Dünyanın En Büyük 10 Depremi

Deprem, yer kabuğunda beklenmedik bir anda ortaya çıkan enerji sonucunda meydana gelen sismik dalgalanmalar ve bu dalgaların yeryüzünü sarsması olayıdır. Sismik aktivite ile kastedilen meydana geldiği alandaki depremin frekansı, türü ve büyüklüğüdür. Depremler sismograf ile ölçülür. Bu olayları inceleyen bilim dalına da sismoloji denir. Depremin şiddeti Moment Magnitüd Ölçeği (ya da eskiden kullanımda olan Richter ölçeği) ile belirlenir. Bu ölçeğe göre 3 ve altı şiddetteki depremler genelde hissedilmezken 7 ve üstü şiddetteki depremler yıkıcı olabilir. Sarsıntının şiddeti Mercalli Şiddet Ölçeği ile ölçülür. Depremin meydana geldiği noktanın derinliği de yıkım kuvvetine etkilidir ve yer yüzüne yakın noktada gerçekleşen depremler daha çok hasar vermektedir.

Dünya yüzeyinde gerçekleşen depremler kendilerini bazen sallantı bazen de yer değiştirme şeklinde göstermektedir. Bazen yeryüzüne yakın bir noktada güçlü bir deprem gerçekleştiğinde tsunamiye sebep olabilir. Bu sarsıntılar ayrıca toprak kayması ve volkanik aktiviteleri de tetikleyebilir.

Depremlerin en önemli sonucu insanların hayatını kaybetmesidir. Güçlü bir deprem gerçekleştiğinde okyanus kıyısında bulunan ve pek çok insanın yaşadığı bölgeler önemli risk oluşturmaktadır. Bu depreme bağlı olarak tsunami meydana gelebilmekte ve binlerce kilometre uzaklıktaki bölgeleri bile etkileyebilmektedir. Tehlike altındaki diğer insanlar depremlerin nadir ancak kuvvetli görüldüğü yerlerde, depreme önem vermeyen fakir bölgelerde ve kontrolsüz inşa edilmiş yapılarda yaşayan insanlardır.

1- Büyük Şili Depremi: Yeryüzünde ölçülmüş en büyük deprem, 22 Mayıs 1960 tarihinde Şili’nin Cañete kentinde meydana gelen 9.5 büyüklüğündeki depremdir. Şili’de meydana gelen bu büyük deprem sebebiyle 1655 kişi hayatını kaybetti, 3 binden fazla kişi yaralandı ve 2 milyon kişi başka yerlere göç etti.

2- Prince William Sound, Alaska Depremi: Enerji boşalımı olarak bakıldığında ise bir sonraki en büyük deprem 9.2 ile 27 Mart 1964 tarihinde Alaska‘da gerçekleşmiştir. Meydana gelen dev dalgalar sonucu 128 kişi hayatını kaybetti. Deprem 311 milyon dolarlık hasara yol açtı.

3- Hint Okyanusu Depremi: Yeryüzünde ölçülmüş en büyük 10 depremin tamamı 8.5 ve üstü büyüklükteyken buna paralel olarak en çok can kaybına sebebiyet vermiş depremlerden biri de bunlar dışında 2004 yılında Hint Okyanusunda (Sumatra, Endonezya’nın Batı Kıyısında) meydana gelen depremdir. Meydana gelen tahrip ve hasar bakımından 24 Aralık 2004 tarihinde Endonezya’nın Sumatra bölgesinde meydana gelen depremin boyutları korkunçtu. Deprem sebebiyle meydana gelen dev dalgalar Güney Asya ve Doğu Afrika’daki 14 ülkeyi vurdu ve bu ülkelerde yaşayan 1.7 milyon kişi göç etmek zorunda kaldı. Toplamda 227 bin 900 kişi 9.1’lik deprem sonucu hayatını kaybetti.

4- Andreanof Adaları Depremi: Her gün Richter ölçeğine göre 3’ten büyük deprem kaydedilir. Adalar 1957 ve 2007’de iki büyük deprem geçirmiştir.

5- Tōhoku Depremi ve Tsunamisi: 11 Mart 2011 tarihinde Japonya‘nın Sendai bölgesinde meydana gelen 9.0 şiddetindeki deprem oluşturduğu dev dalgalar sonucu 15.828 ölü, 3.760 kayıp, 5.942 yaralıya yol açtı. Depremin Japonya ekonomisine olumsuz etkileri oldu. Depremin ardından nükleer santraller devre dışı bırakıldı.

6- Kamçatka Depremi: Oluşturduğu dev dalgalar sebebiyle Rusya’nın Kamçatka bölgesinde meydana gelen 9.0’lık depremin etkisi Hawaii Adaları’na kadar ulaştı. 9.0’lık deprem yaklaşık 1 milyon dolarlık zarara yol açtı. Depremin şiddeti muazzam olsa da 6 koyun dışında ölen kimse olmadı.

7- Ekvador Kıyıları Depremi: Dev dalgalara sebebiyet veren 8.8’lik deprem Ekvador ve Kolombiya’da 500 ila bin 500 kişinin ölümüne yol açtı. Dev dalgalar San Francisco, Hawaii ve Japonya’ya kadar ulaştı.

8- Bio-Bio, Şili Depremi: Büyük depremlerle adı sık sık anılan Şili‘yi vuran Moment Magnitüd Ölçeğinde 8.8‘lik deprem ve ardından gelen dev dalgalar en az 521 kişinin ölümüne, 56 kişinin kaybolmasına, 12 bin kişinin de yaralanmasına neden oldu. Toplamda 800 bin kişi göç etmek zorunda kaldı ve 1 milyon 800 bin kişi depremden direkt olarak etkilendi. Depremin zararı yaklaşık 30 milyar doları aştı. Deprem sebebiyle meydana gelen dev dalgalar ABD’nin Kaliforniya eyaletinde yer alan San Diego’ya kadar ulaştı. Deprem ayrıca, deprem merkezine yaklaşık 7.600 km uzaklıktaki Birleşik Devletler New Orleans’ın kuzeyindeki Pontchartrain Gölü‘nde durgun dalgaya sebep oldu.

9- Rat Adaları Alaska Depremi:  Alaska’da meydana gelen bu depremin asıl zararı yer sarsıntısından daha çok dev dalgalar sebebiyle meydana geldi. Hiçbir ölümün yaşanmadığı 8.7’lik deprem 10 bin dolar maddi zarara sebep oldu.

10- Sumatra Depremi: Binlerce kişinin ölümüne sebep olan 8.6’lık depremin oluşturduğu dev dalgalar Sri Lanka’ya kadar ulaştı ve 400’den fazla kişinin yaralanmasına neden oldu.

Kaynak: https://www.infoplease.com/