Fosil Yakıtlar Nedir?
Fosil, nesli tükenen canlıların uzun yıllar boyunca bozulmadan günümüze ulaşan kalıntılarına denir. Fosil yakıtlar ise hidrokarbon ve yüksek oranlarda karbon içeren kömür, petrol ve doğal gaz gibi doğal enerji kaynaklarıdır. Ölen canlı organizmaların oksijensiz ortamda milyonlarca yıl boyunca çözülmesi ile oluşur. Fosil yakıtlar endüstriyel alanda çok geniş bir kullanım alanı bulmaktadır. Elektrik üretiminde, genelde fosil yakıtın yanması ile açığa çıkan enerji bir türbine güç olarak iletilir. Eski jeneratörlerde genelde yakıtın yanması ile elde edilen buhar türbini döndürmek için kullanılırdı, fakat yeni enerji santrallerinde yanma ile elde edilen gazlar, direkt olarak gaz türbinini döndürmektedir.
20 ve 21. yüzyılda dünya çapındaki teknolojik gelişmelerle, fosil yakıtlardan elde edilen enerjiye olan ihtiyaç artmaktadır. Özellikle petrolden elde edilen benzin, dünya çapında ve bölgesel olarak büyük çatışmaların ana sebebi haline gelmektedir. Dünya çapındaki bu enerji ihtiyacının artması ile çözüm arayışları, yenilenebilir enerji kaynaklarına doğru yönelmelidir.
Energy Information Administration, 2007 yılında dünyada birincil enerji kaynaklarının %86.4’ünün fosil yakıtlar olduğunu açıklamıştır. Fosil yakıtların yakılmasıyla 21.3 milyar ton CO2 açığa çıktığı ancak bunların doğal kaynaklarca yaklaşık yarısının emilebildiği yani net olarak havaya 10.65 milyar ton CO2 salındığı tahmin edilmektedir.
Fosil Yakıtların Zararları –Maddeler Halinde- Kısaca Şu Şekildedir
- Zehirli gazların doğaya salınmasına neden olur.
- Çevre kirliliklerinin yaşanmasına neden olur.
- Hava kirliliğinin yaşanmasına neden olmaktadır.
- Küresel ısınmanın yaşanmasına da neden olmaktadır.
- Canlılık faaliyetlerinin azalmasına ve yok olmasına neden olmaktadır.
- Nesillerin tükenmesine neden olmaktadır.
- Bitki örtüsünün bozulmasına neden olmaktadır.
- Toprak özelliklerinin bozulmasına neden olmaktadır.
- Su kaynaklarının kirlenmesine neden olmaktadır.
- Bulaşıcı ve ölümcül hastalıkların yaşanmasına neden olmaktadır.
Fosil Yakıtların Zararları Nelerdir?
1- Asit yağmurlarının meydana gelmesine neden olur. Fosil yakıtların kullanımı havanın kirlenmesine neden olur. Kirlenen hava belirli bir süre sonra asit yağmurlarına dönüşmekte ve asit yağmurları da çevredeki bitki örtüsünün yok olmasına neden olmaktadır. Ayrıca bu asit yağmurları akarsular ve nehirlere de aktığı için buradaki canlılarda asit yağmurları ile beraber yok olmaktadır.
2- Ozon tabakasının incelmesine neden olur. Fosil yakıtların belki de en büyük zararlarından bir tanesi olarak ozon tabakasını delmesi gösterilir. Çünkü ozon tabakasının delinmesi dünya üzerindeki tüm canlıların hayatını tehlikeye sokmaktadır. Delinen ozon tabakası aynı zamanda küresel ısınmaya ve bu da buzulların eriyerek dünyanın sular altında kalmasına neden olacaktır.
3- Havadaki oksijenin azalmasına ve karbondioksitin artmasına neden olur. Canlıların yaşamına sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için oksijen vazgeçilmezler arasında yer alır. Ancak fosil yakıtlar havadaki karbondioksit miktarını artırdığı için oksijen miktarı düşmektedir. Düşen oksijen miktarı da canlıların yaşamını tehlikeye sokar.
4- Küresel ısınma gibi iklim değişikliklerine neden olur. Fosil yakıtlar ozon tabakasının delinmesine neden olduğu için bu da beraberinde iklimlerin değişmesine neden olur.
5- Petrol savaşlarına neden olur. Her geçen gün petrole olan bağımlılığın artması beraberinde savaşları da getirmektedir. Günümüzde dahi petrol için savaşlar yapılmaktadır. Bu da Fosil yakıtların zararları arasında gösterilebilir.
6- Hava kirliliğine etkisi: Dünyanın en büyük enerji kaynağı olan fosil yakıtların direkt olarak hava kirliliğine yol açtığını söyleyebiliriz . Çünkü fosil yakıtlar yanması ile birlikte karbondioksit ortaya çıkar. Dünya üzerinde çok fazla miktarda fosil yakıt kullanıldığı için atmosferde bulunan karbondioksit oranı yükselir. Tüm bunların sonucunda ise hava kirliliği meydana gelir. Bunun dışında dünyanın temel sorunlarından bir tanesi olan küresel ısınmanın başlıca nedenlerinden bir tanesi oldukça fazla miktarda fosil yakıtların kullanılmasıdır. Havaların aşırı bir şekilde soğuması ve aşırı şekilde ısınması ve farklı doğa olayları bu sebeplerden dolayı değişen iklim dengesinden kaynaklanmaktadır.
7- Su kirliliğine etkisi: Su kirliliğinin başlıca etkenlerinden bir tanesi de fosil yakıtlardır. Fosil yakıtlı olan enerji santrallerinin ve farklı ısı tesislerinin soğutma suyuna ihtiyacı vardır. Isınan suyun yeniden kaynağa deşarj edilmesi sonucunda suların ısınıyor olması su kirliliğine örnektir.
8- İnsanlar üzerindeki etkisi: Fosil yakıtların zararları arasında en önemli olan etkenlerden bir tanesi de insanlar üzerindeki etkilerdir. Fosil yakıtların yanması ile birlikte yayılan gazlar ve fosil parçacıkları birçok kişide solunum yolu hastalıklarına neden olabilir. Bu durum başta kanser olmak üzere birçok hastalığa davetiye çıkarmaktadır. Sonuç olarak ise çok sayıda kişinin erken ölümüne sebep olmaktadır.
Gelişen teknoloji ile beraber fosil yakıtların kullanımı da her geçen gün artmaktadır. Kömür, petrol, doğalgaz gibi fosil yakıtların her geçen gün artan bu kullanımı beraberinde çok ciddi sorunları getiriyor. Özellikle çevre ve hava kirliliği bunun başında gelmektedir. Eğer Fosil yakıtların zararları biran önce ortadan kaldırılmazsa ve gerekli önlemler alınmaz bu durum ileride çok ciddi sorunlara neden olabilir. Birçok araştırmacıda bu konuda gerekli uyarılarda bulunuyor. Her ne kadar önlemler alınmış olunsa da bu durum şuan için yeterli seviyede değil.
