İnternet Adreslerindeki Kısaltma ve Uzantıların Anlamları Nedir?

Bir web sitesinin kaynağını belirten adrese Uniform Resource Locator yani kısaca URL denir. Örneğin; https://www.tech-worm.com/ adresi bir URL’dir. Aynı şekilde bu site adresindeki her sayfanın tarayıcıdaki ismide bir URL‘dir. URL ilk kez 1994 yılında Tim Berners-Lee tarafından oluşturulmuştur. URL formatı, Unix dosya yol referansları esasına dayanır.

Bir URL -basit bir şekilde- 4 bölümden meydana gelir.

1. Protokol Adı (Hyper Text Transfer): https://
2. Subdomain/Alt Domain: www (World Wide Web)
3. Alan Adı/Domain Name:  tech-worm
4. TLD (Top Level Domain): .com

URL’in Bölümleri

Protokol Adı: http://, https://, ftp:// vb URL’in en solunda yer alan kısımdır. Protokol adı bilginin gönderiliş şekliyle ilgili bilgi verir. http://’de bilgiler şifrelenmez ama https://’de bilgiler şifrelenerek gönderilir, ftp:// ise dosya transferi için kullanılır.

Subdomain/Alt Domain: Subdomain Türkçe karşılığı ile alt domain, yani “alt alan adı” demektir. Subdomainler ana bir domaine bağlı olarak açılabilir ve arama motorları tarafından ana domainin uzantısı olarak algılanırlar. Örneğin: www.tech-worm.com ana domaindir ancak bilgi.tech-worm.com bir subdomain’dir.

Alan Adı: Protokolden sonra slash (/) işaretine kadar olan kısım (www.tech-worm.com). Web sitesinin internet dünyasındaki adı ve adresidir aslında internet dünyasındaki kimliğinizdir.

TLD (Top Level Domain): TLD veya diğer adıyla Üst Seviye Alan alan adının en son kısmıdır. Alan adı uzantıları olarak da isimlendirilirler. Burası URL’nizde “nokta”dan sonra gelen kısımdır. Üst seviye uzantılar ülkelere özel üst seviye uzantılar ve jenerik üst seviye uzantılar olarak ikiye ayrılır. Üst seviye uzantılar şirketin türü, sitenin bulunduğu ülke gibi bazı web sitesi özelliklerini, bu sitenin bir hükümete mi ya da okula mı vs. ait olduğunu tespit etmeye yarar. Üst seviye uzantı kullanımıyla ilgili düzenlemeler oldukça katıdır. Fakat İnternet Tahsisli İsimler ve Sayılar Kurumu (ICANN) 2010 yılında bu düzenlemeyi jenerik üst seviye uzantılar ve ticari markalar için biraz gevşetmiştir. Bunların yanı sıra .co.uk (Birleşik Krallık), .au (Avustralya), .de (Danimarka), .fr (Fransa), .tr (Türkiye) gibi, Ülke Kodlu Üst Seviye Alanlar (Country-Code Top-Level Domains/ccTLD) adı verilen bölgeye özel alan adı uzantıları da bulunmaktadır. Bu alan adlarının tam listesi için şu Wikipedia makalesine bakabilirsiniz.

tr:Türkiye, jp:Japonya, uk:Ingiltere, it:İtalya, ch:Isviçre, ca:Kanada, ru:Rusya, id:Endonezya, nl:Hollanda, de:Almanya, fr:Fransa, il:İsrail, no:Norveç, se:İsveç, fi:Finlandiya, gr:Yunanistan, hr:Hırvatistan, yu:Yeni Yugoslavya, br:Brezilya, bg:Bulgaristan vb. gibi.

İnternet Adreslerindeki Kısaltma ve Uzantıların Anlamları Nedir?

Aşağıdaki gibi örneklerden farklı olarak onlarca TLD bulunmaktadır. Bunlardan gov, edu, mil, pol gibi bazı TLD’leri sadece ve sadece ilgili kurumun resmi başvurusu ile alınabilmektedir. Fakat com, net vs. ile biten alan adlarını herhangi bir bilgi belgeye ihtiyaç duyulmaksızın yediden yetmişe herkes satın alabilir.

• .gov (Goverment): Hükümet kuruluşları tarafından kullanılabilir.
• .edu (Education): Üniversiteler gibi eğitim kurumları kullanabilir.
• .org (Organization): Ticari olmayan, kar amacı gütmeyen kurum ve kuruluşlar kullanır.
• .com (Commercial): Ticari kuruluşlar tarafından tercih edilir. (Herkes alabilir.)
• .mil (Military) : Askeri kuruluşlar tarafından kullanılabilir.
• .net (Network): Internet  servis sunucuları tarafından tercih edilir. (Herkes alabilir.)
• .ac (Academic): Akademik kuruluşlar tarafından kullanılabilir. (Bazı ülkelerde .edu yerine kullanılmaktadır.)
• .int (İnternational): Uluslararası organizasyonlar, kuruluşlar tarafından tercih edilir.
• .pol (Police): Emniyete bağlı kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılabilir.
• .museum (Museum): Müzeler gibi kurum ve kuruluşlar tarafından kullanır.
• .co (Corporation): Çeşitli şirketler tarafından tercih edilir. (Herkes alabilir.)
• .biz (Business): İş odaklı firmalar tarafından tercih edilir. (Herkes alabilir.)
• .info (Information): Herkes tarafından kullanılabilir.