Malzemenin, kişinin, cismin, alanın veya yapının istenmeyen mikroorganizmalarla teması, bulaşma ve kirlenmesine kontaminasyon denir. Çalışma ortamı, laboratuvar ortamı veya doğal çevrede bulunan toksik bir maddenin, sterilizasyon ve dezenfeksiyon gibi değişik yöntemlerle zararsız duruma getirilmesi, enfeksiyon etkeni mikroorganizmalardan arındırılması işlemine dekontaminasyon denir.
Tekrar kullanılacak aletler, kullanımdan sonra, üzerindeki kaba kirlerden arındırılarak uygun bir dezenfektan madde ile dekontamine edilmelidir. Bu işlemler sırasında personel; eldiven, maske, gözlük, sıvı geçirmeyen önlük kullanımı gibi genel korunma yöntemlerine uymalıdır. Ön temizlik ve dekontaminasyon işlemi, kirlerin aletler üzerinde kurumasını önleyerek sterilizasyon ve dezenfeksiyon öncesi kolay temizlenmesine yardımcı olur. Dekontaminasyondaki ilk ve en önemli adım, temizlemedir.
Dekontaminasyon;
- Temizlik,
- Dezenfeksiyon,
- Sterilizasyon, işlemlerini içerir.
Temizlik: Su ve deterjan kullanılarak yabancı maddelerin ortamdan uzaklaştırılmasıdır. Dezenfeksiyon : Dezenfeksiyon cansız ortamdaki bakteri endosporları dışında kalan patojen mikroorganizmaların öldürülmesi veya üremelerinin durdurulması işlemidir. Bu amaçla kullanılan kimyasal maddelere dezenfektan denir. Sterilizasyon: Sterilizasyon, çeşitli yöntemlerle alan veya araç gereçte bulunan sporlar dâhil tüm mikroorganizmaların yok edilmesidir.