Grip ve Soğuk Algınlığı Nedir?
Soğuk algınlığı, influenza virüsü dışında; 200’e yakın virüsün sebep olduğu, çok daha hafif seyirli bir hastalıktır. Burun akıntısı, boğaz ağrısı ve halsizlik ile seyreden üst solunum yolu enfeksiyonuna verilen isimdir. Belirtileri gripten farklı olup; daha hafif seyreder. Grip ise genellikle bahar ve kış aylarında görülen, bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Bu hastalık hafif seyredebileceği gibi bazen hayati tehlike oluşturabilir.
Grip; mevsimsel görülen influenzaya verilen ortak isimdir. İlk defa Hipokrat tarafından Milattan önce 5. Yüzyılda tanımlanmış bir hastalıktır. Soğuk algınlığı gibi virüs kaynaklıdır ancak farklı tip virüsten kaynaklanır. Hastalığın karakteristik özellikleri; ani olarak başlaması, yüksek ateşle seyretmesi ve çok yüksek oranda bulaşıcılığa sahip olmasıdır. Grip; soğuk algınlığından daha ciddi bir durumdur. Çoğu kişi bir ya da iki haftada iyileşir, ancak grip ciddi hastalıklara hatta ölüme neden olabilir. Her sene virüs değişime uğradıkça aşılar değişen virüslere göre üretilir, risk grubundaki kişiler aşı olmaya teşvik edilmelidirler.
Çoğu virüs insan vücudunda her hangi bir etki bırakmadan, bir kaç gün içinde vücudu terk eder. Bazıları ise insan vücudunda çok ciddi sağlık sorunlarına neden olur. Soğuk algınlığı ve grip belirtileri birbirine çok benzer. Ama aralarında dikkat edilmesi gereken önemli farklar vardır.
Soğuk Algınlığı; ortalamada bir yetişkin her yıl 2-5 defa arasında soğuk algınlığına yakalanır. Çocukların bağışıklık sistemleri tamamen gelişmemiş olduğundan yetişkinlerden daha sık soğuk algınlığına yakalanırlar. Soğuk algınlığı görülme sıklığı sonbaharda hızla artar, kış boyunca yüksek oranda seyreder ve ilkbaharda düşer. Soğuk algınlığı en çok görülen ve bilinen bir tedavisi olmayan hastalıktır. Ancak hastaların koruyucu önlemlere uymaları ve gerektiğinde semptomların tedavi edilmesi önemlidir. Burun ile boğaz dokusu virüsleri yakalamak ve onları öksürme, hapşırma gibi yollarla dışarı atmak üzere tasarlanmıştır. Yakalanamayan virüsler kana geçer, bağışıklık sistemi enfeksiyon bölgesine gidip virüsü öldürmesi için beyaz kan hücreleri üretir. Bağışıklık sisteminin bu cevabı da soğuk algınlığı belirtilerine neden olmaktadır.
Soğuk Algınlığı Belirtileri Nelerdir?
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Hapşırma
- Öksürük
- Boğazda yanma
- Gözlerde sulanmadır.
Soğuk algınlığına neden olabilecek birçok virüs tipi olduğundan, soğuk algınlığını önleyecek her hangi bir aşı mevcut değildir. Havadaki virüs taşıyan damlacıklar vasıtasıyla insandan insana kolaylıkla bulaşır.
Grip aniden insan vücudunda ortaya çıkar, daha ciddi bir hastalıktır, etkisi ve tedavisi uzun sürer. Günümüzde grip aşıları belirli bir oranda gripten korunmaya yardımcı olmaktadır. Türkiye’de Kasım-Nisan ayları arası, grip mevsimidir.
Grip Belirtileri Nelerdir?
- Ateş
- Baş ağrısı
- Titreme
- Kuru öksürük
- Vücut ağrıları
- Yorgunluk ve bitkinlik.
Soğuk algınlığında olduğu gibi grip de burun tıkanıklığına veya burun akıntısına, hapşırmaya ve gözlerde sulanmaya neden olabilir. Küçük çocuklarda griple birlikte, bulantı ve kusma da görülebilir.
Soğuk Algınlığı ve Grip Belirtilerinin Farkları
Grip aşısı gribi önlemenin ve kontrol etmenin en iyi yoludur. Grip aşısı olmanın en iyi olduğu aylar Eylül-Ekim aylarıdır. Aralık veya Ocak ayları bile geç sayılmaz. Gribe neden olan en etkili virüsler her yıl değişebileceğinden her yıl grip aşısı olmak gerekir.
Altı aylıktan büyük çocuklar dahil olmak üzere, herkes gripten korunmak için aşılanmalıdır. Fakat alerjisi olanlar (Örn. yumurtaya karşı), hastalığı devam edenler (Örn. Zatürre), yüksek ateşi olanlar ve hamile bayanlar grip aşısı olmadan önce bir uzman hekime danışmalıdır.
Grip aşısı sağlık çalışanları için mutlaka gereklidir. Çünkü aşı yaptırmamış sağlık çalışanları, sağlık personeli arasında hızla grip yayılmasına neden olabilir.
Grip komplikasyonlarının gelişmesi açısından bazı insanlar daha fazla risk altındadır. Risk altındakiler aşı bulunur bulunmaz derhal aşılanmalıdır.
Riskli Grup Şunları Kapsar:
- 65 yaş ve daha üstü yetişkinler,
- Diyabet, astım ve kalp hastalığı gibi kronik hastaların bakımıyla yakından ilgilenenler,
- Astım, kalp veya akciğer hastalığı olan çocuklar ve yetişkinler,
Şeker dahil, kronik metabolik hastalığı olanlar, böbrek yetmezliği olanlar, bağışıklık sistemi zayıflamış bulunanlar, hemoglobin bozukluğu olanlar (Hemoglobin:Kırmızı kan hücresinde bulunan ve oksijen taşıyan bir tür protein), düzenli tıbbi takip altında olan çocuklar ve yetişkinler,
Gribe yakalandığında çocuk ölümlerine yol açan Reye sendromu gelişme olasılığı yüksek olan, uzun süreli aspirin tedavisine devam eden 6-18 yaş arasındaki gençler.
Grip ve Soğuk Algınlığı Tedavisi | Grip ve Soğuk Algınlığı Nasıl Geçer?
Her iki hastalığın da etkeni virüslerdir. Bu yüzden antibiyotiklerle tedavi edilmezler. Bazı ilaçlarla hastalık semptomları hafifletilebilir veya ortadan kaldırılabilir. Bu durumda kullanılacak ürün grupları basit ağrı kesiciler, dekonjestanlar, antihistaminikler, ekspektoranlar, öksürük kesiciler olacaktır.
Doktora Ne Zaman Gidilmeli?
- Hamileler
- Semptomlar 10 günden fazla sürmekteyse (çocuklar için 5 gün, 1 yaş altı ve yaşlılar için beklemeden)
- Ağrı kesicilerle geçmeyen baş-boğaz-kulak ağrısı varsa
- İnatçı öksürük varsa
- Koyu kıvamlı, yeşil veya kanlı, kokulu balgamlı öksürük varsa
- Kulak enfeksiyonu varsa
- Tüberküloz, romatizmal ateş, böbrek ve kalp hastalığı varsa
- Göğüs ağrısı ve soluk alma problemi varsa
Hastalara Öneriler
- Mutlak istirahat
- Yorucu aktivitelerden kaçınmalı
- Bulunulan ortam havalandırılmalı ve nemlendirilmeli
- Bol sıvı tüketmeli
- Dengeli diyetle beslenilmeli
- Yeterince uyunmalı
- Egzersiz yapılmalı. Egzersiz bağışıklık sisteminin hastalık yapıcı mikroplara karşı savaşmasına yardımcı olur.
- Eller sık sık yıkanmalı
- Hasta kişilerle temas edilmemeli
Uzm.Dr.Selçuk AKSÖZ
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı
Kaynak:
http://www.adiyamaneah.gov.tr/makale-Grip-ve-Soguk-Alginligi-7