Bir kimya terimi olarak kalsifikasyon, toprakta yer alan minerallerin ve kaya tozlarının bir araya gelerek kireç taşı oluşturmasına denir. Tıp biliminde (hekimlikte) ise; doku ve eklemlerde kalsiyumun bir araya gelerek oluşturduğu yapı olarak tanımlanır. Yine farklı bir şekilde, dokularda kalsiyumun depolanmasına kalsifikasyon adı verilir. Normal koşullarda bu yalnız kemik doku düzeyinde meydana gelir.
Kalsifikasyon genellikle kemik dokularında oluşan bir durumdur. Kemik dokuları yapıları itibarıyla sert ve kalsiyum ihtiyacı duyan, aynı zamanda kişinin hayati organlarını dış etkenlere karşı koruyan önemli dokulardır. Kalsifikasyon özellikle kıkırdak ve atardamarlarda görülmektedir. İnsanın yaşının ilerlemesi yani yaşlanması ile birlikte kemik dokularında bozulmalar görülmektedir. Bu durumda kişinin kıkırdağı da ve atardamarlarında kalsifikasyon görülmesi son derece sakıncalı bir durumdur. Çünkü kalsifikasyon yani kalsiyum depolanması kişinin kemik dokusunu çok daha sert bir hale getireceğinden doku esnekliğini kaybederek bu dokular işlevlerini tam anlamıyla yerine getiremez. Bu durum çok sakıncalı bir sağlık sorunu ortaya çıkarmaktadır. Bu sebepledir ki kişinin kalsifikasyon yani kireçlenmeye karşı tıbbı önlemler alması önemlidir. Bilinen iki çeşit kalsifikasyon vardır bunlar;
- Distrofik Kalsifikasyon
- Metastatik Kalsifikasyon
1- Distrofik kalsifikasyon; diğer bir tanımla Postdistrofik kalsifikasyon; insan dokusunda oluşan doku ölümü sonucunda dokunun hasarlı bölgesinde kalsiyum tuzları depolanmaya başlanması (kireç tuzlarının birikmesine) ile bilinir. Distrofik kalsifikasyonda dokularda pH’nın düşmesi ya da fosfataz faaliyetinin artmış olması kalsiyum tuzlarının çökmesini sağlar/hızlandırır.
Distrofik Kalsifikasyon
2- Metastatik kalsifikasyon; Bu tip kalsifikasyonda ise insan kanındaki kalsiyum miktarının artması (hiperkalsemi) ile normal dokularda kalsiyum tuzlarının birikimidir. Hiperkalsemi aynı zamanda distrofik kalsifikasyonu da şiddetlendirir. Metastatik kalsifikasyonda, dokularda görülmesi gereken kalsifikasyon dokuda değil de kanda görülmeye başlar. Vücutta en sık görüldüğü yerler böbrek borucukları, akciğer alveollerinin duvarları ve mide mukozasıdır. Beyinde, göğüs, karaciğerde kalsifikasyon olarak ta bilinmektedir.
Metastatik Kalsifikasyon
Yaşın ilerlemesiyle kıkırdaklar (kaburga, gırtlak), korioit pleksus, epifizler ve atardamar duvarları gibi başka bölgelerde de ortaya çıktığı görülmektedir. Çeşitli patolojik durumların seyri sırasında kalsifikasyon oldukça sık görülen bir durumdur.
