Harpoon, gemi karşıtı füze muhtemelen Avrupa’da kendi türünün en yaygın silahıdır. 1975 yılında McDonnell Douglas (şu anda Boeing’in bir parçası) ile üretime girdiğinden beri, dünya genelinde yüzlerce savaş gemisini yaklaşık 1,5 milyon dolar gibi ucuz bir fiyatla donatan 7000‘in üzerinde üretildi. Bu silah sistemi çok yönlüdür ve sabit kanatlı hava araçları, gemi veya denizaltı platformlarından fırlatılabilir.
Bu füze hakkında az bilinen bir gerçek, aslında denizaltılara karşı bir silah olarak geliştirildiğidir. Denizde ilerleme yeteneği ile aslında bataryalarını yüzeyde şarj eden dizel botların imha edilmesi amaçlanmıştı. Proje adı, denizaltılarda genellikle donanmalarda “balinalar” (whales) olarak adlandırıldığından ve “Harpoon“, batmakta olan bir eylemi tanımlamak için bir fiil olarak kullanıldığından, bu görevin referansıydı.
ABD Deniz Kuvvetleri‘nin neden geçerli bir kavram olduğunu düşündüğü, neredeyse tüm Sovyet dizel denizaltılarının hizmete girdiği ve gelişimdeki tüm savaş zamanlarında pillerini şarj etmek için şnorkel kullanıp su altında kalmalarını sağladığını düşünüyordu. Her durumda, 1967‘de İsrail destroyer Eilat‘ın Sovyet P-15 Termit gemi karşıtı seyir füzesi tarafından batırılmasından kısa süre sonra yüzey gemilerine karşı kullanılmak üzere bir silah haline getirildi. Bu olay ABD Deniz Kuvvetlerini ihtiyaç duyduğuna ikna etti. Bu özel gemi karşıtı füze, zamandan ve paradan tasarruf etmek için sadece bu rol için Harpoon‘u yeniden tasarladılar.
Harpoon, denizaltı karşıtı bir patlayıcı olan ufukta deniz pateni kaymaz füzesidir. Aktif radarı kullanarak hedefini izler ve temas halinde patlar. Bu füze 221 kilogram ağır penetrasyon patlama savaş başlığı ile donatılmıştır. Tahrik, 300 kilogram itme sağlayan bir Teledyne CAE J402-400 turbojet‘ten gelir ve Harpoon‘un yaklaşık 0,5 Mach (617 km/s) hızla seyretmesini sağlar.
Harpoon, Blok olarak bilinen birkaç gelişim evresinden geçti. İlk model Blok 1 olarak bilinir. Hedefine yaklaştığında, Blok 1 Harpoon aniden hedeflerine dalmadan önce rakımı artırır. Blok 1B bu özelliği kaldırırken, Blok 1C isteğe bağlı yapmıştır. Sınırlı üretim modeli olan Blok 1D, menzili arttırılmış ve yeniden saldırı kabiliyetine sahipti (ilk kez kaçırırsa tekrar saldırma yeteneği). Blok 1G, yeniden saldırı ve görüntü karşılaştırma yeteneği ile geliştirilmekte olan SLAM-ER‘nin geliştirilmiş bir sürümüdür. Blok 1J, Harpoon’un kara ve deniz hedeflerine ateş açabilmesi için hem SLAM hem de standart Harpoon‘a olan ihtiyacı ortadan kaldırmak için önerilen bir yükseltmedir.
Blok 2, Harpoon hattındaki en yeni operasyonel modeldir. Yeni özellikler, karşı önlemlere karşı daha iyi direnç ve daha iyi hedeflemeyi içeriyor. Yakın zamanda (2017’de planlanmıştı) hizmete girmesi beklenen Harpoon Yeni Nesil, daha yakıt tasarruflu motor ve daha hafif bir savaş başlığı nedeniyle gelişmiş bir menzile sahip. ABD Donanması‘nın Özgürlük sınıfı gibi yeni kıyısal savaş gemilerinin yüz yüze silahlanmasına karşı bir rakip olacağı düşünülüyor.
Gemilerde, Harpoon normalde octuple rampalarından fırlatılır.
Harpoon ilk görüşte 1980’de İran-Irak savaşında görüldü. O zamandan beri, 1986’da ABD-Libya ihtilaflarında, 1988’de Pers Körfezi’nde ABD operasyonlarında ve çeşitli kaza çekimlerinde kullanılmıştır.
Şu anda yaklaşık 30 ülke, Avustralya, Güney Kore, Kanada, Brezilya, Suudi Arabistan, Pakistan, ABD, Tayvan, Almanya, Türkiye, İsrail, Hindistan, Japonya ve İngiltere gibi Harpoon‘u kullandı.
Harpoon Füzesi Teknik Özellikleri
- Uzunluk: ~4.5 m
- Çap: 34.29 cm
- Ağırlık: 661.5 kilograms
- Menzil: 60 nm (~111 Km), 280 km
- Hız: 855 km/saat
Harpoon Varyantları
AGM-84: Sabit kanatlı uçaklardan fırlatma sürümü.
RGM-84: İlk uçuş için ayrılabilir bir katı yakıt roket güçlendiricisi ile donatılmıştır. RGM-84, AGM-84’ten daha uzun ve daha ağırdır.
UGM-84: Denizaltı kullanımı için model. Ayrıca Alt Harpoon olarak da adlandırılır. Bu füzenin de bir roket güçlendiricisi var ve AGM-84’den daha uzun ve daha ağır. Yüzeye ulaşıncaya kadar, UGM-84 bir kap içine kapatılır.
AGM-84E SLAM (Standoff Kara Saldırı Füzesi): Bu, 1990 yılında AGM-84 Harpoon’dan geliştirilen ve hava şartlarında en az 110 kilometre uzunluğunda bulunan, hava yoluyla başlatılan kızılötesi güdümlü bir kara saldırı seyir füzesidir. Temelde, Tomahawk füze savaş başlığıyla değiştirilmiş daha uzun, daha ağır bir AGM-84 füzesi niteliğindedir. Bu silah F / A-18 Hornet , A-6 Intruder, P-3 Orion ve S-3 Viking gibi uçaklardan fırlatılabilir. O zamandan beri SLAM-ER tarafından değiştirildi.
AGM-84H / K SLAM-ER (Standoff Kara Saldırı Füzesi – Genişletilmiş Tepki): 2000 yılında AGM-84E servisine giren geliştirilmiş bir versiyondur. Menzil maksimum 250 km’ye çıkarılmıştır ve (CEP) ABD Deniz Kuvvetleri’ndeki en iyi Dairesel Hata Probuna sahiptir.
