Bu yazımızda “Hipotermi Nedir? Hipotermi Belirtileri ve Sınıflandırması” konusunda bilgi vermeye çalışacağız.
Hipotermi, normal vücut sıcaklığı olan 37 °C’nin, 35 °C’nin altına düşmesi durumunda meydana gelen bir rahatsızlıktır. Kısaca vücut sıcaklığının 35°C altına inmesi olarak tanımlanır. Genellikle yağmur, rüzgâr, kar veya soğuk suya maruz kalma gibi faktörler tarafından tetiklenir. Hipotermi daha çok küçük prematüre bebeklerde görülür. Üremi, miksödem, açlık, travma, sepsis, ensefalit, metabolik hastalıklar, şok ve ağır sedasyona bağlı olarakta gelişebilir.
Yaşanılabilir en düşük vücut sıcaklığı 26 °C, en yüksek sıcaklık ise 43 °C’dir.
İnsan vücudu bulunduğu ortamla ısı alışverişine girer ve bu alışverişten ortamın ısısına göre etkilenir. Ortam sıcak ise vücut ısınır, soğuk ise üşür. Örneğin; bir insan soğuk suya çıplak olarak girdiğinde vücudu suya hızla ısısını verir ve vücut ısı kaybeder. En sıcak havalarda bile çok uzun süre suda kalındığında üşüme olmasının nedeni budur. Ayrıca, birçok deniz kazasında (Titanik kazası gibi) çok kişi boğulmadan ziyade vücut ısısına bağlı ölüm, yani hipotermi yüzünden ölmüştür. Vücudun bu ısı alışveriş hızı, ortamlar arasındaki ısı taşınım katsayısına göre değişir. Örneğin, vücut denizde normal havadakine göre daha hızlı ısı kaybeder, çünkü denizin ısı taşınım katsayısı değeri daha yüksektir. Bir insan cıva dolu bir havuza düşse 5-10 dakika sonra hipotermiden ölür, çünkü cıvanın taşınım katsayısı değeri, denize göre çok daha büyüktür. Bir insanın ısı kaybı başladığında vücudun standart ısı seviyesi düşer. 32-35 derecede bilinç kaybı, daha aşağı düşüşlerde ölüm gerçekleşir.
Hipotermide süreç yavaş gelişir ve kişi bu durumun farkına varmayabilir. Uyku hali, konuşmada ağırlaşma, derin soluk alma isteği, el ve ayaklarda ağırlık hissi, kontrolsüz el ve ayak hareketleri, davranış değişiklikleri ve titreme hipotermiyi akla getirmelidir.
Hipotermi genellikle vücut sıcaklığının 35.0 °C (95.0 °F) altına düştüğü durumlarda, iç organların sıcaklıkları baz alınarak sınıflandırır.
Bir diğer sınıflandırma sistemi ise İsviçre Derecelendirme sistemidir. Bu yöntem iç organların sıcaklık durumuna göre verdiği tepkilerden yola çıkarak sınıflandırma yapar. Aşağıda Hipotermi İsviçre Derecelendirme sistemine ait detaylı tablo yer almaktadır.
Hipotermi geçiren insanlar tedavi edilmezlerse, çok kısa süre içinde çok hastalanabilir, bilinçlerini yitirebilir ve ölebilirler. Hipotermiden şüpheleniyorsanız, acil servisi arayın ve derhal tıbbi yardım alın. Tıbbi yardım almanız mümkün değilse, vücut sıcaklığının daha fazla düşmesini engellemeniz gerekir. Dışarıdaysanız, ortamdan korunmak üzere barınabileceğiniz bir yer bulun. Islak giysilerinizi değiştirin ve daha fazla ısı kaybetmemek için el ve ayakları örterek sıcak tutun.
Vücuttaki majör organları koruyabilmek için, önce vücudun orta kısmını ısıtın. Bir uyku tulumu, acil durum “uzay” battaniyesi, cilt teması, kuru battaniye, havlu veya çarşaf kullanın. Hipotermi genellikle kademeli olarak gelişir. Vücut yaşlandıkça soğuğa karşı daha az duyarlı hale gelir, bu nedenle yaşlılar sıcaklıktaki düşüşü fark etmeyebilirler. Kişiyi kademeli olarak ısıtın, çünkü sıcak banyo gibi bir yöntemle kişiyi hızlı bir şekilde ısıtmak soğuk kanı kalbe ve beyne çok ani bir şekilde gönderebilir. Sıcak bir içecek de (alkollü olmamak kaydıyla) işe yarayacaktır.
Kaynak:
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Hipotermi
- http://www.acibadem.com.tr/Hayat/Bilgi/hipotermi-nedir-belirtileri-nelerdir
- http://www.tiplopedi.com/Hipotermi
- https://www.nhs.uk/translationturkish/Documents/Hypothermia_Turkish_FINAL.pdf
