Herkese Merhaba. Bu yazımızda Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinin ayrıntılarını açıklamaya çalışacağız. EYT düzenlemesi kimleri kapsıyor? EYT şartları nelerdir? EYT ne zaman geçerli olacak? Emekli olmayıp halen çalışanlar için prim desteği olacak mı? EYT düzenlemesinin tüm ayrıntılarını bu yazımızda yer vermeye çalışacağız.
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinin ayrıntıları belli oldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, milyonlarca kişiyi ilgilendiren EYT düzenlemesinin nasıl olacağını açıkladı. İşte madde madde EYT düzenlemesi ve şartları.
EYT REHBERİ: EYT Nedir? Kimler EYT’li Oluyor?
8 Eylül 1999 tarihine kadar sigortalılık süresini ve prim gününü tamamlayan çalışanlar emekli olabiliyordu. Fakat kanunda yapılan değişiklik ile bu iki kriterin yanına bir de yaş kriteri eklendi. Böylelikle 1999 tarihinde yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Kanunu’nda yapılan değişiklikle emekli olma yaşı değiştirilmiş oldu.
Kanundaki değişiklik öncesinde kadınlarda 20 yıl, erkeklerde ise bu değişiklik öncesi 5000 gün prim şartı ve 25 yıl sigortalılık süresi yeterliydi. 5000 gün prim yaklaşık olarak 13.5 yıla denk düşerken 18 yaşında çalışmaya başlayan bir kadın 38, 18 yaşında çalışmaya başlayan bir erkekse 43 yaşında emekli olabiliyordu.
Örneğin; 1 Ocak 1972 doğumlu, 1 Temmuz 1994’te ilk kez sigortalı işe başlayan bir erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükte olan kanun gereği 5000 prim gününü ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamladıktan sonra emekli olabiliyordu. İşçi; 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz 2019 tarihinde, 5000 prim günü ödemesini de tamamlandıysa 47 yaşında emekli olabiliyordu. Fakat 1999 yılında yapılan kanun değişikliğiyle aynı işçi 5750 gün prim ödeme, 55 yaş ve 25 yıl sigortalılık şartlarını yerine getirdiği takdirde emekli olabiliyor. Yıl bazında hesaplanırsa işçinin emekliliği 8 yıl ötelendi 750 gün fazladan prim ödemesi gerekti.
8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı Kanun ile birlikte kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde 60 oldu. 2008 yılına gelindiğinde ise ilk kez sigortalı olarak işe başlayacaklar için 5510 sayılı Kanun ile emeklilik yaşı 65’e yükseltildi.
EYT KİMLERİ KAPSIYOR?
Emeklilikte yaşa takılanlar (-kısaca- EYT); sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül 1999’dan önce olanları ve emekli olmak için gereken prim günü ve sigortalılık süresi şartını sağlamış olsa dahi yaşından dolayı emekli olamayanları kapsar. Kendilerine “EYT Mağduru” diyen kişiler yaşlarından dolayı emekli olamıyor. Rakamlara bakıldığında ise Türkiye’de yaklaşık 6 milyon kişinin EYT’li olarak sayılabilir.
En açık ifadeyle 8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanlar EYT kapsamına girmektedir. Bu tarihten sonra sigorta başlangıcı olanlar ise yapılan düzenlemeden yararlanamıyor.
EYT’den kimler faydalanacak?
- 8 Eylül 1999 öncesi işe giren, prim günü ve sigortalılık süresini dolduranlar yararlanabilecek.
- Yaş şartı aranmayacak.
- Çalışmaya devam edenlere Sosyal Sigorta Prim Teşviki verilecek.
- İlk etapta yaklaşık 2 milyon 250 bin kişiyi kapsıyor.
EYT ŞARTLARI NELERDİR?
8 Eylül 1999 öncesi işe girişi olanlardan kadınlar için 5 bin prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi, erkekler için 5 bin prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekiyor. Prim ve sigortalılık süresi şartlarını karşılayanlar yaşa bakılmadan emeklilik hakkı kazanacak.
- 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişinin bulunması.
- 5000 günlük prim ödemesinin tamamlanmış olması.
- Kadınlar için 20 yıl, erkekler içinse 25 yıl sigortalılık süresinin dolması gerekiyor.
EYT’de PRİM GÜNÜ EKSİK OLANLAR NE YAPACAK?
Yaşı doldurmuş ancak prim günü eksiği olanlara emekli olma imkanı sağlanıyor. Belli bir yaşın üstünde olan vatandaşlar, eksik primlerini borçlanıp emekli olabilecek. Prim günü dolmayan kadınlar doğum borçlanması, erkekler de askerlik borçlanması yapabiliyor. Bu sayede eksik günler tamamlanabiliyor.
SİGORTALILIK SÜRESİ DOLMAYANIN DURUMU NE OLACAK?
Prim şartını tamamlayan ancak sigortalılık süresini doldurmayanlar kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 bitince emeklilik hakkı kazanacak.
EYT’den KAÇ KİŞİ YARARLANACAK?
Yapılacak olan düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle birlikte ilk etapta yaklaşık 2 milyon 250 bin kişi emeklilik hakkına kavuşacak. Prim ve sigortalılık süresini tamamlayanlarla birlikte bu sayı her yıl artacak. Eski sistemdeki SSK, Bağkur ve Emekli Sandığı ayrımı olmadan herkes için geçerli kılındı. Emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primi ödeyerek çalışmaya devam edecekler için sosyal sigorta prim teşviği geliyor. Taşerondan kadroya alınanlardan hemen emekli olmayı tercih etmeyecekler için ayrı bir geçiş düzenlenecek.
EYT’de EMEKLİ OLUP ÇALIŞANLAR İÇİN DURUM NE?
Emekli olup çalışmaya devam edecekler için sigorta prim teşviki getirilecek. Böylece emekli olanlar için şirketlerin ödeyeceği primlerde düşüş olacak. Normal çalışanla emekli çalışan arasında prim farkı kalmayacak.
EYT’de KIDEM TAZMİNATI DESTEĞİ OLACAK MI?
Emekli olacakların hak kazandığı kıdem tazminatları için destek verilecek. Bu kapsamda Kredi Garanti Fonu desteğiyle işverenlere kredi imkânı sağlanacak.
EYT NE ZAMAN DEVREYE GİRECEK?
Düzenlemenin Meclis’e sunulmasının ardından ocak ayında görüşülmesi bekleniyor. Yürürlük tarihinin ise 1 Ocak 2023 olması bekleniyor.
EYT detayları ve şartları netlik kazandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Beştepe’de gerçekleşen EYT toplantısı sonrası EYT düzenlemesinde yaş şartı sınırının olmayacağını açıkladı. Emeklilikte Yaşa Takılanlar EYT’de prim gün sayısı kaç olacak, EYT’den kimler faydalanacak? EYT şartları neler? gibi soruların cevaplarını arıyor. Erdoğan EYT düzenlemesinin detaylarını Twitter hesabından paylaştı. EYT hakkında merak edilen soruların yanıtlarını sizler için yazımızda derledik.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), emekli olmak için belirli bir yaşın üstünde olmayı gerektiren durumlardır. Bu durumlar, genellikle ülkelerin emeklilik sistemlerine ve emekliliğe ilişkin mevzuatlarına göre değişebilir. Örneğin, bir ülkede emekli olmak için belirli bir yaşın üstünde olmak gerekebilir veya emekli olmak için belirli bir süre çalışılmış olmak gerekebilir. Bu tür durumlara emeklilikte yaşa takılanlar denir.
Türkiye’de emeklilik yaşı, 2021 yılında 60 yaş ve üstü olarak belirlenmiştir. Ancak, bazı koşullar altında emeklilik yaşı daha erken olabilir. Örneğin, özel sektörde çalışan kişiler için emeklilik yaşı, çalışma süresi ve çalışma yaşı arasındaki ortalama ile hesaplanır ve bu ortalama 55 yaş ve üstü olursa emekli olma hakkı doğar. Ayrıca, bazı mesleki gruplar için emeklilik yaşı daha düşük olabilir. Örneğin, polisler, askerler ve diğer bazı güvenlik görevlileri için emeklilik yaşı 50 yaş ve üstüdür. Bu koşulların detaylarını öğrenmek için Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu‘nun (SGK) web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
