United Kingdom – United States of America Agreement (UKUSA), Birleşik Krallık, ABD, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda arasında elektronik istihbarat alanında iş birliği yapılmasını öngören çok taraflı bir anlaşma. Beş Göz olarak da bilinir.
İlk olarak Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından Mart 1946’da imzalandı ve daha sonra Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda‘yı kapsayacak şekilde genişletildi.
The Guardian gazetesine göre, 1946 yılında İngiltere ve ABD arasında üst düzey askeri yetkililerce imzalanan gizli anlaşma, halkın bilgi edinme hakkı çerçevesinde ilk defa yayınlandı.
İlk olarak BRUSA, daha sonra ise UKUSA olarak bilinen altı sayfalık anlaşmayla, İngiltere’nin “en büyük casusluk örgütü” olan “Hükümet Bilgi İletişimi Karargahı” (GCHQ) ile ABD’nin Ulusal Güvenlik Ajansı arasında dünya çapında dinleme tesisleri olan bir casusluk ağının oluşturulduğuna dikkat çeken gazete, anlaşmanın varlığının uzun bir süreden beri bilinmesi halde ilk defa resmen kabul edildiği ve yayınlandığını kaydetti.
Taraf ülkeler arasında, takip, kod çözme ve yabancı dille haberleşmeye ilişkin tercümeler gibi alanlarda değiş tokuş yapılmasını öngören anlaşmaya ilişkin olarak GCHQ Sözcüsü de “1946 tarihli UKUSA anlaşması, iki ülke arasında soğuk savaşı boyunca yapılan işbirliğinin temelini oluşturdu ve Birleşik Kraliyet’in, bugünün tehditlerinin karşısındaki güvenliğinin korunması açısından elzem olmaya devam ediyor” diye konuştu.
Kaynak:
- http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/diger/156970/_Turkiye__dunya_capinda_dinleme_agi_ulkesi__.html
- https://tr.wikipedia.org/
