Hangi M.2 SSD Almalıyım?

Herkese Merhaba. Bu yazımızda “Hangi M.2 SSD Almalıyım?” sorusuna cevap vereceğim. Öncelikle bir önceki yazımızda “SSD Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir? Bilgisayarım İçin Hangi SSD Uyumlu?” sorularına cevap vermeye çalıştık. Şimdi bu yazımızda da M.2 destekleyen bir sisteminiz varsa hangi tip M.2 SSD alacağınıza karar vermeniz için bazı bilgiler vermeye çalışacağım.

Öncelikle M.2 dediğimiz şey aslında bir form faktör yani konnektöre verilen isim. M.2 SSD’ler ise M.2 form faktörüne takılan sessiz sedasız çalışan yeni nesil depolama birimi oluyor.

M.2 SSD’leri avantajlı kılan en önemli şey ise kuşkusuz okuma/yazma hızlarının oldukça yüksek oluşudur. Bu M.2 SSD’ye sahip bir bilgisayarın daha hızlı açılması ve bununla birlikte programların, uygulamaların kısaca birçok işlemin daha hızlı yapılabildiği anlamına geliyor.  Eğer bilgisayarınızı daha performanslı hale getirmek istiyorsanız SSD’ler bu konuda alınacak ilk donanım birimleri arasında yer alıyor.

SSD Çeşitleri Nelerdir?

Günümüzde SSD denildiğinde yukarıda görseli bulunan 5 farklı SSD yapısı karşımıza çıkıyor. Bunların iç yapısı birbirine benzer yapıdadır. Sadece uyumluluk açısından farklı form faktörlere uygun olacak şekilde tasarlanmışlardır. Bunlar sırasıyla;

USB SSD: Harici (taşınabilir) depolama alanı olarak kullanılır. USB bağlantısı bulunan bütün cihazlarda kullanılabilir. USB 3.0 ve USB 3.1 veri yollarını desteklediği için 5 Gbps (750 MB/s) ve 10 Gbps (1250 MB/s) okuma/yazma hızına ulaşabilir anlamına geliyor. Tabi bu hızları alabilmeniz için sisteminiz üzerinde USB 3.0 veya USB 3.1 veri yollarını destekleyen USB bağlantı noktası olması gerekiyor.

2.5” SATA SSD: Bunlar tipik 2.5” SATA HDD (Harddisk – Sabit Disk veya Mekanik Disk) ile aynı form faktörünü kullanılırlar. Bu tip SSD’ler SATA veriyolunu kullandıkları için 500-600 MB/s okuma/yazma hızlarına erişebilirler. Hem laptoplar hem de masaüstü bilgisayarın tamamı bu yapıdaki 2.5” SATA SSD’leri desteklerler. Laptoplarda doğrudan 2.5” SATA HDD çıkarıp yerine 2.5” SATA SSD’leri takabilirsiniz. Aynı şekilde masaüstü bilgisayarların anakartında HDD’in bağlantı soketleri tamamen 2.5” SATA SSD’leri destekler. 2.5” SATA SSD’lerin 2.5” SATA HDD’lere göre kıyasladığımızda HDD’ler her ne kadar SATA veri yolunu kullansalar da teknolojilerinden dolayı en fazla 150 MB/s hızına erişirken 2.5” SATA SSD’ler ise 500-600 MB/s okuma/yazma hızlarına kolaylıkla erişebilirler. Bu nedenle 2.5” SATA SSD’ler Harddisklere göre daha performanslı olduklarını söyleyebiliriz.

M.2 SATA AHCI SSD: Bu yapıdaki bir SSD satın almak istediğinizde çoğu zaman AHCI protokolü adı geçmez. Bunun nedeni hali hazırda bu tip sata SSD’lerin tamamı AHCI protokolünü -sürücüsünü- kullanırlar. Hızları 2.5” SATA SSD’ler ile aynıdır. Çünkü bu tip M.2 SSD’ler SATA veri yolunu kullanırlar. Yani 500-600 MB/s okuma/yazma hızlarına sahiptirler.

M.2 PCIe AHCI SSD ve M.2 PCIe NVMe SSD: Görselde gördüğünüz ürün bir M.2 PCIe NVMe SSD olduğunu belirtelim ve M.2 PCIe AHCI SSD tipindeki bir SSD’yi piyasada bulmanız çok zor. Artık üretilmediklerini veya satılmadıklarını söyleyebiliriz. Bu nedenle M.2 PCIe AHCI SSD’ye ait bilgi vermeye gerek olmadığını düşünüyorum. Aralarındaki benzerliğe/farklılığa baktığımızda ikisi de PCIe veriyolunu kullanırlar ancak protokol yani sürücü olarak biri AHCI diğeri ise NVMe teknolojisine sahiptir.

mSATA SSD: Bu tip SSD’ler genel olarak farklı amaçlar için kullanılan ve depolamadaki yetersizliğinden dolayı pek tercih edilmeyen bir depolama aygıtı. Bunların konnektör yapısı mSATA’ya uygun bir şekilde üretildiği için sadece bu konnektöre sahip olan cihazlara mSATA SSD takabilirsiniz. Yani bir mSATA SSD’yi M.2 SATA’ya takamazsınız. Hız olarak ise SATA veriyolunu destekledikleri için 500-600 MB/s okuma/yazma hızlarına erişirler.

M.2 SSD Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Laptop veya masaüstü bilgisayarınızın anakartı üzerinde M.2 Form Faktörü yani M.2 konnektörü varsa bir M.2 SSD alıp buraya takabileceğiniz anlamına geliyor. Tabi M.2 SSD’ler genel olarak farklı iki teknolojiyle karşımıza çıkıyor.

Bunlar; M.2 SATA AHCI SSD ve M.2 PCIe NVMe SSD şeklinde sayabiliriz. Yukarıda bahsettiğimiz üzere M.2 PCIe AHCI SSD artık piyasada olmadıklarından dolayı bu tip SSD’yi anlatmaya gerek duymuyoruz.

Sisteminiz bunlardan sadece birini destekleyebileceği gibi ikisini de destekleyecek bir teknoloji ile donatılmış olabilir. Bununla ilgili en net bilgiyi laptopun veya masaüstü bilgisayarınızdaki anakartın marka modelinden resmî sitesine giderek tam olarak hangi tip SSD’yi desteklediğini öğrenmeniz gerekiyor. Eğer bulamadıysanız, bu konuda sorun yaşıyorsanız yorum kısmından bize yazabilirsiniz. Elimizden geldiğince yardımcı olmaya çalışacağız.

M.2’den sonra ifade edilen SATA ve PCIe birer veri yoluna (bus) işaret etmektedir. M.2 teknolojisinde SATA veri yolu 600 MB/s gibi bir okuma/yazma hızına sahipken, PCIe veri yolu 7000 MB/s okuma/yazma hızına çıkabilen bir bant genişliğine sahiptir. AHCI ve NVMe ise birer sürücüye yani protokole işaret eder. Bunlar veriyolu değildir. Bir çeşit hızlandırma teknolojisi olarak düşünebilirsiniz.

M.2 SSD’nin ne olduğunu anlamanın ilk yolu üzerindeki çentik yapısına yani anahtar yapısına bakmaktır.  Eğer üstteki görseldeki gibi M+B Key şeklinde iki çentik yapısı varsa bu M.2 SATA AHCI SSD türünde olduğunu anlaşılacaktır. Farklı bir şekilde sadece M Key şeklinde tek çentik yapısı varsa bu M.2 M.2 PCIe NVMe SSD veya M.2 PCIe AHCI SSD türünde olduğunu anlaşılacaktır.

Önemli Bilgi: Burada anakart üzerindeki M.2 form faktöründe tek çentik olması sadece M.2 PCIe NVMe SSD (veya M.2 PCIe AHCI SSD) desteklediği anlamına gelmez. Bu tipte bir anakart hem M.2 PCIe NVMe SSD ve hemde M.2 SATA AHCI SSD’yi aynı anda destekleyebilir.

M.2 SSD’lerin takılacağı anakartın desteklediği ölçülerede dikkat etmeniz gerekiyor. M.2 SSD’lerde 2242, 2260, 2280, 22110 gibi ölçü tipleri bulunur. Buradaki ilk iki rakam 22 milimetreyi temsil eder. Yani M.2 SSD’nin genişliği 22 mm’dir. Tipik olarak tüm M.2 SSD’ler 22 mm genişliğe sahiptir. Diğer sayılar ise anakartın desteklediği M.2 SSD uzunluğunu temsil eder. Örneğin; 2280’deki 80 sayısı 80 mm uzunluğu temsil eder. Bir anakart birden fazla ölçüde M.2 SSD destekleyebilir ve her ölçü için bir vida girişi bulunur. M.2 SSD’yi sabitlemeyi bu vidalarla yapıyoruz.

Sonuç olarak; M.2 SSD’ler HDD’lere göre daha hızlıdırlar ve sistem için büyük bir performans artışı sağlarlar. Her sistemin tam olarak M.2 destekleyip desteklemediğini öğrenmek için kesinlikle resmi sitesini ziyaret etmeniz gerekiyor. M.2 form faktörü bulunan bütün anakartlar M.2 SSD türlerinden birini veya her ikisini destekler. M.2 SATA SSD’ler in hızları 2.5” SATA SSD’lerin hızları ile aynı iken (SATA veri yolunu kullandıkları için), M.2 PCIe SSD’ler in hızları daha yüksek değerlere ulaşır. M.2 PCIe SSD’lerde hızı belirleyen ise anakartın desteklediği PCIe (PCI Ekspress) sürümüdür. Anakartın  PCIe 2.0, 3.0, 4.0 versiyonları arasında hız farkı bulunmaktadır.

Anlatacaklarım bu kadar. Umarım faydalı olmuştur. Herhangi bir sorunuz olursa yorum kısmından sorabilirsiniz. Selametle.

Daha Fazla Bilgi İçin:

SSD Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir? Bilgisayarım İçin Hangi SSD Uyumlu? (Tıkla)