Telsiz, haberleşmede kullanılan alıcı-verici bir radyodur. Kabloya ihtiyaç duymadan, radyo sinyalleri ile haberleşme yapılmasına imkan veren cihazlardır. Normal radyo alıcılarından farkı, cihazın aynı zamanda yayın yapma kapasitesine sahip olmasıdır. Bu nedenle bazı dillerde “iki yönlü radyo” olarak adlandırılır.
Radyo ışınlarının varlığı ilk olarak 1864 yılında James Cemlerk Maxwell tarafından teoretik olarak söylenmiş ve 1888 yılında Heinrich Hertz tarafından deneysel olarak onaylanmıştır. İlk telsiz bağlantısı 1896 yılında ünlü bilim adamı Guglielmo Marconi tarafından gerçekleştirilmiştir. Marconi bunu gerçekleştirmek için, radyo ışınlarının varlığını kanıtlayan Heinrich Hertz tarafından yapılan, bir telsiz vericisi ve alıcısı, anten telleri ve elekro manyetik dalgalar için bir göstergeç kullanmıştır.
Her telsiz belirli bir frekans aralığında çalışır. Bağlantıya geçmek istediğiniz kişiyle aynı frekansta bulunmanız gerekmektedir. Her ülkede frekans aralıklarını belirleyen kurumlar vardır. Türkiye’de bu kurumun adı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’dur.
Telsiz cihazları, genel olarak, bir istasyonun gönderme yapması sırasında diğerinin dinlemede bulunması esasına dayanarak çalışır. Simplex haberleşme olarak tanımlanan bu yöntemde, her iki istasyon aynı frekansı kullanır. Aynı anda iki istasyonun konuşması ise, iki farklı frekansın kullanılmasıyla olasıdır ve “duplex haberleşme” olarak anılır.
Çoğunlukla basit bir lisans gerektiren ve 27 MHz bandında kullanılan “halk bandı” (citizen band) telsizlerde, bir istasyonun konuşmasını tamamladığında “roger beep” olarak adlandırılan tiz bir ses yayınlanır veya görüşmesini bitiren istasyon, mesajının bittiğini bildirir. Radyo amatörleri arasında “roger beep” kullanılmaz, zira görüşme sonunda Q kodlarında örneğin “mesajım alındı mı?” kullanılır.
Radyo amatörleri, uzun dalga olarak adlandırılan çok düşük frekanslardan başlayarak, kısa dalga ağırlıklı olmak üzere, çok yüksek frekanslarda çalışma olanağına sahiptir.
Amatör Telsiz kullanmak için her ülkede olduğu gibi Türkiye’de de ehliyet almanız zorunludur. CB ve PMR Telsiz kullanmak için, Yeni Telsiz Kanununa ve KMT yönetmeliğine göre ruhsat veya ehliyete ihtiyaç yoktur. Belgesiz haberleşme yapmak çeşitli cezalar içeren yaptırımlara sahiptir. Bunların temel amacı haberleşme güvenliğini ve kalitesini korumaktır.
Telsiz ehliyeti almak için Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nün (KEGM) her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere iki kez Radyo Amatörü Belgesi için Sınav düzenlenir.
Kaynak: Wikipedia
