Helyum gazının sesi inceltmesi durumu; sesin helyum içinde daha hızlı hareket etmesinden kaynaklanmaktadır. Bunun sebebi de gazlar içindeki sesin hızının, gazın yoğunluğunun karekökünün ters orantılı olmasıdır. Helyum da havadan çok daha az yoğun bir gaz olmasından dolayı (uçan balonlar gibi), helyum içinde sesin hızı havadakine göre birkaç kat daha fazladır. Ses tellerini hava yerine helyumun titreşmesi ve sesin helyum içinde daha hızlı ilerlemesi nedeniyle, insan sesi tiz bir şekilde çıkar. Alınan helyum, tekrar verildikten sonra bu ses incelmesi etkisini kaybeder.
Benzer şekilde yine, inert ve zehirsiz olan SF6 gazını solumanız durumunda ise, bu kez bu gazın havadan yaklaşık altı kat daha yoğun olması ve bu nedenle sesin SF6 içinde havadakinden çok daha yavaş ilerlemesinden dolayı, bu kez insan sesi kalın çıkmaktadır.
Ancak bunu denemek isterseniz, sonrasinda yapmaniz gereken onemli birsey var ki, SF6’nin havadan yaklasik 5 kat daha yogun olmasindan dolayi, cigerlerde kalmamasi icin derin derin nefes alip vermek gerekir (Helyuma gore ses degisikliginin daha uzun sürmesinin nedeni de bu). Unutmayin, CO2 de zehirli degil ama oksijen yerine baska bir gaz solumak, zehirli olmasa da bu kez oksijensizlikten dolayi rahatsiz olmaniza neden olabilir.
SF6 solunmasi durumunda sesin nasil ciktigini merak ediyorsaniz, youtube’dan asagidaki video’yu izleyebilirsiniz. Son olarak da havanin, helyumun ve SF6’nin yogunluklarini vereyim karsilastirabilmeniz icin:
- Helyum : 0.1786 g/L (0 °C ve deniz seviyesinde)
- Hava : 1.2929 g/ L (0 °C ve deniz seviyesinde)
- SF6 : 6.164 g/L (0 °C ve deniz seviyesinde)
Helyumun Zararları Nelerdir?
Baş dönmesi ve görme bozuklukları: Helyum genellikle solunum yolu ile vücuda absorbe edilir. Solunduğunda baş dönmesine neden olur. Görme bozukluklarına ve kalıcı körlüğe neden olabilir.
Baş ağrıları ve sersemlik: Fazla solunduğunda sersemlik hissedilir. Çok ağır olmasa da baş ağrılarına neden olabilir.
Boğulma ve donma: Fazla solunduğunda boğularak ölümlere neden olabilir. Cilt üzerine sıvı ve gözlere temas ettiğinde donmaya neden olur. Kapalı alanlarda ortamın oksijen içeriğini hızla azaltarak boğulmaya neden olabilir.
Ciğerlere zararları: Eğlence amaçlı helyum çekilmesi sırasında basınçlı tankın yanlış kullanılması ciğerlerinizin yırtılmasına neden olabilir.