GPU’lar grafik işlemlerini yapan işlemcilerdir. Yani ekranlarımızda gördüğümüz o mükemmel grafiklerin mimarı GPU. Çok iyi grafiklere sahip oyunları oynamak için ekran kartı tek başına yeterli sanıyorsanız yanılıyorsunuz. O görüntülerin hızlı bir şekilde işlenip ekrana yanması için GPU olmazsa olmazdır. Zaten bu işlemcilerin ortaya çıkması, yani tasarlanma amacı da aslında tamamen bu yöndedir. GPU’lar merkezi işlemci biriminin aksine ekran kartları içerisinde entegre ediliyor. Yani satın aldığınız ekran kartlarının içinde ayrı bir işlemci geliyor. Bu işlemcilerin teknolojisi geliştikçe ekran kartı fiyatları da otomatik olarak artıyor. Örneğin NVIDIA, RTX ekran kartları ile yeni bir nesil başlattı. Yeni nesille beraber ekran kartı fiyatları da arttı. Son dönemde GPU’lar artık hesaplamalar konusunda da kullanılıyor.
Kısaca “GPU” olarak adlandırılan “Grafik İşlemci Birimi” (Graphics Processing Unit), grafik oluşturulmasını sağlayan bir aygıt olarak nitelendiriliyor. Başta kişisel bilgisayarlar, akıllı telefonlar, iş istasyonları, dijital ekranlar ve oyun konsolları olmak üzere günlük hayatta aktif şekilde kullanmakta olduğunuz birçok teknolojik cihazda grafiklerin işlenmesi ve yansıtılması görevlerini üstleniyor.
Oyun, video ve uygulamalardaki üç boyutlu modeller meydana getirilirken, kaplama işlemleri yapılırken, ışık açıları ayarlanırken ve gölge detayları oluşturulurken de GPU aktif bir şekilde kullanılıyor. GPU, net grafik akışı elde edilmesini mümkün kılıyor. Görüntü işlemlerinin yanı sıra görüntü hesaplamalarını da işlemciden bağımsız olarak gerçekleştiriyor. Böylece işlemcinin yükü azalıyor ve grafik hesaplamaları nedeniyle yavaşlaması engellenmiş oluyor. GPU sayesinde görüntü hesaplama hızı günümüzde ciddi bir noktaya ulaşmış bulunuyor.
GPU modelleri, genel olarak cihazların işlemcileriyle birlikte aynı yonga seti üzerinde entegre durumda yer alıyor. GPU içerisinde bulunan çekirdek sayısı; marka, model ve kullanım amacı gibi kriterlere göre farklılık gösteriyor. Çekirdek sayısı, grafik işlemci ünitesinin performansını, hızını ve kullanıldığı cihazdaki grafik kalitesini doğrudan etkiliyor.
Teknoloji üreticileri, grafik işlemci ünitesi üzerinde yer alacak çekirdek sayısını, sunmak istedikleri grafik kalitesi doğrultusunda belirliyor. Sabit kullanılan cihazlar için geliştirilmiş olan GPU modellerinin yanı sıra mobil olarak kullanılan cihazlar için tasarlanmış model seçenekleri de bulunuyor. Sorunsuz ve verimli bir kullanım için modelin doğru biçimde optimize edilmiş olması gerekiyor.
Akıllı telefon gibi grafiğe dayalı birçok uygulamanın aynı anda aktif şekilde kullanıldığı cihazlar için GPU performansı fazlasıyla önem taşıyor. Videolarda, oyunlarda, çeşitli grafik yazılımlarında ve internet bağlantısıyla kullanılan çevrimiçi uygulamalarda üç boyutlu grafik kullanımı çok daha yaygın hâle geldiği için GPU performansının önemi bir kat daha artıyor.
Ekran kartları; GPU’ların en kuvvetli tipi olup, genellikle anakart üstündeki PCI Express (PCIe) ya da Accelerated Graphics Port (AGP) gibi genişleme slotlarına takılır ve bu sayede kolayca değiştirilebilir veya üst bir sürüme yükseltilebilir. Çok az grafik kartı şu anda Peripheral Component Interconnect (PCI) slotlarını kullanmaktadır. Bunun nedeni bant genişliklerinin çok sınırlı olmasıdır. Bu nedenle sadece PCIe ya da AGP slotu bulunmadığında tercih edilir.
NVIDIA’nın SLI ya da AMD’nin CrossFire teknolojisi birden fazla grafik kartının aynı anda kullanılıp işlem gücünün arttırılmasına imkan sağlamaktadır.
