İşlemci, bilgisayarın beyni olarak adlandırılan ve verileri işleyen bir parçadır. İşlemcilerin de tıpkı diğer elektronik cihazlar gibi bir ömrü vardır. Ancak işlemcinin ömrünü belirleyen tek faktör zaman değildir. İşlemcinin kullanım şekli, ısınma durumu, overclock yapılması gibi etkenler de işlemcinin ömrünü kısaltabilir veya uzatabilir.
İşlemcinin ömrünün dolduğunu anlamanın en kesin yolu, işlemcinin çalışmaması veya bozulmasıdır. Ancak işlemci bozulmadan önce de bazı belirtiler verir. Bunlar şunlardır:
– İşlemci yük altında iken veya boşta iken aşırı ısınır. Bu durumda işlemci fanı daha hızlı ve gürültülü çalışır.
– İşlemci performansında düşüş olur. Oyunlarda veya uygulamalarda kasma, donma, fps drop gibi sorunlar yaşanır.
– İşlemci güç tüketiminde artış olur. Bu da bilgisayarın elektrik faturasını yükseltir.
– İşlemci açılmama veya mavi ekran gibi hatalar verir.
Bu belirtilerden herhangi birini gözlemliyorsanız, işlemcinizin ömrünün dolduğunu veya dolduğuna yaklaştığını söyleyebiliriz. Bu durumda yapabileceğiniz şeyler şunlardır:
– İşlemcinizi temizleyin ve termal macununu yenileyin. Bu işlemci ısısını düşürmeye yardımcı olabilir.
– İşlemcinizi overclock yapmayın veya overclock yapıyorsanız geri alın. Overclock işlemcinin hızını arttırır ancak ısısını ve güç tüketimini de arttırır.
– İşlemcinizi uygun bir soğutucu ile destekleyin. Sıvı soğutma veya hava soğutma gibi seçenekler mevcuttur.
– İşlemcinizi değiştirin veya yeni bir bilgisayar alın. Eğer işlemciniz çok eski veya bozulmuş ise bu seçenek en mantıklısı olabilir.
İşlemciler kolay kolay bozulan parçalar değildir ancak zamanla yıpranabilirler. Bu yüzden işlemcinizin sağlığına dikkat etmeniz ve gerektiğinde bakım yapmanız önemlidir.
İşlemcinizi temizlemek ve termal macununu yenilemek için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
– Bilgisayarınızı kapatın ve fişten çekin. Elektrik çarpmasını önlemek için bileklik gibi bir topraklama cihazı kullanın veya metal bir yüzeye dokunun.
– Bilgisayarınızın yan kapağını açın ve işlemci soğutucusunu bulun. Soğutucuyu sökmek için vidalarını veya mandallarını gevşetin ve dikkatlice çıkarın.
– İşlemcinin ve soğutucunun üzerindeki eski termal macunu temizlemek için alkol içeren bir mendil veya pamuk kullanın.
– Eski macunu sert bir cisimle kazımaktan kaçının, çünkü işlemciye veya soğutucuya zarar verebilirsiniz.
– İşlemcinin üzerine yeni termal macun sürmek için farklı yöntemler vardır. En yaygın olanları şunlardır³:
- Nohut yöntemi: İşlemcinin ortasına nohut tanesi büyüklüğünde bir damla termal macun sıkın. Soğutucuyu yerine takarken macun kendiliğinden yayılacaktır.
- Çarpı yöntemi: İşlemcinin ortasına ve dört köşesine ince çizgiler halinde termal macun sıkın. Çizgilerin çarpı şeklini oluşturduğundan emin olun. Soğutucuyu yerine takarken macun kendiliğinden yayılacaktır.
- Yayma yöntemi: İşlemcinin üzerine küçük bir damla termal macun sıkın ve spatula gibi bir aletle işlemcinin tüm yüzeyine eşit kalınlıkta yayın. Soğutucuyu yerine takarken macunu fazla oynatmamaya dikkat edin.
– Termal macunu sürdükten sonra soğutucuyu işlemcinin üzerine yerleştirin ve vidalarını veya mandallarını sıkın. Soğutucuyu düzgün şekilde oturttuğunuzdan emin olun.
– Bilgisayarınızın yan kapağını kapatın ve fişi takın. Bilgisayarınızı açın ve işlemci sıcaklığını kontrol edin. Termal macunun tam olarak oturması için birkaç gün beklemeniz gerekebilir.
Bu adımları uyguladığınızda işlemcinizin ısısının düştüğünü ve performansının arttığını görebilirsiniz. Termal macunu düzenli olarak değiştirmeniz gerektiğini de unutmayın. Genellikle 6 ayda bir veya işlemci sıcaklığı yükseldiğinde termal macunu yenilemeniz önerilir.
