2023, Türkiye için elektrikli araçlar konusunda pek çok gelişmeyle karşılaştığımız bir yıl. Özellikle Türkiye’nin ilk yerli üretim aracı olan TOGG ile ilgili çalışmaların artık sonlarına yaklaştığımız bu dönem, Tesla gibi önemli aktörlerin de Türkiye pazarına girmesiyle iyice dikkat çekici bir hâl alacak. Elbette bu gelişmelerin arkasında yatan tarihi de unutmak olmaz. Sizler için hazırladığımız yazımızda elektrikli arabalar, tarihleri ve günümüzdeki durumları hakkında ilgi çekici bilgileri bulabilirsiniz.
Türkiye’de Elektrikli Araç Alanında Neler Gerçekleşti?
Karbon nötr bir gelecek, her geçen gün önemini artırmakta ve yaşanan iklim değişiklikleri insanlığı bir an önce etkili çözümler almaya itmektedir. Bu noktada, elektrikli arabalar son derece önemli bir role sahiptir. Karbon salınımında bulunmamaları ve çalışmaları için üretilen elektrik doğru kaynaklardan elde edildiğinde sürdürülebilir nitelik taşıması son derece önemlidir. Üstelik tüm bu çevre dostu özelliklerinin yanı sıra yüksek performans sergilemeleri de dikkat çekicidir.
Elektrikli arabaların önemi hakkında artan farkındalık, popülerliklerini de olumlu yönde etkilemektedir. Türkiye’deki elektrikli arabalar her geçen gün trafikte daha fazla karşımıza çıkmakta, TOGG üretimi ile elektrikli araç pazarında önemli değişiklikler yaşanmaktadır. Elbette bu bir anda gerçekleşen bir olay değil, ardında dikkat çekici bir tarih bırakan bir süreç.
Türkiye’ye İlk Elektrikli Araç Ne Zaman Geldi?
Elektrikli araçlara dair haberlerin yoğunluk kazanması ve dikkatin onların üzerine çevrilmesi, elektrikli araçların tarihine bakıldığında aslında çok yeni bir gelişme olarak nitelendirilebilir. Çünkü tarihte bilinen ilk elektrikli aracın üretimi 1835 yılında gerçekleşmiştir. Türkiye’ye gelen ilk elektrikli araç ise II. Abdülhamid tarafından 1888 yılında İngiltere’deki Messrs Immisch & Co şirketine sipariş edilen araçtır.
Türkiye’de Elektrikli Araçlar ilk Ne Zaman Trafiğe Çıktı?
Türkiye’de trafiğe ilk çıkan elektrikli arabalar hakkında net bir bilgiye ulaşılmasının önünde çeşitli engeller bulunmaktadır. Türkiye’de henüz satışı başlamadan önce yurt dışından sahip olduğu elektrikli araçlarıyla Türkiye’ye gelenlerin etkisini bu engellere örnek olarak verebiliriz. Ancak bu konuyla ilgili Hürriyet gazetesinde yapılmış 2010 tarihli bir haberde, Türkiye’de satın alınan ilk elektrikli otomobilin “Tesla Roadster” olduğu belirtilmektedir. Elbette günümüzde Türkiye’de satılan elektrikli arabalar bundan çok daha çeşitlidir.
Türkiye’de Elektrikli Araçlar için Hangi Gelişmeler Yaşandı?
Yeni çıkan elektrikli arabalar ile elektrikli araçların sahip olduğu teknoloji sürekli ilerlemektedir. Bu araçların Türkiye pazarında doğrudan satılması, müşterilerin araçlara ulaşmasını kolaylaştırmış ve elektrikli araçlara olan talebin daha net görülmesini sağlamıştır. Elektrikli arabada ÖTV indirimi de bu noktada elektrik araç tercihini teşvik edecek bir gelişmedir. Araçlarını Türkiye’de üretmek gibi belirli şartları yerine getiren elektrikli araç üreticileri önemli bir ÖTV teşviğinden yararlanabilmektedir.
Türkiye’de satılan Çin malı elektrikli araçlar ile rekabet bir kademe daha artmıştır. 2023 yılında Türkiye pazarına giren, Çin elektrikli araba devi BYD sayesinde rekabet katlanarak büyümekte ve Türkiye pazarındaki elektrikli araba modelleri çeşitlenmektedir.
Elektrikli araç satışları, her yıl büyüyerek devam etmektedir. Ancak Türkiye’deki elektrikli arabalar için olan gelişmeler yalnızca araçların daha çeşitli ve ulaşılabilir olmasıyla sınırlı değil. Yerli üretim konusunda da dikkat çekici gelişmelerle karşılaşılmaktadır.
Türkiye’de Elektrikli Araç Üretimi Alanında Hangi Gelişmeler Yaşandı?
Türkiye’de üretilen ilk elektrikli araç, Renault Fluence ZE’dir ve 2009 yılında Bursa’da üretilmiştir. Ancak bu araç, Türkiye’de üretilmiş olmasına rağmen, günümüzde tasarımı ve mühendisliği ülkemizde tamamlanan yerli üretimlerle birlikte değerlendirilmez. İlk 2012 yılında Türkiye yollarına çıkan Renault Fluence ZE, evlerdeki 220 voltluk güçle ancak 10 saat gibi bir sürede şarj edilebiliyordu. Bataryası tam olarak doldurulduğundaysa 185 km mesafe katedebiliyordu.
Türkiye’nin ilk yerli üretim elektrikli aracı olan TOGG (Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu) ise 27 Aralık 2019 tarihinde tanıtılmış ve 29 Ekim 2022’de seri üretim süreci başlamıştır. T10X adıyla duyurulan aracın 218 ve 435 beygirlik motor seçenekleri bulunmaktadır. Sırasıyla 160 kW ve 320 kW değerlerine sahip seçeneklerle sunulan araç, tercih edilen seçeneğe bağlı olarak tek şarjda yaklaşık olarak 314 km ya da 523 km menzil katedebilmektedir. T10X, ayrıca gelişmiş bir araç içi eğlence sistemine de sahiptir. TOGG şarj süresi (%10 – %80), DC soketli şarj istasyonlarının bu soketleri kullanıldığında 28 dakikadır.
Türkiye’de Elektrikli Araç Şarj Alt Yapısı Alanında Hangi Gelişmeler Yaşandı?
Elektrikli arabalar ne kadar ulaşılabilir ve çeşitli modellerde üretiliyor olurlarsa olsun, konforlu bir kullanımı yaşanabilmesi için elektrikli araç şarj altyapısı kritik bir konumdadır. Bilindiği üzere, elektrikli araçların ihtiyaç duyduğu elektrik gücü fosil yakıtla sağlanmamaktadır. Bu da Türkiye’deki elektrikli arabalar için geniş bir şarj istasyonu ağı oluşturulmasını gerektirmektedir. Özellikle yerli üretimin artması, TOGG şarj istasyonu gibi noktaların gerekliliğini net bir şekilde göstermektedir.
ZES, Türkiye’nin tüm illerini kapsayan ve hem şehir içi hem şehir dışı lokasyonlarda bulunan şarj istasyonlarıyla geniş bir ağa sahiptir. Bu sayede yolculukların kısa ya da uzun olması fark etmeksizin, araçları şarj edecek bir istasyon bulmak bir sorun olmaktan çıkmıştır.
ZES istasyonları, TOGG ve diğer yeni çıkan elektrikli arabalar için tam destek sunar. Türkiye’de satılan Çin malı elektrikli arabalar da elbette bu kapsamın dışında değildir. Tam ya da plug-in hibrit elektrikli aracınızın marka ve modeli ne olursa olsun, bir ZES istasyonundan hizmet alabilirsiniz.
İstasyon ağı dışında, elektrikli araç şarj istasyonlarında teknolojik gelişmeler de yaşanmıştır. AC soketleri ile hızlı şarj hala şarj üniteleri tarafından desteklense de artık araçları DC sokete sahip yüksek hızlı şarj istasyonları ile kısa sürede şarj etmek mümkündür. DC soketine sahip olan bir ZES elektrikli araç şarj istasyonunu tercih ederek aracınızı yaklaşık olarak yarım saat gibi kısa bir sürede %10’dan %80’e şarj edebilirsiniz.
Şarj işlemlerinin konforu belirgin ölçüde artmıştır. ZES mobil uygulamasını indirerek şarj istasyonlarını kolayca bulabilir, konforlu bir şarj deneyimi yaşayabilirsiniz. ZES mobil uygulaması üzerinden gerçekleştirebileceğiniz bazı işlemler şunlardır:
- Türkiye genelindeki tüm ZES şarj ünitelerini bir harita üzerinde görebilir ve size en yakın olan şarj ünitesini kolayca bulabilirsiniz. Ayrıca ünitelerin DC soketlerinin olup olmadığını öğrenebilir, ünitelerin ve hatta soketlerin müsaitlik durumlarını kontrol edebilirsiniz.
- İstediğiniz zaman aralığında müsait olan ZES şarj istasyonlarından randevu alabilirsiniz.
- 24 saat hizmet sunan üniteleri inceleyebilirsiniz.
- Şarj cihazınızı aracınıza bağladıktan şarj durumunu uzaktan kontrol edebilirsiniz. İstemeniz durumunda mobil uygulama üzerinden şarjı sonlandırabilirsiniz.
