Bir M.2 SSD, Hem SATA’yı Hem de PCIe’yi Destekler mi?

Tarih | 25 Eylül 2018

M.2, fiziksel form faktörüdür. SATA ve PCIe, depolama arabirimini işaret eder. M.2 Slotu yeni nesil anakartlar üzerinde bulunan ve slota SSD takılmasını sağlayan bir yapıdır. Anakart üzerinde yatay konumda bulunan bu yapıya M.2 tipinde SSD alınıyor ve sistem kapalı durumdayken tıpkı RAM takar gibi hiçbir kabloya ihtiyaç duyulmadan laptop veya masaüstü anakartının desteklediği ölçüde SSD’yi anakarta takıyoruz. Temel farklılık, performans ve M.2 SSD tarafından konuşulan protokoldür (dil).

M.2 spesifikasyonu, SSD’ler için hem SATA hem de PCIe arabirimini barındıracak şekilde tasarlanmıştır. M.2 SATA SSD’leri, 2.5 inç SATA SSD’lerde şu anda kullanılmakta olan aynı denetleyiciyi kullanacaktır. M.2 PCIe SSD’ler, PCIe protokolünü desteklemek için özel olarak tasarlanmış bir denetleyici kullanacaktır.

Hızların artması için yeni bir arayüze ihtiyaç doğdu. Günümüzde çoğunlukla kullandığımız SATA III arayüzü maksimum 600 mb/s hızlarına ulaşabiliyordu. Günümüzde satılan SSD lerin 550/500 mb/s gibi okuma/yazma oranlarının olmasının nedeni de bu SATA III arayüzünün kısıtlamasıydı. 600 mb/s hızlarının üstüne çıkılabilmesi için yeni bir arayüze ihtiyaç duyuldu ve sonucunda NVMe arayüzü oraya çıktı. NVMe arayüzü SATA SSD ler gibi M.2 slotu üzerinden çalışabiliyor. NVMe arayüzünün farkı artık SATA (AHCI) arabirimini bırakarak PCI Express (PCIe) arabirimi üzerinden çalışması. Bu sayede SATA arabiriminin getirdiği bant genişliği sınırlamasından kurtulmuş olundu.

M.2 Slotunun SATA veya PCIe mi Destekli Olduğunu Nasıl Anlaşılır?

Anakart üzerinde bulunan M.2 Slotlarından (M.2 Form Faktör) bazıları SATA arayüzü üzerinden çalışırken bazıları da PCIe arayüzü üzerinden çalışıyor. Bunu dış görünüşten anlamak pek mümkün değil. Alacağınız SSD’nin SATA veya PCIe desteğinin olup olmadığını anlamak için Anakart üreticinin web sitesine bakmanız ve anakart modelinin desteğini araştırmanız gerekmektedir. Anakartınız M.2 slotunda PCIe desteği veriyorsa, bu slota PCIe destekli SSD takabilirsiniz anlamına geliyor. SATA III SSD ler saniyede 600 MB gibi hızlara çıkabilirken, PCIe SSD saniyede 32 Gbit hızlarına ulaşılabiliyor.

NVMe, PCIe disklerin okunmasını sağlayan arayüzdür. Yani daha basit bir ifade ile M.2 formunda yani bu porta takılabilecek 2 farklı SSD bulunuyor. Bunların SATA olanların AHCI, PCIe olanların NVMe kullandıklarını bilmenizde fayda var.

Samsung 960 EVO NVMe Series 1TB M.2 PCI-Express 3.0

Aşağıda bir M.2 Form faktörüne takılmakta olan bir M.2 SATA SSD‘yi görüyoruz. Bu M.2 Form faktörü SATA arabirimini desteklediğinden buraya SATA destekli bir M.2 SSD takılabilir.

M.2 Form Faktörüne Takılan M.2 SATA SSD

Aşağıda bir M.2 Form faktörüne takılmakta olan bir M.2 PCIe SSD‘yi görüyoruz. Bu M.2 Form faktörü PCIe arabirimini desteklediğinden buraya PCIe destekli bir M.2 SSD takılabilir.

M.2 Form Faktörüne Takılan M.2 PCIe SSD

Bir M.2 SSD, ya SATA’yı ya da PCIe’yi destekler. Aynı anda her ikisini de desteklemeyebilir.

Ayrıca üreticiler tarafından, ya SATA’yı ya da PCIe’yi veya bazı durumlarda her ikisini de destekleyecek sistem kartı yuvaları belirlenmiştir. Aygıtınızda hangi teknolojilerin desteklendiğini kontrol etmek için sisteminizin kullanım kılavuzuna bakmanız gerekir. Bazı anakartlarda, her ikisini de destekleyen yuvalar olabilirken bazılarında yalnızca SATA’yı veya yalnızca PCIe’yi destekleyen yuvalar bulunur.

İlk çıkan M.2 PCIe arabirim destekli yuvalara M.2 SATA SSD girer ancak çalışmaz. Ancak yeni nesil bir çok anakartta hem M.2 PCIe SSD hemde M.2 SATA SSD destekli olabileceğini yani hem M.2 PCIe hem de M.2 SATA destekleri olabileceğini hatırlatalım. Burada M.2 SSD’lerin üzerindeki çentikler (M key, B key, M+B Key) kafanızı karıştırmasın.

Bir M.2 SSD, yalnızca bir protokolü destekleyebilir ama bazı sistemlerde, SATA veya PCIe’yi destekleyebilen M.2 yuvaları bulunur.

M.2 PCIe SSD’ler, M.2 SATA’dan Daha mı Hızlı?

SATA 3.0 spesifikasyonu yaklaşık 600 MB/s maksimum hızla sınırlı olduğundan, PCIe arabirimi daha hızlıdır. PCIe Gen 2 x2 geçitleri, 1.000 MB/s hıza kadar ve Gen 2 x4 geçitleri 2.000 MB/s hıza kadar veri aktarımı yapabilir. Ayrıca günümüzde yaygın bir şekilde kullanılacak olan ve hızı 4 kat artarak 3500 MB/s’ye kadar çıkabilen yeni PCIe Gen 3 teknolojisi de vardır.