ALES Nedir?
ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı), yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda, ülkemizde lisansüstü eğitime girişte, yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde ilgili kurumların kullanacakları puanları sağlayan sınav sistemidir. Sınavlar yıl içinde ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde birer kez olmak üzere toplam iki kez yapılmaktadır. Tezsiz yüksek lisans için ALES şartı kaldırılmıştır. Eğer tezsiz yüksek lisans yapmak isterseniz ALES’e girmeniz gerekmez.
e-ALES Nedir?
e-ALES diğer adıyla Elektronik Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavıdır. Adından da anlaşıldığı gibi sınıf ortamında klasik usüllerle yapılan ALES’in elektronik ortama yapılan şeklidir. İlk kez 28 Ocak 2017 tarihinde uygulanmıştır. e-ALES ÖSYM sınav merkezlerinde yapılmaktadır. Sınav süresi ve yapısı bakımından klasik ALES’ten herhangi bir farkı bulunmamaktadır. Sınav süresi 180 dakika soru sayıları ise her bölüm için 40’ar sorudur. e-ALES başvuruları da ÖSYM’nin sitesinden online olarak yapılabilmektedir.
ALES’in Önemi
Eğer tezli yüksek lisans veya doktora yapmayı düşünüyorsanız alacağınız ALES puanınız oldukça önemlidir. Kabul değerlendirmelerinde ALES’in payı en az %50 olmak durumundadır. Bu konu ile ilgili yönetmelik maddesinde şöyle bir ifade bulunmaktadır;
Mezun durumda olan/olabilecek adayların başvurusuna ilişkin esaslar, ALES puanının %50’den az olmamak koşuluyla ne kadar ağırlıkla değerlendirmeye alınacağı ve lisansüstü eğitim-öğretime öğrenci kabulüne dair diğer hususlar senato tarafından belirlenir. Yani üniversite isterse ALES’in değerlendirmedeki payını arttırabilir ama % 50’nin altına çekmesi mümkün değildir. . Alacağınız iyi bir ALES puanı istediğiniz tezli yüksek lisans veya doktora programınına girişte kolaylık sağlayacaktır.
ALES’e Her Yıl Kaç Kişi Giriyor?
Aşağıda son 6 yıla ait ALES’e giren kişi sayılarını bulunmaktadır. Verilen sayılar sadece sonbahar dönemi sınavlarını göstermektedir. ÖSYM’nin önceki yıllarda sadece sonbahar sınav istatistiklerini paylaştığından dolayı ilkbahar dönemi istatistiklerini paylaşamıyoruz. Genel olarak şunu söyleyebiliriz ilkbahar döneminde ki sınava giren kişi sayısı sonbahara göre yaklaşık % 50 daha fazla olacağını düşünüyoruz.. Her ortalama 500.000-600.000 arası aday ALES’e girmektedir. e-ALES uygulamasının devam etmesi durumunda bu sayının daha da yükseleceğini tahmin etmekteyiz.
2016- ALES ilkbahar Döneminde
- Sınava Başvuran Aday Sayısı: 369.543
- Sınava Giren Aday Sayısı: 332.588
2017- ALES ilkbahar Döneminde
- Sınava Başvuran Aday Sayısı: 341.816
- Sınava Giren Aday Sayısı: 305.436
ALES’e Giren Kişi Sayısı
- 2011 ALES Sonbahar 207.896
- 2012 ALES Sonbahar 223.517
- 2013 ALES Sonbahar 274.324
- 2014 ALES Sonbahar 230.106
- 2015 ALES Sonbahar 204.574
- 2016 ALES Sonbahar 208.212
ALES Sonucu Ne Kadar Süre Geçerli?
ALES Geçerlilik Süresi: Bu sınavın sonuçları, açıklandığı tarihten itibaren üç yıl süreyle geçerlidir.
ALES Sınavına Birden Fazla Girdim Hangi Sonucum Geçerli?
ALES’e birden çok kez girdiyseniz ilgili başvurularınızda istediğiniz sonucu kullanabilirsiniz. En son aldığınız sonucu kullanma gibi bir zorunluluk yoktur.
ALES Sınavına Kimler Başvurabilir?
Sınava; bir lisans programından mezun olabilecek durumda bulunanlar, lisans programını bitirenler ile denklik belgesi almış olmak kaydıyla yurt dışında lisans eğitimi görmüş olanlar başvurabilirler.
Sınavın Kapsamı Nedir? ALES Konuları Nelerdir?
Sınavda sayısal ve sözel bölümden oluşan testler uygulanacaktır. Sınav saat 09.30’da başlayacak ve cevaplama süresi 150 dakika (2,5 saat) olmaktadır.
Sınavda adaylara sayısal ve sözel bölümden oluşan bir test uygulanacaktır. Sınav Türkçe olacaktır. Her iki bölüm tek kitapçık hâlinde adaylara verilecek ve adaylar cevaplarını, her sorunun bitiminde yer alan cevap alanlarına işaretleyeceklerdir.
Sınavda uygulanacak testin sayısal bölümünde 40’ar sorudan oluşan iki test (Sayısal-1 ve Sayısal-2 Testleri); sözel bölümünde ise 40’ar sorudan oluşan iki test (Sözel-1 ve Sözel-2 Testleri) yer alacaktır. Bütün adaylar, dört testten, yüksek olarak hesaplanmasını istedikleri ağırlıklı puana uygun en az üçünü seçerek toplamda en az 120 soru cevaplandırmış olacaklardır. Ağırlıklı puanlara göre testlerin ağırlıkları tabloda yer almaktadır. Adaylar istedikleri takdirde bütün testleri cevaplandırabileceklerdir. Sayısal-1 ve Sayısal-2 Testleri adayların sayısal ve mantıksal akıl yürütme (muhakeme) becerilerini ölçmeye yönelik sorulardan oluşacaktır. Sayısal-2 Testindeki soruların, Sayısal-1 Testindeki sorulara göre daha ileri düzey sorular olması planlanmaktadır. Sözel-1 ve Sözel-2 Testleri ise, sözel akıl yürütme (muhakeme) becerilerini ölçmeye yönelik sorulardan oluşacaktır. Her bir testteki sorular, belirli yükseköğretim programlarında kazanılan yeterlikleri ve bilgileri ölçmeye yönelik olmayacaktır. Test soruları, farklı alanlardan gelen yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri nitelikte olacaktır.
ALES Konuları Nelerdir?
ALES Sözel Bölüm Konuları:
- Sözcükte Anlam
- Cümlede Anlam
- Anlatım Bozuklukları
- Anlatım Biçimleri
- Paragraf
- Sözel Mantık
ALES Sayısal Bölüm Konuları:
- Temel Kavramlar
- Çözümleme
- Bölme-Bölünebilme Kuralları
- Asal Çarpanlar OBEB, OKEK
- Rasyonel Sayılar
- Eşitsizlikler
- Üslü Sayılar
- Köklü Sayılar
- Çarpanlara Ayırma
- Denklemler
- Oran-Orantı
- Kesir Problemleri
- Problemler (Yaş,İşçi, Havuz, Kâr-Zarar, Faiz, Karışım)
- Kümeler
- İşlem
- Olasılık
- Sayısal Mantık
ALES Geometri Konuları:
- Açılar
- Üçgende Uzunluk ve Alan
- Açıortay , Kenarortay, Benzerlik
- Dörtgenler
- Çember ve Daire
- Analitik Geometri
- Katı Cisimler
ALES Puanlama Nasıl Yapılır?
Çoktan seçmeli sorulardan oluşan testlerin uygulandığı bu sınavın cevap kâğıtları ÖSYM’de optik okuyucu ile okunacak ve bilgisayar ortamında değerlendirilecektir. Adayların her testteki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı toplanacak, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar elde edilecektir. Her test için sınavı geçerli tüm adayların ham puanlarının ortalaması ve standart sapması ayrı ayrı hesaplanarak adayların ham puanları, ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülecektir. Böylece her aday için Sayısal-1, Sayısal-2, Sözel-1, Sözel-2 Standart Puanlar (SP) hesaplanacaktır. Bu standart puanlar kullanılarak her aday için sayısal ağırlıklı, sözel ağırlıklı ve eşit ağırlıklı olmak üzere 3 ağırlıklı puan (AP) hesaplanacaktır. Sınavdan sonra yapılan analizlerde bir testteki sorulardan herhangi biri, biçimsel veya bilimsel bir nedenle ÖSYM tarafından “geçersiz” sayıldığı takdirde, ilgili testte yer alan sorulardan herhangi birini işaretleyen tüm adayların bu soruyu doğru cevapladığı kabul edilecektir. Ağırlıklı puanların hesaplanmasında testlerin ağırlıkları aşağıdaki gibi olacaktır:
Ağırlıklı puanlar hesaplandıktan sonra bu puanlar, aşağıdaki formül kullanılarak 100 üzerinden puanlara dönüştürülecektir.
ALES : Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı
AP : Adayın ağırlıklı puanı
X : Ağırlıklı puanların ortalaması
S : Ağırlıklı puanların standart sapması
B : Ağırlıklı puanların en büyüğü
ALES’e Nasıl Çalışmalıyım?
ÖSYM’nin uyguladığı diğer birçok sınav gibi ALES de sınavı tanımayı ve sistematiğini anlamayı gerektiren bir sınavdır. Çok çalışmaktan daha önemlisi sınavı doğru anlamaktır. Önce ALES’i tanımaya ve mantığını anlamaya çalışın. ALES bir genel bilgi sınavıdır. Sınavda bilgiye dayalı soru çok az miktarda çıkmaktadır. Lisans mezunu veya mezun olmak üzere olan bir aday eğer ALES ile ilgili verimli bir ön hazırlık yapmışsa istediği puanı alabilir. Bir diğer önemli konu başvuru yapacağınız alana göre hangi bölümlerin daha önemli olduğunu belirlemektir. Sınavda her bölümde 40, toplamda 160 soru sorulmaktadır. Toplam sınav süresi ise 180 dakikadır. 180 dakikada soruların tamamını çözmek oldukça zor olacağı için hedefinize yönelik bir strateji izleyerek sizin için önemli bölümlere öncelik vermeniz faydalı olacaktır.
Sınava daha önce bir kaç kez girmiş biri olarak şunu söyleyebilirim ki eğer temel bir bilgiye sahipseniz bu sınav olabildiğince kolay. Ancak bilgiden sonra sahip olmanız gereken yetenek HIZ. Ben ve benim gibi bir çok kişi sınav süresini yetiştiremediğimizi söyleyebilirim. Özellikle sayısal sorulardan zaman olan soruları PAS geçerek sonraya bırakmak daha mantıklı gibi.
ALES’ten Kaç Puan Almalıyım? Hangi Puan Türünü Kullanacağım?
Yüksek lisansa başvuruyorsanız (genellikle) en az 55 puan, lisans sonrası doğrudan doktora eğitimine başvuruyorsanız en az 80 puan almalısınız.
ALES Başvurusu Nasıl Yapılır?
ÖSYM Merkezi kayıtlarında geçerli bir fotoğrafı (*) bulunmayan adaylar; başvurularını diledikleri bir başvuru merkezi aracılığıyla yapacaklardır.
ÖSYM Merkezi kayıtlarında geçerli bir fotoğrafı (*) bulunan adaylar; başvurularını bireysel olarak İnternet aracılığıyla (https://ais.osym.gov.tr) veya diledikleri bir başvuru merkezi aracılığıyla yapacaklardır.
ÖSYM Merkezi kayıtlarında geçerli bir fotoğrafı (*) bulunan adaylardan ÖSYM Aday İşlemleri Sisteminde kayıtlı eğitim bilgisi olmayanlar veya sistemdeki mevcut bilgiyi değiştirmek isteyenler, başvurularını başvuru merkezleri aracılığıyla yaparak bu bilgilerinin sisteme kaydını sağlayabileceklerdir. Başvuru merkezleri bilgisi ÖSYM’nin http://www.osym.gov.tr İnternet adresinde yer almaktadır.
Geçerli fotoğraf: Son 50 ay içerisinde herhangi bir başvuru merkezinden çekilmiş ve ÖSYM tarafından reddedilmemiş fotoğraflar geçerli fotoğraftır.
