoğunluğu kadar ışıklanma süresine de tepki gösterirler. Işıklanma süresi bitkilerin organik madde üretimi açısından büyük önem taşımaktadır. Bitkilerde ışıklanma süresi uzadıkça fotosentez süresi de uzamaktadır. Bitkilerin normal gelişim ve generatif olgunluğa erişmesi yönünden günlük asgari bir ışıklanma süresine ve karanlık bir döneme ihtiyaçları vardır. Bu durum fotoperyodizm olarak adlandırılmaktadır. Generatif olgunluğa erişmek için bitkilerin ihtiyaç duyduğu ışıklanma süresine kritik gün uzunluğu denilmektedir. Bu süre bitki türlerine göre değişmekle beraber yaklaşık 10–14 saat arasında değişmektedir.

Uzun gün bitkileri: Uzun gün bitkileri günlük en az 12–14 saat ışığa ihtiyaç duyarlar. Bu gruptaki bitkiler karanlık periyoda pek ihtiyaç duymazlar. Sürekli aydınlık koşullarında bile çiçeklenip olgunlaşabilirler. Serin iklim tahıllarının çoğunluğu, yem bitkileri, bezelye ve şekerpancarı gibi bitkiler uzun gün bitkileri arasında yer almaktadır. Uzun gün bitkileri kısa gün şartlarında yani 12–14 saatten kısa sürelerde yetiştirilirse çimlenmeden çiçeklenmeye kadar olan süre uzar, kardeşlenme ve yapraklanma artar, kuvvetli köklenme görülür, çiçeklenme azalır ve vejetatif gelişme görülür. Eğer uzun gün bitkileri 12–14 saatten daha uzun gün şartlarında yetiştirilecek olursa olgunlaşma süresi kısalır, kardeşlenme ve yapraklanma azalır, çiçeklenme artar ve zayıf kök oluşumu görülür.

Kısa gün bitkileri: Kısa gün bitkileri günlük 12–14 saatten daha az aydınlanma süresine ihtiyaç duyarlar. Bu bitkiler karanlık periyoda ihtiyaç duymaktadırlar. Mısır, darı, çeltik, tütün, soya fasulyesi ve kenevir gibi bitkiler kısa gün bitkilerine örnek olarak gösterilebilir. Kısa gün bitkileri uzun gün şartlarında yetiştirilirse olgunlaşma süresi uzar. Fazla kardeşlenme ve yapraklanma görülür. Kuvvetli kök sistemi görülür. Başak çıkışı gecikir. Çok az çiçeklenme görülür. Işıklanma süresi daha da uzarsa sadece vejetatif gelişme durumu ortaya çıkar. Kısa gün bitkileri daha kısa gün şartlarında yetiştirilirse olgunlaşma süresi kısalır, kardeşlenme ve yapraklanma azalır, çiçeklenme artar, erken başak çıkarma görülür ve ışıklanma süresi daha da kısalırsa bitkide genel bir zayıflık durumu ortaya çıkar.