Yaz aylarının gelmesiyle beraber –bir çok kişi- “Hangi Klimayı Almalıyım? Klima Tavsiyesi” adı altında bir çok soru yönlendirmeye başladı. Klimalar ile ilgili sağ-solda akla hayale gelmeyecek kadar bilgiyi bir çok platformda bulabilirsiniz. Ancak bu yazımızda sizleri teknik bilgilerle boğmadan oldukça kısa bir şekilde “En İyi Klima Hangisidir? Hangi Klimayı Almalıyım? Klima Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?” gibi sorulara yanıt vermeye çalışacağız. Verdiğimiz bilgilerden sonra size düşen gidip bir mağazadan klima satın olacak.
Klimalar kısaca tanımlayacak olursak herhangi bir ortamda bulunan insanların daha rahat ve verimli bir iklimde yaşamasını sağlamak amacıyla kapalı ortamların isteğe bağlı olarak havasını soğutan veya ısıtan, nemini alan, toz ve partikülleri filtre eden cihazlara verilen isimdir. Klimaları, konutlardan tutun araçlara, işyerlerine, eğitim mekanlarına kadar bir çok alanlarda kullanılmaktadırlar.
Klima Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Hususlar Nelerdir?
1- Fiyat: Klima satın almadan önce ilk yapmanız gereken temel şey; klima bütçenizi net bir şekilde belirlemek olmalıdır. Tercih edeceğiniz klimanın hem fiyatı hemde performansı uygun seçilmelidir. Ayrıca klimanın uzun yıllar arıza çıkarmadan verdiğiniz paraya değmesi çok önemlidir. Bu nedenle teknik servisi olan ve marka değeri yüksek olan klima tercih edilmelidir.
2- Mevsim: Klimayı hangi mevsimde daha sık kullanacağınız oldukça önemlidir. Yani yazlık mı, kışlık mı olarak kullanacaksınız? Çünkü her iki özelliği iyi olan klimalar olsa da bazı klimalar ısıtmada, bazı klimalar ise soğutmada daha iyi olduklarını hatırlatalım.
3- Enerji: Klimanın enerji kategorisinin seçimi çok önemlidir. Çünkü hiç kimse alacağı klimanın fazla elektrik harcamasını istemez. A+++ sınıfı klimaları tercih etmeniz önemlidir. Çünkü bu hem yüksek performans hem de az fatura demektir. Yüksek miktarda enerji tüketen klima yerine az enerji tüketen bir klima her zaman için tercih sebebi olmalıdır.
4- BTU: Bir klima tercih edileceği zaman karşımıza çıkan ilk kavram BTU terimidir. Bu terim sayesinde ihtiyacımız olan klimanın değerini belirliyoruz. Peki BTU Nedir? BTU İngilizce “British Thermal Unit” (İngiliz ISI BİRİMİ) sözcüklerinin kısaltılmasıdır. Klimalarda BTU/h olarak yani klimanızın bir saatte ortamdan taşıdığı ısı miktarını belirtmek için kullanılır. Bu BTU değeri arttıkça klima maliyeti de artmaktadır. Soğutulacak mekanın büyüklüğünden ziyade daha bir çok etken bu BTU değerini etkilemektedir.
Evlerde 9.600, 12.000, 14.000, 18.000 BTU gibi değerlerdeki klimalar kullanılıyor. Bu değeri tespit ederken, klimanın kullanılacağı odanın hacminin kaç metreküp olduğu, coğrafi olarak hangi bölgede olduğu, pencerelerin büyüklüğü ve yönleri, perdeyle panjurla kapalı olup olmadığı, odada kaç kişinin yaşadığı gibi aşağıda linkini verdiğimiz yerde detaylı bir şekilde hesaplaması yapılan ölçütler değerlendirilmektedir.
Klimalar; Kaset Tipi, Duvar Tipi, Kanallı Tipi, Tavan Tipi, Salon Tipi, Yer Tipi olarak kullanım yerlerine göre sınıflandırılır. Klima türü sonunda bulunan Split iki parçadan oluşan anlamında İngilizce bir kelimedir. Klimanın iç ve dış iki ayrı üniteden oluştuğunu anlatır.
Bir klimanın 1 saatte ortamdan aldığı ya da ortama verdiği enerji miktarı diğer bir deyişle BTU ne kadar yüksek olursa, klimanın performansı da doğru orantılı olarak daha yüksek olacaktır. BTU yükseldikçe, kullanıcılar istedikleri sıcaklığa ya da serinliğe daha hızlı ulaşabilirler. Tam aksi düşünüldüğünde, BTU ne kadar az olursa, klima o kadar yavaş sonuç verecektir ve kullanıcıların belirledikleri ısı değerlerine daha geç oluşacaktır; böylece daha çok elektrik tüketimi yapılacaktır. Aynı durum gereksiz miktarda yüksek BTU’ya sahip klima kullanımı içinde geçerli. BTU hesaplanarak kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak için en doğru klima kapasitesi belirlenir ve hangi tip klima alınması gerektiği konusunda da önemli ipuçları elde edilir.
Klima seçiminde en uygun tip ve modeli seçebilmek için, öncelikle soğutma ihtiyacının doğru olarak saptanması gerekmektedir. Klima seçiminin doğru bir bulunması için aşağıda verilen bölgesel katsayılar, üç önemli etken göz önüne alınmalıdır.
Bölgesel Kat Sayılar/ Bölge Kat Sayıları
BTU hesaplanarak kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamak için en doğru klima kapasitesi belirlenir ve hangi tip klima alınması gerektiği konusunda da önemli ipuçları elde edilir.
- Klimayı hangi bölgede kullanacaksınız?
- Soğutulacak alan kaç metrekaredir?
- Klimanın kullanıldığı alandaki kişi sayısı kaçtır?
- Klimanın bulunduğu alanda 500 watt üzerinde ısı yayan cihaz var mı?
- Bina yapısı nedir? Betonarme mi? Prefabrik mi?
- Kullanılacak odada bulunan alan ve pencere alanı oranı nedir?
Soğutma ihtiyacı (BTU/h) = Bölge Kat Sayısı x Soğutulacak Alan (m2)
- Akdeniz Bölgesi: 445
- Doğu Anadolu Bölgesi: 308
- Ege Bölgesi: 423
- Güney Doğu Anadolu Bölgesi: 462
- İç Anadolu Bölgesi: 346
- Karadeniz Bölgesi: 385
- Marmara Bölgesi: 385
Örneğin; basit bir şekilde diyelim Ankara’da yaşıyorsunuz ve 25 m2 oturma odanız için bir klima almayı planlıyorsunuz. Alacağınız klimanın -hızlı bir şekilde fikir vermesi açısından- minimum BTU değerini öğrenmek için;
Soğutma ihtiyacı (BTU/h) = Bölge Kat Sayısı x Soğutulacak Alan (m2)
Soğutma ihtiyacı (BTU/h) = 346 Bölge Katsayısı x 25 m2
Soğutma ihtiyacı (BTU/h) = 8.650 BTU
Yani klimada ihtiyacınız olan minimum BTU değeri –ortamda bulunan ısı kayıplarını (pencere, ısı yayan elektronik cihazlar vs. düşünüldüğünde) 12.000 BTU’dur.
Detaylı bir şekilde “BTU Hesaplama” için; Devamını Okuyun
Kısaca ihtiyaca yönelik olarak seçilmiş bir klima en doğru seçim olacaktır. Çok küçük bir oda için 18000 BTU değerinde bir klima seçilmeyeceği gibi çok büyük bir oda için 12000 BTU yetersiz olacaktır. Eğer kullanacağınız alan için detaylı fikir almak istiyorsanız seçeceğiniz markanın müşteri hizmetlerinden keşif talebinde bulunabilirsiniz. Çoğunlukla bu keşiflerde ücret alınmamaktadır.
Eğer kiracıysanız alacağınız -bazı- klimalarda ilk montaj ücretsizdir. Ancak farklı bir yere taşınmanız durumunda sökme-takma işlemleri biraz tuzlu gelebilir. Ayrıca extra kablo sorunu çıktığında ek ücret alınabilmektedir.
Buraya kadar her şey tamamsa ve anlaşıldıysa o zaman klimanın özelliklerine bakmamız gerekiyor. Bu özelliklerden ilki sessiz olması. Her klimanın kendine özgü bir teknolojisi olduğundan bazı klimalar sesli çalışmaktadır. Bu nedenle özellikle yatak odası için seçim söz konusu olduğunda; rahat ve serin bir uyku için, iç ve dış ünitenin desibel değerlerini mutlaka göz önünde bulundurun. Aksi halde gürültüsü sizi rahatsız edecek bir boyutta olabilir.
Artık klima alırken karşımıza pekte değişmeyen “İnverter” terimi çıkıyor. Günümüzde alacağınız klimaların çoğu İnverter olarak üretiliyor. Şimdi bunun hakkında kısaca bilgi verelim.
Kullanılan elektrik enerjisinden tasarruf etmek isteyen klima üreticileri hangi durumda klimanın fazla enerji harcadığını bulmak isterken oda sıcaklığı istenilen seviyeye geldiğinde kendi kendine duran klimaların en yüksek enerjiyi tekrar çalışmak için kullandığını fark ettiler. Tıpkı yoğun trafikte dur-kalk yapan bir otomobil gibi. İnverter klima ise bu sıcaklığın ayarlanabildiği anda da kapatmak yerine devam eden bir kompresöre sahip klima çeşididir.
İnverter kelimesi, İngilizce’de çevirici anlamına gelmektedir. Burada çevrilen elektrik akımının şeklidir. İnverter klima kompresörleri rolentide iken dalgalı şebeke akımı ile değil doğru akım motorlarıyla çalışmaktadırlar. Klimanın ısıtma-soğutma yapmadığı zamanlarda enerji tasarrufu ve güç istikrarı işte bu şekilde sağlanır.
Peki inverter klima hangi şartlarda enerji tasarruf sağlar? Aslında bu sorunun cevabı tam olarak sizin klima kullanım şeklinizle bağlı olarak değişir. Şöyle ki; eğer günde birkaç saatliğine kullanmak üzere bir klima almayı planlıyorsanız kesinlikle inverter klima sınıfında olmayan, A sınıfı bir klima da tercihleriniz arasında olmalıdır. Çünkü bir-kaç saat çalışma esnasında klimanız sadece bir kaç kez dur-kalk yapacak ve daha fazla enerji sarf etmeyecektir. Yok eğer klimayı sabahtan akşama kadar sürekli oalrak çalışması gerekecek olan bir işyerine veya evinize almayı düşünüyorsanız klimanızın gün içerisinde bir çok kez dur-kalk yapacağını (açılıp-kapanacağınızı) göz önüne alarak, inverter tipi bir klima seçmenin gerçekten tasarruf sağlayacağını unutmamalısınız.
Bunu dizel/benzin otomobil örneği gibi düşünebilirsiniz. Dizel otomobiller benzinli araçlara göre biraz daha pahalıdır. Dizel arabayı alıp uzun yol kat ederseniz verdiğiniz paraya değecektir. Ancak fazla kullanmayacağınız bir otomobil almayı planlıyorsanız benzinli bir otomobil daha makul bir seçenektir. Ancak uzun yollar kat etmeyi planlıyorsanız benzinli bir otomobil daha maliyetli hale gelecektir. İşte burada inverter klimayı dizel otomobil gibi düşünebilirsiniz. Burada klimanın aktif bir şekilde kullanımından elektrik enerjisinden daha fazla tasarruf edebileceksiniz.
İnverter klimalarla ilgili bilinmesi gereken diğer bir konu da ısıtma ve soğutma performanslarıdır. Sıradan klimalar dışarıdaki hava sıcaklığı 0 C’nin altına düştüğünde veya 30 C’nin üzerine çıktığında performans kaybedebilirler veya tamamen dururlar. İnverter klimalar bu konuda oldukça başarılı olduğunu söyeleyebiliriz. -15 C’ye varan soğuklukta veya 40 C’nin üzerindeki sıcaklıklarda bile çalışabilen inverter klimalar bulunmaktadır. Eğer sıcaklığı değişken bir iklime sahip bölgede yaşıyorsanız, satın alacağınız klimayı seçerken bu konuyu da dikkate almanızda fayda var diye düşünüyorum.
Klimalar, Enerji Sınıflarına göre AC Motor ve DC motor şeklinde genel olarak ikiye ayrılırlar. AC Motor olanlar yani bilinen adı ile B Tipi Klimalar eski tip elektrik sistemi ile çalışırlar. Elektrik tüketimleri yüksektir ve bu nedenle AB ülkelerinde yasaklanmıştır. DC Motor yani bilinen adı ile “İnverter Klimalar” ise yukarıda da bahsettiğimiz üzere elektrik akımından çektikleri az elektrik ile maksimum verim sağlarlar.
Klima modelleri ise ikiye ayrılmaktadır. Süper Inverter ve Süper Invertech Klimalar.
1- Süper Inverter Klimalar: –15 dereceye kadar soğutma yapabilirler ve %50’ye varan enerji tasarrufu sağlarlar. Oldukça yaygın ürünlerdir.
2- Süper Invertech Klima: Süper Invertech klimalar ise bir nevi akıllı klimalardır ve oldukça performanslıdırlar. İnsan vücudunun yaydığı ısıdan kişilerin mekandaki yerini ve hareketlerini algılayan teknoloji sensörü ile klimadan üflenen havayı en ideal şekilde yönlendirir. Ortamda herhangi bir kişi olup olmadığını tespit ederek klimanın çalışmasını kontrol eder ve bu yolla yüksek enerji tasarrufu sağlar.
En İyi Klima Markası Hangisidir?
Klimalar segment segment üretilirler ve her segmente göre performans ve fiyat değişikliği söz konusu olmaktadır. Bu nedenle klimalar da genel olarak Giriş, Orta, Üst ve Extreme Segment olmak üzere dört kısma ayrılır. Segmentleri birbirinden ayıran temel özellikler; fiyat, performans, malzeme kalitesi ve enerji tüketimi şeklinde sayabiliriz.
Markalara gelecek olursak daha çok Japon firmalarının üretmiş olduğu Mitsubishi Electric, Daikin, Toshiba ve Panasonic markalarının çok tercih edildiğini söyleyebiliriz. Ayrıca bir Çin firması olan Midea klima markasına ilişkin olumlu kullanıcı yorumları olduğunu hatırlatmakta fayda var.
Burada karıştırmamanız gereken önemli bir nokta daha var. Mitsubishi markasına ait hem Mitsubishi Electric hem de Mitsubishi Heavy adlı iki marka bulunuyor ve bunlar birbirine çok benzediği için karıştırmamanız gerekiyor. Tercihiniz söz konusu olacaksa Mitsubishi Electric biraz daha iyidir diyebiliriz.
Klimalar arasında performans ve kalite olarak şöyle bir sırlama yapabiliriz:
Mitsubishi Electric >>> Daikin >>> Toshiba >>> Panasonic >>> Midea
Klimalardaki COP Ve EER Değerleri Nedir?
COP (Coefficient of Performance), Performans Katsayısı anlamına gelir. Klimanın bir birim enerjiyle kaç birim ısı değeri ürettiğini ifade etmektedir. A enerji sınıfından olan klimaların COP değeri 3.60 ve üzerindedir. COP değeri, 3.60’ın ne kadar üstüne çıkarsa klimanız o kadar az elektrik enerjisi harcayarak yüksek verimle ısıtır. Klimanızı aldığınızda kışın daha iyi ısınmak istiyorsanız veya çok yüksek elektrik faturası ödemek istemiyorsanız, COP değeri yüksek klima almanız gerektiğini belirtelim.
EER (Energy Efficiency Ratio) ise, Enerji Verimlilik Oranı anlamına gelir. EER değerinin yüksekliği klimanın daha az enerji harcayarak o kadar çok soğutma yapmasını sağlar. 3,20 ve üzerindeki değere sahip EER klimalar, A enerji sınıfına sahiptir.
Klima seçerken COP ve EER değerlerinin yüksek olanlarını tercih etmemiz aynı zamanda enerjiyi etkin ve verimli kullanmamız yanında çevre kirliliğinin önlenmesi açısından da oldukça önemlidir. Çevreye zarar vermeyecek bir klima arıyorsanız, çevre dostu R 410 A gazı kullanılan klimaları seçebilirsiniz.
Son olarak yukarıda belirttiğimiz üzere satın alım sonrasında da rahat etmeniz için, Klimanızı alacağınız firmanın satış öncesi ve sonrası hizmetlerinin güvenilir olmasına, klimanız arızalandığı takdirde acil müdahale edebilecek geniş servis ağı sunabilmesine dikkat edin.
