AB lastik etiketi, her lastik hakkında güvenlik ve çevre ile ilgili önemli bilgiler vermektedir. Lastikleri ıslak zeminde yol tutuşu (fren performansı), yakıt verimliliği (yuvarlama direnci) ve dış yuvarlanma gürültüsü (gürültü emisyonu) açısından karşılaştırmanıza yardımcı olur.
Yasalar gereği AB lastik etiketi lastiğin üzerinde bulunması gerekir. Avrupa Parlamentosu, Avrupa genelinde lastiklerde standart etiket bulundurmasıyla ilgili bir mevzuat hazırlamıştır. Buna göre 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra üretilen tüm lastikler için “AB Lastik Etiketi” zorunlu olmuştur. AB Lastik Etiketi ile amaç, yol taşımacılığının çevre ve ekonomik verimliliğini artırırken 2020 yılına kadar toplam yakıt tüketimini %20 oranında azaltmaktır.
1- Islak Zeminde Yol Tutuş Performansı
Lastik üzerinde yer alan yağmur damlaları sembolünden de anlayabileceğimiz üzere bu sınıflandırma lastiğin ıslak zemindeki yol tutuş performansı esasına göre oluşturulmuştur. Islak zeminde sürüş hakimiyeti, lastiğin yağmurlu havalarda yola tutunma yeteneğini ifade etmektedir. Lastiğin ıslak zemin fren mesafesi referans alınarak gerçekleştirilen bu değerlendirmede G’den (en uzun fren mesafesi) A’ya (en kısa fren mesafesi) olacak şekilde 7 ayrı derecelendirme yapılmaktadır.
Kullanılan araç, hava veya yol gibi birçok koşula göre fren mesafesi değişiklik gösterebilmektedir. Ama tüm bunların eşit sayıldığı bir ortamda yandaki gibi Islak Zemin Performası’ndan A alan bir lastik ile G puan alan bir başka lastik arasında fren mesafesi açısından %30’luk bir avantaj söz konusu olabilmektedir. %80 hıza sahip normal bir araçta orta derecede uygun bir yol üzerinde durma mesafesi 18 metreye kadar kısalabilir.
2- Yakıt Verimliliği
Lastik üzerinde yer alan benzin/dizel pompası sembolünden de anlayabileceğimiz üzere bu sınıflandırma yakıt verimliliği esasına göre oluşturulmaktadır. Lastik yuvarlanma direnci referans alınarak gerçekleştirilen bu değerlendirmede G’den (en az verimli) A’ya (en çok verimli) olacak şekilde 7 ayrı derecelendirme yapılmaktadır. Bu derecelendirmede iyi not alan lastikleri çevreci lastikler olarak da adlandırabiliriz, zira bu lastikler yakıt verimliliğine katkılarından dolayı karbon emisyonunda da azalmaya ciddi manada katkı sağlamaktadırlar.
Kullanılan araç, hava, yol ve sürücü gibi birçok koşula göre yakıt tüketimi değişiklik gösterebilmektedir. Ama tüm bunların eşit sayıldığı bir ortamda yandaki gibi Yakıt Verimliliği’nden A notu alan bir lastik ile G notu alan bir başka lastik arasında yakıt tasarrufu açısından %7,5’lik bir fark söz konusu olabilmektedir. Ticari taşıtlarda bu oran daha yüksek olabilir.
3- Dış Yuvarlanma Gürültüsü
Lastik üzerinde yeralan hoparlör sembolünden de anlayabileceğimiz üzere bu sınıflandırma lastiğin hareket halinde iken yol ile teması sonucu çıkardığı sesin (gürültünün) şiddetine göre oluşturulmuştur. Trafik gürültüsünün hem sürücü ve yayaların sağlığına hem de çevreye zararlı olduğu artık herkes tarafından bilinmekte. AB gürültü sınıfı, lastiğin dış gürültü emisyonunu desibel cinsinden ölçer. Çoğu insan desibel değerlerini bilmediğinden, lastiğin ne kadar gürültülü olduğunu göstermek için siyah dalgalı bir hoparlör resmi kullanılır. Dalgalar ne kadar fazla ise lastik de o kadar gürültülüdür.
Trafikten kaynaklı bu ses problemini azaltabilmek amacıyla lastik etiketinde lastiklerin “Dış Gürültü” seviyelerine de yer verilmekte. Hoparlör sembolünün yanında görülebileceği üzere sesin şiddetini sembolize eden ses dalgası işaretleri yer alır.
Üç siyah çizgi şeklindeki sembol, lastiklerin harici dönme gürültüsü 2016’dan itibaren geçerli olan Avrupa Birliği sınır değerine uygun olduğu anlamına gelir.
İki siyah çizgi, lastiğin harici dönme gürültüsü 2016’dan itibaren geçerli olan Avrupa Birliği- sınır değerine uygun olduğunu ya da 3 dB’ nin altına kadar indiğini gösterir.
Bir siyah çizgi, lastiğin harici dönme gürültüsü 2016’dan itibaren geçerli olan Avrupa Birliği-sınır değerinin 3dB’den daha gerisinde olduğunu gösterir.
Kaynak:
- https://www.goodyear.eu/
- https://www.bridgestone.com.tr/
- https://www.michelin.com.tr/
- https://www.continental-lastikleri.com.tr/
- https://www.kumho-eu-tyre-label.eu/
