Harddisk Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Harddisk (HDD veya Sabit Disk) -hepimizin bildiği üzere- veri depolanması amacı ile kullanılan manyetik kayıt ortamlarıdır. Önceleri büyük boyutları ve yüksek fiyatları nedeni ile sadece bilgisayar merkezlerinde kullanılan harddiskler, cep telefonları ve sayısal fotoğraf makineleri içine sığabilecek kadar küçülen boyutları ile günlük hayatımıza girmişlerdir. Günümüzde genellikle, masaüstü bilgisayarlarda 3.5 inç ve dizüstü bilgisayarlarda 2.5 inç büyüklükteki sabit diskler kullanılır. (Ancak 2.5 inç büyüklükteki sabit diskleri de masaüstü bilgisayarlarda kullanmak mümkün.)

Harddiskler mekanik kısım ve elektronik kısım olarak 2 farklı şekilde ele alınır. Hareketli parçalar dış etkilerden korunmak için izole edilmiş bir bölmenin içinde yer alır. Sabit disk sürücülerindeki hareketli parçalar; mil, manyetik diskler, okuyucu/yazıcı kafalar, kafaların yerleştirildiği kollar ve kollara hareket veren sistemdir. Veriler ise disk kısmına yazılır.

Harddisklerin kapasiteleri bayt (B) cinsinden ifade edilir. Bir harddisk satın alma sürecinde genellikle kapasite konusu biraz kafa karıştırabilir. Örneğin; 500 GB olarak aldığınız bir harddisk gerçekte 500 GB değil de 465,6 GB olarak karşınıza çıkacaktır. Aynı şekilde 1 TB olarak aldığınız harddisk bilgisayarınızda 1024 GB olarak değil de 931 GB olarak görünecektir. Peki neden böyle oluyor? Aslında bu Windows ile üretici firma arasındaki hesaplama farklılığında kaynaklanıyor.  Windows için 1 Byte = 1024 Kb, 1024 kb= 1 Mb, 1024 Mb= 1 Gb, 1024 GB = 1 TB şeklindedir. Ancak üretici firmalar bir harddiski üretirken küsuratları kullanmazlar. Örneğin; 1 Byte = 1 Byte = 1000 Kb, 1000 kb= 1 Mb, 1000 Mb= 1 Gb şeklinde. Bu nedenle üretici firma bir harddiski 500.000.000.000 Byte = 500 GB şeklinde telaffuz ettiği için, gerçekte 500 GB’lık bir HDD 465,6 GB olarak görünecektir. Yani 500.000.000.000 Byte Windows işletim sistemi standardında 465,6 GB’a denk gelmektedir. HDD alırken bu duruma dikkat etmenizde fayda var.

Harddisk alırken 5.400, 7.200 RPM gibi bir terim karşımıza çıkmaktadır. RPM (Revolutions Per Minute) bir diskin bir dakika içerisindeki dönüş sayısını ifade eder ve d/d (devir/dakika) cinsinden ifade edilir. Kayıt diski üzerindeki verilere ulaşılması için geçen zaman büyük ölçüde bu hıza bağlıdır. Günümüz sabit diskleri; 3.600, 4.200, 5.400, 7.200, 10.000, 15.000 d/d (rpm) gibi yüksek hızlarda çalışırlar. Burada RPM sayısının yüksek olması tek başına bir değer olarak harddiskin hızlı veri aktarımı yaptığı anlamına gelmez. Bir sabit diskin hızında fiziksel dönüş hızı, erişim süresi ve aktarma hızı olmak üzere üç özellik etkileşimli olarak rol oynar.

Harddiskler genel olarak SATA I (1.5Gb/s), SATA II (3Gb/s) ve SATA III (6Gb/s) hızında arabirimleri kullanırlar. Ancak günümüzde üretilen HDD’lerin neredeyse çoğunluğu SATA III (6Gb/s) hızında arabirimlerine sahiptirler. Bu değer harddiskin saniyede aktarım yaptığı veri miktarını belirtir. Aldığınız SATA I, II, III HDD ile anakartınızın SATA I, II, III yapısında olmasında herhangi bir sorun yok. Ancak buradaki püf nokta şu. Örneğin; Anakartınız SATA II yapısında, ancak aldığınız HDD SATA III yapısında ise o zaman veri aktarım hızınız 3Gb/s olacaktır. Yani bu değeri belirleyen (her durumda) anakartınız olacaktır.

SATA I, SATA II ve SATA III Arasındaki Fark

• SATA I (1.5 Gbit/s, 150 MB/s)
• SATA II (3 Gbit/s, 300 MB/s)
• SATA III (6 Gbit/s, 600 MB/s)

Harddiskler için ikinci bir önemli değer ise Cache’dir. Cache (önbellek) en son yaptığımız işlemleri değerlendirerek; bir sonraki işlemi %90 tahmin edip, bu bilgileri tutan L1 ve L1 in %10 tutturamaması durumunda bu %10 un da %90’ı oranında tahmin eder. Bu bilgileri tutan L2 adı verilen işlemci çekirdeğine gömülü iki adet statik RAM’den meydana gelmektedir. İşlemci (CPU) L2’de de bu bilgileri bulamaması durumunda RAM’e gider. Orada da yoksa HDD’e (harddisk) gider. Kısaca herhangi bir uygulamayı (oyun vs. de olabilir) ikinci kez çalıştırdığınızda daha hızlı çalıştığını görürsünüz. İşte burada devreye giren cache yani önbellektir. Önbellek değeri ne kadar yüksekse o derece uygulama (program) veya oyun hızlı açılacaktır. Unutulmamalıdır ki cache (önbellek) HDD’nin okuma/yazma oranını değiştirmez. Cache bellekler günümüzde değer olarak HDD’ler için 16, 32, 64, 128, 256 MB şeklinde karşımıza çıkmaktadır.

Bir diğer bilinmesi gereken en önemli değer Okuma/Yazma oranlarıdır. Bu değer aslında harddiskinizin ne kadar hızlı olduğunu gösteren önemli bir göstergedir. Bir HDD’in maksimum yazma hızı ortalama 150mb/sn iken SSD’lerde bu hız 560mb/sn‘dir. Aşağıda kendi bilgisayarımda test ettiğim sonuçları görmektesiniz. SSD; Toshiba OCZ TR200 240GB SSD, HDD; WD Blue 1TB 7200RPM, USB; SanDisk Cruzer Blade 16GB, Portable HDD; Taşınabilir WD Elements 500GB HDD.

Özetleyecek olursak, bir harddisk satın alırken ihtiyacınıza uygun kapasiteyi belirledikten sonra ilk olarak okuma/yazma değerlerine bakmanız gerekiyor. Ardından veri aktarım hızı (arabellek), cache (önbellek) ve performans sınıfı (rpm) özelliklerini karşılaştırarak en uygun performansta bir HDD almaya çalışın.