Herkese Merhaba. Bu yazımızda -kısa bir şekilde- yeni kimliğin sahtesinin nasıl anlaşılacağı konusunda bilgi vermeye çalışacağım. Öncelikle eski kimlik kartında bulunan “Nüfusa kayıtlı olunan yer, medeni hal, kan grubu ve din bilgisi” gibi bilgiler kart üzerinde yer almıyor. Bu bilgilerin tamamı kart arka yüzünde bulunan yonga (çip) içinde yer almaktadır.
Yeni kimlik kartının oluşturulma süreci biraz uzun zaman aldığından internet ortamından bulunan ve yeni olarak gösterilen kimlik kartlarının çoğu şu an için geçerli değil. Şu an için geçerli ve kullanılmakta olan kimlik kartı formatı aşağıdaki gibidir.
Yeni kimlik kartlarında cinsiyet ayrımcılığının önüne geçmek için tek tip kimlik kartı benimsenmiştir. Bu nedenle kadın ve erkekler için aynı tipte (renk/tasarım) kimlik kartı söz konusudur.
Uluslararası standartlar, uyumluluk esasları ve güvenlik kriterlerine sahip olarak TÜBİTAK tarafından geliştirilen milli işletim sisteminin kullanıldığı kimlik kartı temaslı ve temassız yongaya (çip) sahiptir.
Bu süreçten sonra bir kuruma (hastane, okul, emniyet birimleri, kamu kurumları, eczane, banka vs.) gittiğinizde kart içindeki yongayı (çipi) okuyabilecek (çözümleyebilecek) cihazla bulunacak ve işlemler böyle yapılacak. Ayrıca sizden bir PIN kodu istenebilecek.
Yeni kimliklerde kişisel doğrulama olanağı için biometrik veriler kullanılmaktadır. Parmak izi, avuç içi okuma ve PİN kod sistemi ile kimlik doğrulama yapılacaktır. Bu nedenle ancak kimlik sahibi tarafından kullanılabilecek bir kart söz konusu olacak.
Örneğin bir hastaneye gittiniz. Yeni kimlik kartınızın yongası (çipi) sistem tarafından okunduktan sonra sizden parmak izi alınabilir veya kartınıza ait PIN kodu girmeniz istenebilir. Ayrıca yonga içindeki biyometrik fotoğrafınızda ekrana yansıtılarak %100 kişi tanımlanması gerçekleştirilmiş olacak.
Yeni kimlik kartlarının kesinlikle taklit edilmesi mümkün değildir. Kimlik sorgulama işlemleri bundan böyle kimlik üzerinde yer alan bilgilerden değil “kimlik kartı üzerinde yer alan çip” üzerinden yapılacaktır.
Kimlik kartının içindeki TCKN, ad, soyad bilgileri yetki gerektirmeden standart kart okuyucularla okunabilmektedir. Diğer kimlik bilgilerini ve fotoğraf bilgisini okumak için güvenli bir kart okuyucuya (Kart Erişim Cihazı – KEC) ve Nüfus Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından verilecek rol sertifikasına ihtiyaç vardır. Rol sertifikası karttan bilgi okunması sırasında bilgiyi okuyanı yetkilendirmek için kullanılır.
Ancak bütün bu önlemlere rağmen sahte kimliğin üretilmesi her zaman için olası bir durumdur. Bir suç örgütü çeşitli yollarla yeni kimliğin sahtesini üretmeye çalışacaklardır. Üretilen bu tip kimlikler ile adınıza bir işlem mümkün gibi görünmese de yasadışı yolları deneyeceklerini her zaman için düşünmek daha mantıklı olacaktır.
Sahte bir kimliği fiziksel olarak anlamanın birden fazla yolu bulunuyor. Kart üzerindeki şekiller, kartın yapısı, hologram, görseller, tema vb. gibi içerikler kartın gerçek olup olmadığı konusunda bize fikir verebilir.
Yeni Kimlik Sahtesi Nasıl Anlaşılır?
1- Yeni kimlik kartları cinsiyet ayırımı olmaksızın tek bir tasarım ve renge sahiptir.
2- Kimlik kartının üzerinde temaslı ve temassız yonga/çip yer almaktadır.
3- Yeni kimlik kartları polikarbon materyalden oluşmaktadır.
4- Kimlik kartının ön yüzünde; TCKN, ad, soyad, doğum tarihi, cinsiyet, uyruk, seri no, geçerlilik tarihi ve imza sahibinin imza bilgileri, arkayüzünde ise; anne adı, baba adı, kartı veren makam, PIN erişim numarası (PEN), MRZ (Makine okunabilir alan), barkod (TCKN kodlanmış) bilgileri bulunmaktadır.
5- Kimlik kartının içinde; TCKN, ad, soyad, anne adı, baba adı, doğum yeri, doğum tarihi, cinsiyet, medeni hal, din, kan grubu, önceki soyad, seri no, geçerlilik tarihi bilgileri ile kart sahibine ait fotoğraf, parmak izi, parmak damar izi ve el ayası damar izi gibi biyometrik bilgiler elektronik olarak kaydedilmektedir.
6- Fotoğraf siyah-beyazdır. T.C. Kimlik Kartlarında polikarbon tipi malzeme kullanılmaktadır. Bu malzemeden hazırlanan T.C. Kimlik Kartları lazer teknoloji ile kişiselleştirildiğinden, fotoğraf karta siyah-beyaz basılabilmektedir.
7- T.C. Kimlik Kartında güvenlik öğelerine yer verilirken uluslararası standartlar (ICAO 9303) referans alınmıştır. T.C. Kimlik Kartında; gözle görülebilen, basit cihazla görülebilen, laboratuvar ortamında görülebilen, kriminal incelemeyle görülebilen, güvenlik öğeleri bulunmaktadır.
8- Yeni kimlik kartının ön yüzünde fotoğraf ve kişisel bilgiler üzerindeki hologramı ışığa doğru yatay bir şekilde kontrol ettiğinizde Türkiye haritası ve hemen alt yüzeyinde sağ üst köşede bulunan bayrak tasarımında logo görünecektir. Hologramın tam orta kısmında harita üzerinde T.C. yazısı görünecektir.
9- Kimlik ön yüzünün sağ orta kısmında ufak biyometrik fotoğrafınız ve üzerinde bir seri numarası yer almaktadır. Kartı hareket ettirdiğinizde fotoğraf ve seri numarası daha belirgin hale gelecektir.
10- Kart üzerinde kişisel bilgileri açıklayan terimler aynı yazı fontu kullanılmıştır. Aynı şekilde kişisel bilgilerde aynı yazı fontuna sahiptir. Tüm kişisel bilgi açıklamaları büyük harfle yapılmıştır.
11- Kartın ön-sağ alt kısmında imza kısmı bulunmaktadır.
12- T.C. Kimlik Numarası, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün Mernis projesi kapsamında tüm Türkiye’de hayata geçirdiği her vatandaşın nüfus cüzdanında bulunan 11 haneli bir numaradır.
13- T.C. Kimlik numarasının ilk 10 rakamın toplamının son basamağı 11. rakamı vermektedir. Örneğin: TC Kimlik Numaranız 20758405056 diyelim. 2+0+7+5+8+4+0+5+0+5=36’daki 6 T.C. Kimlik Nuaranızın son basamağıdır.
14- T.C. Kimlik numarasının ilk hanesi hiçbir zaman 0 (Sıfır) olamaz! Ayrıca TC Kimlik Numarası tersten yazıldığından başka bir T.C. Kimlik Numarasına denk gelmez.
15- T.C. Kimlik numarasının 1, 3, 5, 7 ve 9. rakamın toplamının 7 katı ile 2, 4, 6 ve 8. rakamın toplamının 9 katının toplamının birler basamağı 10. rakamı vermektedir. Ayrıca T.C. Kimlik numarasının 1, 3, 5, 7 ve 9. rakamın toplamının 8 katının birler basamağı 11. rakamı vermektedir.
16- T.C. kimlik numarasının ilk 9 rakamından 29.999 çıkarıldığında sizden önceki kişinin T.C. kimlik no’sunun ilk 9 hanesine ulaşılır.
17- T.C. Kimlik numarası her zaman ÇİFT NUMARA ile bitmektedir.
Fotoğraf Kaynak:
- https://www.nvi.gov.tr/PublishingImages/Lists/Duyurular/AllItems/afis1.jpg
- http://www.ekds.gov.tr/wp-content/uploads/2015/07/kart.png
- https://www.nvi.gov.tr/hakkimizda/projeler/tc-kimlik-karti/tckk-ile-ilgili-sikca-sorulan-sorular
- http://www.ekds.gov.tr/tckk/ozellikleri#
