Ayranda Domuz Jelatini Kullanımı

Facebook’ta gezinirken şöyle bir yazı gördüm!

“Kapalı Ayran Gerçeği! Kapalı ayran ambalajlarını tüm dünyaya İsrail’in pazarladığını ve müslüman ülkelere pazarladığı ambalajlarını domuz jelatininden ürettiğini biliyor muydunuz?”

Öncelikle şu olayı bir açıklığa kavuşturalım!

Yahudiler domuz eti yemez!

Bakınız sadece Müslümanlar değil, Yahudiler de domuz eti yemiyor. Gerek Kuran-ı Kerim gerekse Tevrat/Ahd-i Atik, çift tırnaklı ve geviş getiren hayvanların yenileceğini belirtir. Bakara Suresi (173) ve Levililer* (11) çift tırnaklı olmasına rağmen geviş getiremediği için domuz etinin yenilmesini haram kılmıştır.

Tevrat: “Domuz çatal tırnaklıdır, ama geviş getirmez. Sizin için kirli sayılır. Bu hayvanların etini yemeyecek, leşine dokunmayacaksınız.” (Yasanın Tekrarı 14:8).

Ayrıca yurt dışında üretilen veya yurt dışına satılan birçok ürünün üzerinde koşer ibaresi bulunur. Bu ibare Yahudi olmayanlar tarafından da aranan bir özelliktir. Çünkü Yahudilerde domuz eti yemek ve kullanmak yasaktır. Koşer; Yahudiliğe göre; yenilmesi ve kullanılmasında dinen bir sakınca bulunmayan helal ürünlerdir.

Bu olay umarım açıklığa kavuşmuştur.

Şimdi gelgelim Jelatin olayına.

Jelatin, sığır ve domuz gibi hayvanların bağ dokularından ekstrakte edilen kollajenin kontrollü şartlarda kısmi hidrolizi ile üretilen bir proteindir. İçeriği %85-90 protein, %10-12 su ve %2-3 minerallerden oluşur ve 100 gramında yaklaşık 350-400 kcal beslenme değeri bulunmaktadır. Jelatin, kıvam arttırma, jelleştirme, durultma, dengeleme, köpükleştirme, emülsiyon oluşumu ve stabilizasyon, film oluşumu gibi özelliklerinden ötürü gıda sektörünün çeşitli alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Jelatin tatsız, kokusuz ve açık renkli toz halinde ticari olarak üretilmektedir.

Protein içeriği zengin olan jelatin maddesinin, domuzdan elde edileninin daha ucuz ve kaliteli olması nedeniyle jelatin üreten firmalar tarafından gıdalarda domuz jelatini kullanılabilmektedir.

Jelatin, ağırlıklı olarak şekerleme üreticileri tarafından yumuşak şekerleme, marshmallow, toffee tarzı şekerlemelerde kullanılır. Ayrıca, şarap ve meyve sularının durultulmasında, et ve süt ürünlerinde ve saf bir protein olduğu için sporcuların destek olarak kullandığı içecek ve gıda ürünlerinde kullanılır.

Genellikle yiyecek sanayisinde yiyeceklerin dayanıklılığını arttırmak için kullanılır. Bunun yanında, eczacılık, fotoğrafçılık ve kozmetikte de ürün yapımında kullanılır. Bu ürünler genellikle jelatin veya jelatine benzer özellikte maddeler içerir.

Jelatinin gıdalarda bulunması ile ilgili olarak sağlık açısından tehlikeli olup olmadığına dair net bir araştırma verisi yok. Ancak kamuoyunu sürekli meşgul etmesindeki temel neden helal gıda konusu ile ilgilidir. Dünya genelinde jelatin üretiminin domuz kaynaklı olması helal gıda sektörü açısından risk taşımaktadır. Ayrıca gıdalarda kullanılmış jelatin kaynağının tespiti de son derece zor olması sebebiyle problem oluşturmaktadır.

Jelatin  Avrupa Birliği Gıda Kodeksi ne de Türk Gıda Kodeksinde katkı maddesi olarak kabul edilmemektedir. Doğal saf bir protein ve sağlıklı bir ürün olmasından dolayı bir E kodu verilmemiştir. AB normlarındaki gıda katkı maddesi kodu eskiden E441 numarasıydı. Jelatin artık kendi başına bir gıda ürünü olarak yeniden sınıflandırıldığı için artık E441 numarası kullanılmamaktadır.

Gelgelelim ayran konusuna.

Yukarıdaki yazı daha çok “ayran ambalajının” domuz jelatininden üretildiği algısını oluştursa da aslında temel problem ayran içeriğinde bu tarz katkı maddelerinin kullanılıp kullanılmadığının tespit edilmemesi veya belirtilmemesi. Aslında Müslümanların helal ürün kavramını sürekli dile getiriyor olmasının temel nedeni bu. Bir Yahudi için “koşer damgası” nasıl kolaysa bir Müslüman için “helal ürün damgası” çok mu zor!

Tabi söz konusu sadece ayran değil. Marketlerde aldığımız yüzlerce üründe domuz kaynaklı ürünlerin kullanılıp kullanılmadığı belirsiz.

Durum böyle olunca KOPMLO TEORİLERİ havada uçuşuyor. Toplum doğru bir şekilde bilinçlendirilmediği sürece bu türde bilgiler havada uçuşmaya devam edecek.

Haliyle aldığımız bir gıda maddesine tam olarak ne olduğunu veya neyden yapıldığını anlamak çok zor.

Bu nedenle doğal ürünleri tercih etmekten başka şansımız kalmıyor.

Not:

*Levililer, Tanah ve Eski Ahit’in ilk beş kitabını teşkil eden Tevrat’ın üçüncü kitabıdır.

Kaynak:

• http://www.vankim.com/urunler/kivam-vericiler/jelatin
• http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130630-4.htm
• http://www.saglikafiyet.com/gida-gercegi/jelatin-gercegi
• https://yersofrasi.org/2011/04/30/helal-mi-haram-mi/
• http://www.helalvesaglikli.org/docs/kongre/1/sozlu_bildiriler/13_jelatin_uretimi_ozellikleri_ve_kullanimi_prof_dr_hasan_yetim.pdf