Herkese Merhaba. Bu yazımızda –kısaca- “Hangi Ekran Kartını Almalıyım? Ekran Kartı Tavsiyesi” konusunda bilgi vermeye çalışacağım. Ekran kartı alırken aslında akıllara takılan ilk soru “uyumluluk” olayıdır. Anakartlar üzerinde PCI Express veya AGP Veriyolu slotundan biri –veya her ikisi- muhakkak bulunur. Alacağınız ekran kartını bu slotlara takıp kullanıyorsunuz. Günümüzde bilgisayar anakartlarının hemen hemen çoğu PCI Express uyumludur. Ancak eski nesil anakartların AGP Veriyolu kullandığını görüyoruz. Bunu anlamanın en kolay yolu anakart üzerindeki PCI Express ve AGP slotlarına bakmaktır. Anakart üzerindeki ekran kartının takıldığı slotlar aşağıda görüldüğü üzere üzerinde PCI Express 16x veya AGP (AGP Express) yazısı bulunabilir. Ayrıca kullandığınız anakartın marka modelini internetten resmi sitesinden veya farklı platormlardan hangi tipte ekran kartı desteklediğini öğrenmeniz mümkün. Anakartınız PCI Express veya AGP hangisini destekliyorsa bu özellikte bir ekran kartı almalısınız.
PCI Express 16x destekleyen bir anakarta DDR3, GDDR3, GDDR5 ve GDDR5X tipinde herhangi bir ekran kartını takıp kullanabilirsiniz. Bu konuda hiçbir problem yok. Burada RAM’ler kafanızı karıştırmasın. Örneğin RAM’ler DDR2, DDR3, DDR4 şeklinde çeşitlendirilir. Anakartınız DDR3 RAM tipini destekliyorsa kalkıp DDR4 veya DDR2 RAM takıp çalıştıramıyorsunuz. Hem çentik yapısından hemde teknoloji farklılığından dolayı uyumsuzluk ortaya çıkıyor. Ancak ekran kartlarında durum böyle değil. PCI Express 16x destekleyen bir anakarta yukarıda bahsettiğim üzere DDR3, GDDR3, GDDR5 veya GDDR5X tiplerinden birini takıp çalıştırabilirsiniz.
Piyasada GPU (Ekran Kartı) üreten iki büyük firma bulunmaktadır. Bunlar AMD ve NVDIA’dır. İster AMD olsun ister NVIDA olsun bir anakart PCI Express destekliyorsa PCI Express özelliği olan bu iki modelden birini takıp kullanabilirsiniz.
Ekran kartları fiyat olarak baktığımızda 150 TL ile 6000 TL aralığında kullanımınıza uygun bir şekilde bulabilmeniz mümkün. Burada dikkat etmeniz gereken ilk şey alacağınız ekran kartının bilgisayarınızın donanımlarına uygun bir şekilde olması gerekiyor. Aksi halde darboğaz denen bir durum ortaya çıkar ki bu hiç istenmeyen bir durumdur. Aslında bunu bir at arabasına bağlı olan iki at gibi düşünebilirsiniz. Bir atın daha zayıf olması demek alacağınız gücün zayıf ata göre şekilleneceğini unutmamak gerekiyor. Yani alçağınız ekran kartı ne kadar güçlü olursa olsun alacağınız performans diğer donanımlarınızın özelliği belirleyecektir. Basit bir ifade ile 2 GB RAM’iniz bulunuyorsa kalkıp Gigabyte GTX1060 Windforce OC 6GB GDDR5 192Bit Ekran Kartı almanız saçma olacaktır.
Bir ekran kartının performansını belirleyen temel kavramlar bellek tipi, bellek miktarı, bellek arayüzü, çekirdek hızı ve bellek hızıdır. Tek başına bellek miktarı (2 GB, 3 GB veya 4 GB gibi) bir şey ifade etmez. Yada 4 GB ekran kartı 2 GB ekran kartından daha performanslıdır gibi bir sonuca ulaşmak tamamen yanlıştır. Çünkü ekran kartının bellek miktarı dışında, bellek miktarı, bellek arayüzü, çekirdek hızı ve bellek hızı gibi değerleri ekran kartının ne kadar performanslı olduğunu belirleyen temel kriterlerdir. Genellikle e-ticaret mağazalarında –bazen- 2 GB ekran kartının 4 GB ekran kartından pahalı olmasını nedenlerinden biride budur. Bellek arayüzü grafik verilerinin işlem sırasında belleğe alınma hızı yani yazma silme hızıdır. Bellek miktarı olan 1 GB yada 2 GB ise tamamen çözünürlükle ilgilidir. Çekirdek hızı gelen veriyi işleme görevi üstlenir. Bellek Frekansı ise işlenen verinin tutulduğu belleğin çalışma frekansıdır. Sonuç olarak bellek tipi, bellek miktarı, bellek arayüzü, çekirdek hızı ve bellek hızı en yüksek olan ekran kartı en iyi ekran kartıdır. Sadece bir değere bakarak ekran kartının performansı ölçülemez.
Bunun dışında özellikle oyun için alacaksanız Bellek Arayüzüne bakmanız gerekiyor. Burada karşımıza BIT kavramı ortaya çıkıyor. Standart bir kullanıcı iseniz çok yüksek olmayan grafik oyunları ve programları için 64 BIT yeterlidir. Ancak oyuncular için 128 BIT, 192 BIT veya üzerinde olanları tercih etmeniz gerekiyor. Eğer daha detaylara bakmak veya karşılaştırma yapmak isterseniz o zaman çekirdek hızı ve bellek hızına bakmanız gerekiyor.
Buraya kadar her şey tamamsa artık satın alma işlemine geçebilirsiniz. Ancak alacağınız ekran kartının bilgisayar kasanıza uygun bir yapıda olması gerekiyor. Sığmama durumu ortaya çıkabilir. Ekran kartlarının bazılarının boyutu baya büyük olabiliyor. Ayrıca başka bir örnek vermek gerekirse Gigabyte GTX1060 Windforce OC 6GB GDDR5 marka modelinde ekran kartı alacaksanız PSU (Power Supply-Güç Kaynağı) üzerinde 6 pinli ekstra bir soket olması gerekiyor. Çünkü güçlü ekran kartları ekstra elektrik bağlantısı istemektedirler. Yoksa ekran kartı çalışmayacaktır. Yani bilgisayar açılmayacaktır. Bu nedenle detaylarına bakmanız ve forumlarda alacağınız ekran kartları ile ilgili yorumları okumanız oldukça önemli.
İkinci bilmeniz gereken husus ekran kartının maksimumda harcadığı enerjiyi bulmanız gerekiyor. Bu değer zaten hali hazırda ekran kartını üreten firmanın resmi sitesinde yazar. Eğer PSU (Güç Kaynağınız) yetersiz gelirse bu bazı problemlere yol açabilir. Ancak düşük fiyata alacağınız bir ekran kartı hali hazırda rahatlıkla bilgisayarınıza uyum gösterecektir.
Ekran kartını aldıktan ve bilgisayarınıza taktıktan sonra mümkünse işletim sisteminizi tam bir şekilde güncellemesini yapın. Bir çok kişi aldığı ekran kartının driverini yükleyemediğinden şikayetçi. Bu durumda yapmanız gereken bilgisayarınızı işletim sistemini tamamen güncellemek. (Windows Update). Bu durumda ekran kartına ait driver otomatik yüklenecektir. Ayrıca belirteyim güncelleme işlemleri oldukça uzun sürmektedir.
Son olarak bakmanız gereken ise kullandığınız monitördeki çıkışlara bakmanız. Yani HDMI, VGA, DVI çıkışları monitörde hangileri varsa ona göre ekran kartı almanız gerekiyor. Monitörde sadece VGA çıkışı var ise siz DVI veya HDMI çıkışa sahip bir ekran kartı alırsanız dönüştürücü kullanmak zorundasınız ki buda pek sağlıklı bir seçenek olmayacaktır.
Burada şunu aklınızdan çıkarmamanız gerekiyor. Özellikle fiyat olayı kafa karıştıran bir konu. Örneğin 150 TL’ye alacağınız Asus GT630 GDDR3 2GB 128Bit Nvidia GeForce DX11.1 Ekran Kartı ucuz olduğu için sanki çok iyi değilmiş gibi bir algı ortaya çıkıyor. Ama durum böyle değil. Donanımlarınız uygun performansta ise emin olun bu ekran kartı çok iyi oyunlar oynayabilir ve yüksek bir performans alabilirsiniz.
Hatırlatmam gereken diğer bir konu PCI Express 2.0 veya PCI Express 3.0 olayı. Burada önemli olan anakartınızın hangisini desteklediği. Şunu hemen söyleyeyim ekran kartı ve anakart hangisi olursa olsun destekler. Bu konuda sorun yok. Ancak PCI Express 2.0 anakartınıza alacağınız PCI Express 3.0 ekran kartı söz konusu olduğunda alacağınız performans anakartın PCI Express 2.0 özelliği olacaktır.
Not: Öneri, yorum, görüş ve isteklerinizi yorum kısmında paylaşabilirsiniz. Ayrıca bütçenize ve anakart tipinize göre sorularınıza kısa zamanda cevap vermeye çalışacağım.